Skrytohutia

Skrytohutia
Mesocapromys
Varona, 1970[1]
Ilustracja
Kubohutia czarnoogonowa (M. melanurus) na rycinie autorstwa Josepha Smita z 1884
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

jeżozwierzowce

Infrarząd

jeżozwierzokształtne

Nadrodzina

Octodontoidea

Rodzina

kolczakowate

Podrodzina

hutie

Plemię

Capromyini

Rodzaj

skrytohutia

Typ nomenklatoryczny

Capromys (Mesocapromys) auritus Varona, 1970

Synonimy
  • Paracapromys Kratochvíl, L. Rodriguez & Baruš, 1978[2]
  • Leptocapromys Kratochvíl, L. Rodriguez & Baruš, 1978[2]
  • Pygmaeocapromys Varona, 1979[3]
  • Stenocapromys Varona & Arredondo, 1979[4]
Gatunki

6 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Skrytohutia[5] (Mesocapromys) – rodzaj ssaków z podrodziny hutii (Capromyinae) w obrębie rodziny kolczakowatych (Echimyidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie na Kubie wraz z okolicznymi wyspami[6][7][8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 205–378 mm, długość ogona 164–322 mm; masa ciała 400–1600 g[7][9].

Systematyka

Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Capromys) zdefiniował w 1970 roku kubański zoolog i paleontolog Luis Sánchez Varona w artykule zatytułowanym Nowy gatunek i nowy podrodzaj Capromys (Rodentia: Caviomorpha) z Kuby, opublikowanym w czasopiśmie „Poeyana”[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) skrytohutia wielkoucha (M. auritus).

Etymologia

  • Mesocapromys: gr. μεσος mesos ‘środkowy, pośredni’[10]; rodzaj Capromys Desmarest, 1822 (hutia).
  • Paracapromys: gr. παρα para ‘blisko, obok’[11]; rodzaj Capromys Desmarest, 1822 (hutia). Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Paracapromys arboricolus Kratochvíl, Rodriguez & Barus, 1978 (= Capromys melanurus Poey, 1865).
  • Leptocapromys: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’[12]; rodzaj Capromys Desmarest, 1822 (hutia). Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Mysateles arboricolus Kratochvíl, Rodriguez & Barus, 1978 (= Capromys melanurus Poey, 1865).
  • Pygmaeocapromys: łac. pygmaeus ‘karłowaty, liliput’, od gr. πυγμαιος pugmaios ‘karłowaty, wielkości pięści’, od πυγμη pugmē ‘pięść’[13]; rodzaj Capromys Desmarest, 1822 (hutia). Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Capromys (Pygmaeocapromys) angelcabrerai Varona, 1979.
  • Stenocapromys: gr. στηνος stēnos ‘wąski, cienki, chudy’[14]; rodzaj Capromys Desmarest, 1822 (hutia). Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): †Capromys (Stenocapromys) gracilis Varona & Arredondo, 1979.

Nazewnictwo zwyczajowe

W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” dla rodzaju Mesocapromys zaproponowano nazwę skrytohutia[5].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[15][9][6][5]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[5] Podgatunki[7][6][9] Rozmieszczenie geograficzne[7][6][9] Podstawowe wymiary[7][9][a] Status
IUCN[16][17]
 Mesocapromys angelcabrerai (Varona, 1979) skrytohutia namorzynowa gatunek monotypowy wysepki Salinas na wyspie Ana María; introdukowany na La Loma DC: około 25 cm
DO: około 17,6 cm
MC: do 483 g		  CR 
Mesocapromys auritus (Varona, 1970) skrytohutia wielkoucha gatunek monotypowy wyspa Fragoso (archipelag Sabana); introsukowany na wyspy Pasaje i Sagra DC: około 29 cm
DO: –około 19,8 cm
MC: do 1 kg		  EN 
 Mesocapromys melanurus (F. Poey, 1865) kubohutia czarnoogonowa gatunek monotypowy na zachód do zatoki Malagueta i ujścia Cauto; granice zasięgu bardzo słabo poznane DC: 31–38 cm
DO: 21–32 cm
MC: do 1,6 kg		  VU 
 Mesocapromys sanfelipensis (Varona & Garrido, 1970) skrytohutia krótkoucha gatunek monotypowy wyspa Juan García DC: brak danych
DO: brak danych
MC: brak danych		  CR 
Mesocapromys nana (G.M. Allen, 1917) skrytohutia karłowata gatunek monotypowy Ciénaga de Zapata (Matanzas) DC: około 20 cm
DO: około 16,4 cm
MC: 400–450 g		  CR 

Kategorie IUCN:  VU  – gatunek narażony,  EN  – gatunek zagrożony,  CR  – gatunek krytycznie zagrożony.

Opisano również gatunek wymarły znany ze szczątków znalezionych niedaleko San Antonio de los Baños w południowo-zachodniej części Kuby[18][19]:

  • Mesocapromys kraglievichi (Varona & Arredondo, 1979)

Uwagi

  1. ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

  1. 1 2 L.S. Varona. Nueva especie y nuevo subgénero de Capromys (Rodentia: Caviomorpha) de Cuba. „Poeyana”. 73, s. 8, 1970. (hiszp.).
  2. 1 2 J. Kratochvíl, L. Rodríguez & V. Barus. Capromyinae (Rodentia) of Cuba. I. „Přírodovědné práce ústavů Československé akademie věd v Brně”. Nova series. 12 (11), s. 35, 1978. (ang.).
  3. ↑ L.S. Varona. Subgénero y especie nuevos de Capromys para Cuba (Rodentia: Caviomorpha). „Poeyana”. 194, s. 5, 1979. (hiszp.).
  4. ↑ Varona i Arredondo 1979 ↓, s. 17.
  5. 1 2 3 4 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 298. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 570. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. 1 2 3 4 5 P.-H. Fabre, J. Patton & Y. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Coypu South and American Spiny-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 595–596. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
  8. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Mesocapromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-17].
  9. 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 367. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  10. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 154.
  11. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 183.
  12. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 139.
  13. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 215.
  14. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 247.
  15. ↑ C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-05-07]. (ang.).
  16. ↑ Taxonomy: Mesocapromys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-05-05]. (ang.).
  17. ↑ Taxonomy: Mysateles – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-05-05]. (ang.).
  18. ↑ J.S. Zijlstra, Mesocapromys Varona, 1970, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-18] (ang.).
  19. ↑ Varona i Arredondo 1979 ↓, s. 19.

Bibliografia

  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
  • L.S. Varona & Arredondo. Nuevos taxones fósiles de Capromyidae (Rodentia: Caviomorpha). „Poeyana”. 195, s. 1–35, 1979. (hiszp.). 
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.