Smukłonosek

Smukłonosek
	Leptonycteris
	Lydekker, 1891
	; Smukłonosek kaktusowy (L. curasoae)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Noctilionoidea
Rodzina	liścionosowate
Podrodzina	jęzorniki
Plemię	jęzorniki
Rodzaj	smukłonosek
	Typ nomenklatoryczny
	Ischnoglossa nivalis Saussure, 1860
Synonimy
	Ischnoglossa Saussure, 1860;
	Ischnoglossa Saussure, 1860;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście

Smukłonosek^[3] (Leptonycteris) – rodzaj ssaków z podrodziny jęzorników (Glossophaginae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej Ameryce Północnej i północnej Ameryce Południowej^[4]^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała 74–90 mm, ogon niewidoczny, długość ucha 16–21 mm, długość tylnej stopy 13–19 mm, długość przedramienia 51–59 mm; masa ciała 15–30 g^[5]^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1860 roku szwajcarski entomolog i mineralog Henri de Saussure w artykule zatytułowanym Uwaga na temat niektórych ssaków Meksyku, opublikowanym na łamach „Revue Magazin de Zoologie”^[2]. Jednak nazwa Ischnoglossa, którą ukuł de Saussure, okazała się młodszym homonimem rodzaju chrząszczy opisanym w 1856 roku, w związku z tym w 1891 roku brytyjski przyrodnik, geolog i paleontolog Richard Lydekker nadał rodzajowi nietoperzy nową nazwę – Leptonycteris^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) smukłonosek duży (L. nivalis).

Etymologia

Ischnoglossa: ισχνος iskhnos ‘cienki’; γλωσσα glōssa ‘język’^[8].
Leptonycteris: gr. λεπτος leptos ‘smukły, delikatny’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’^[9].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10]^[7]^[4]^[3]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[3]	Podgatunki^[5]^[4]^[7]	Rozmieszczenie geograficzne^[5]^[4]^[7]	Podstawowe wymiary^[5]^[7]^[c]	Status IUCN^[11]
Leptonycteris curasoae	G.S. Miller, 1910	smukłonosek kaktusowy	gatunek monotypowy	suche obszary tropikalne w północnej i wschodniej Kolumbii oraz północnej i zachodniej Wenezueli (włącznie z wyspą Margarita), Aruba, Curaçao i Antyle Holenderskie (Bonaire); zakres wysokości: do 1500 m n.p.m.	DC: 7,5–8,4 cm DO: bezogonowy DP: 5,1–5,5 cm MC: 21–26 g	VU
Leptonycteris nivalis	(de Saussure, 1860)	smukłonosek duży	gatunek monotypowy	południowo-zachodnie Stany Zjednoczone (południowy Nowy Meksyk i południowo-zachodni Teksas) na południe przez północny i środkowy Meksyk (na południe do Puebla i Oaxaca); zakres wysokości: 800–3000 m n.p.m.	DC: 7,6–8,5 cm DO: bezogonowy DP: 5,3–5,9 cm MC: 18–30 g	EN
Leptonycteris yerbabuenae	L. Martínez & Villa-Ramírez, 1940	smukłonosek mały	gatunek monotypowy	południowo-zachodnie Stany Zjednoczone (południowa Arizona i południowo-zachodni Nowy Meksyk), Meksyk, Gwatemala, Salwador i zachodni Honduras; zakres wysokości: do 2500 m n.p.m.	DC: – cm DO: bezogonowy DP: – cm MC: – g	NT

Kategorie IUCN: NT – gatunek bliski zagrożenia, VU – gatunek narażony, EN – gatunek zagrożony.

Uwagi

↑ Nowa nazwa dla Ischnoglossa Saussure, 1860
↑ Młodszy homonim Ischnoglossa Kraatz, 1856 (Coleoptera).
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

Przypisy

1 2 R. Lydekker: The Order Chiroptera. W: W.H. Flower & R. Lydekker: An Introduction to the study of Mammals Living and Extinct. Londyn: A. and C. Black, 1891, s. 674. (ang.).
1 2 H.L.F. de Saussure. Note sur quelques mammiferes du Mexique. „Revue Magazin de Zoologie”. 2^e Série. 12, s. 491, 1860. (fr.).
1 2 3 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 102. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
1 2 3 4 5 S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 513–515. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Leptonycteris. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-11]. (ang.).
1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 499. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 351.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 372.
↑ C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.0) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-03-21]. (ang.).
↑ Taxonomy: Leptonycteris – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-04-02]. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[1] Nowa nazwa dla Ischnoglossa Saussure, 1860

[3] Młodszy homonim Ischnoglossa Kraatz, 1856 (Coleoptera).

[13] DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

[Lydekker-2] 1 2 R. Lydekker: The Order Chiroptera. W: W.H. Flower & R. Lydekker: An Introduction to the study of Mammals Living and Extinct. Londyn: A. and C. Black, 1891, s. 674. (ang.).

[Saussure-4] 1 2 H.L.F. de Saussure. Note sur quelques mammiferes du Mexique. „Revue Magazin de Zoologie”. 2^e Série. 12, s. 491, 1860. (fr.).

[Cichocki&inni-5] 1 2 3 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 102. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Solari&inni-7] 1 2 3 4 5 S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 513–515. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Leptonycteris. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-11]. (ang.).

[amw-9] 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 499. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792098_351]-10] Palmer 1904 ↓, s. 351.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792119_372]-11] Palmer 1904 ↓, s. 372.

[mdd-12] C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.0) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-03-21]. (ang.).

[14] Taxonomy: Leptonycteris – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-04-02]. (ang.).

[a]

[1]

[b]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[c]

[11]