Saska (Horożanna Mała)

Saska
Саска
Ilustracja
Saska na mapie (1910)
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Rejon

stryjski

Populacja (1921)
 liczba ludności


495 (Saska Dominalna)
184 (Saska Kameralna)

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Saska”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Saska”
Ziemia49°30′55,8″N 23°51′12,0″E/49,515500 23,853333

Saska (ukr. Саска) – zniesiona wieś, obecnie w granicach wsi Horożanna Mała na Ukrainie, na terenie obwodu lwowskiego, w rejonie stryjskim (do 2020 w rejonie mikołajowskim), nad Dniestrem.

Historia

Dawniej były to dwie wsie – Saska Dominikalna (albo Szlachecka)[1] i Saska Kameralna[2], należące do dwóch powiatów Królestwa Galicji i Lodomerii.

Saska Dominikalna

W połowie XIX wieku, Saska Dominikalna należała do Bezirk Komarno w cyrkule samborskim, gdzie stanowiła, gminę jednostkową Saska, która w 1850 roku liczyła 275 mieszkańców[3]. Wraz z reformą administracyjną 1865 weszła w skład nowego powiatu rudeckiego[4]. Następnie zniesiona jako odrębna gmina, współtworząc wraz z Horożanną Małą wspólną gminę Horożanna Mała. W II RP gmina ta należała do powiatu rudeckiego w województwie lwowskim i w 1921 roku liczyła 943 mieszkańców (447 w przysiółku Horożanna Mała i 495 w przysiółku Saska Dominikalna)[5]. Wraz z reformą administracyjną w sierpniu 1934 wraz z Horożanną Małą weszła w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Podzwierzyniec w powiecie rudeckim[6].

Saska Kameralna

W połowie XIX wieku, Saska Kameralna należała do Bezirk Medenice w cyrkule samborskim, gdzie wraz z Radeliczem stanowiła gminę jednostkową Radelicz[7], która w 1850 roku liczyła 882 mieszkańców[3]. Wraz z reformą administracyjną 1865 weszła w skład nowego powiatu drohobyckiego[4]. Położenie po drugiej stronie Dniestru względem Radelicza przyczyniło się do jej wyodrębnienia z Radelicza jako samodzielnej gminy jednostkowej Saska Kameralna (mimo że była ponad 2,5 razy mniejsza od Saski Dominikalnej, a która pozostała w gminie Horożanna Mała). W II RP gmina Saska Kameralna należała do powiatu drohobyckiego w województwie lwowskim i w 1921 roku liczyła 184 mieszkańców[5]. Wraz z reformą administracyjną w sierpniu 1934 weszła w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Horucko w powiecie drohobyckim[8].

Po wojnie

Po II wojnie światowej obie miejscowości zostały włączone do Ukraińskiej SRR w ZSRR[9]. Obecnie Saska Dominikalna stanowi środkową a Saska Kameralna południową część Horożanny Małej, której historyczna lokacja znajduje się na północno-wschodnim krańcu zespołu osadniczego[10].

Przypisy

  1. Saska (1) Dominikalna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 331.
  2. Saska (2) Kameralna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 331.
  3. 1 2 Allgemeines Landes-Gesetz- und Regierungsblatt für das Kronland Galizien und Lodomerien mit den Herzogthümern Auschwitz und Zator und dem Großherzogthume Krakau
  4. 1 2 Handbuch der politischen Behörden in Galizien für das Jahr 1867. Lwów: 1867, s. 45, 91.
  5. 1 2 Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.
  6. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 551
  7. Saska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 331.
  8. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 542.
  9. Українська РСР: Адміністративно-територіальний поділ: на 1 вересня 1946 року. Українське видавництво політичної літератури, Київ (1947).
  10. Synchronized view | Arcanum Maps [online], maps.arcanum.com [dostęp 2025-01-14] (ang.).

Linki zewnętrzne