Shinzō Abe

Shinzō Abe

安倍 晋三

Shinzō Abe (2022)
Data i miejsce urodzenia	21 września 1954 Tokio
Data i miejsce śmierci	8 lipca 2022 Nara
Premier Japonii
Okres	od 26 grudnia 2012 do 16 września 2020
Przynależność polityczna	Partia Liberalno-Demokratyczna (PLD)
Poprzednik	Yoshihiko Noda
Następca	Yoshihide Suga
Premier Japonii
Okres	od 26 września 2006 do 26 września 2007
Przynależność polityczna	Partia Liberalno-Demokratyczna (PLD)
Poprzednik	Jun’ichirō Koizumi
Następca	Yasuo Fukuda
Przewodniczący Partii Liberalno-Demokratycznej
Okres	od 26 września 2012 do 14 września 2020
Poprzednik	Sadakazu Tanigaki
Przynależność polityczna	Partia Liberalno-Demokratyczna (PLD)
Następca	Yoshihide Suga
Odznaczenia

Shinzō Abe (jap. 安倍 晋三 Abe Shinzō; ur. 21 września 1954 w Tokio, zm. 8 lipca 2022 w Narze) – japoński polityk, premier Japonii w latach 2006–2007 i 2012–2020. Przewodniczący Partii Liberalno-Demokratycznej w latach 2012–2020. Członek Nippon Kaigi. Zmarł w wyniku postrzelenia przez zamachowca^[1].

Był synem byłego ministra spraw zagranicznych Shintarō Abego i wnukiem premiera w latach 1957–1960, Nobusuke Kishiego. Ukończył nauki polityczne na Uniwersytecie Seikei (1977) w Musashino. Przez 3 lata pracował w koncernie Kobe Steel, w 1982 został sekretarzem swojego ojca. W latach 2005–2006 był szefem gabinetu premiera. We wrześniu 2006 został premierem. Uważano go za politycznego „jastrzębia”^[2]. Jego poprzednikiem i mentorem był Jun’ichirō Koizumi.

Abe zapowiadał zmianę pacyfistycznej konstytucji Japonii i zwiększenie roli polityczno-militarnej państwa, jak to wynika z potencjału gospodarczego i demograficznego. Pomimo że uważa się go za nacjonalistę, zaniechał wówczas wizyt w chramie Yasukuni, by poprawić stosunki z Chinami i Koreą Południową. W tym celu odbył też spotkania z przywódcami tych państw. Forsował program promowania patriotyzmu i zwiększenia dyscypliny w szkołach. Latem 2007 zaproponował utworzenie czterostronnego „łuku wolności i dobrobytu” (Indie, Japonia, USA, Australia) w celu zrównoważenia rosnącej potęgi Chin.

12 września 2007 po wyjściu na jaw wielu afer finansowych, związanych z ministrami wchodzącymi w skład jego rządu, podał się do dymisji ze stanowiska premiera Japonii^[3].

We wrześniu 2012 został wybrany przewodniczącym Partii Liberalno-Demokratycznej (PLD). W przedterminowych wyborach parlamentarnych, które odbyły się 16 grudnia 2012 po rozwiązaniu Izby Reprezentantów (niższej izby parlamentu Japonii) przez premiera Yoshihiko Nodę (z centrolewicowej Partii Demokratycznej), PLD uzyskała większość parlamentarną, a Shinzō Abe został desygnowany na premiera i 26 grudnia 2012 zaprzysiężony^[4].

Wprowadził politykę monetarną polegającą na zwiększonej radykalnie emisji pieniądza w porozumieniu z nowo mianowanym szefem banku centralnego Haruhiko Kurodą zmierzającą do ożywienia gospodarczego (w połączeniu z innymi działaniami zwaną abenomiką)^[5].

26 grudnia 2013 roku premier Abe niespodziewanie przybył z oficjalną wizytą do chramu Yasukuni, co natychmiast spowodowało protesty Chin i Korei Południowej. Negatywnie do wizyty odniosły się również Stany Zjednoczone^[6].

W sierpniu 2020 roku zrezygnował ze stanowiska premiera z powodów zdrowotnych^[7][8].

8 lipca 2022, podczas przemówienia na wiecu wyborczym w Narze (sam nie kandydował, ale wspierał kampanię rządzącej Partii Liberalno-Demokratycznej), został postrzelony i zmarł w wyniku odniesionych obrażeń^[9][10].