Stefania Laudyn-Chrzanowska

Stefania Laudyn-Chrzanowska
Stefania Maria Borowska
Ilustracja
Data urodzenia

1862

Data i miejsce śmierci

18 lutego 1942
Zakopane

Zawód, zajęcie

pisarka, publicystka, działaczka emigracyjna

Rodzice

Franciszek Borowski, Maria Łaska

Małżeństwo

Kazimierz Laudyn, Adam Chrzanowski

Stefania Maria Laudyn-Chrzanowska z Borowskich[1] (ur. 1862[a] , zm. 18 lutego 1942 w Zakopanem) – polska pisarka, publicystka, działaczka emigracyjna, członkini Narodowej Organizacji Kobiet w Zakopanem[2].

Życiorys

Studiowała na Uniwersytecie w Moskwie. Działała tam społecznie przy rzymskokatolickim Kościele św. Piotra i Pawła. Założyła Związek Kobiet Polskich[3]. W latach 1904-1910 publikowała w czasopiśmie „Ruś”[3]. Należała też do Lwowskiego Związku Równouprawnienia Kobiet[4]. Była członkinią Towarzystwa Dziennikarzy i Literatów oraz Macierzy Szkolnej[5].

W 1908 po śmierci swego męża wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie w 1910 objęła redakcję „Głosu Polek”, czasopisma wydawanego przy Związku Polek w Ameryce[4]. Publikowała tam liczne artykuły dotyczące sytuacji społeczno-politycznej na ziemiach polskich. Poruszała tematy związane z opieką nad zaniedbanymi dziećmi i kobietami, które zostały porzucone podczas działań wojennych[6]. W trakcie pobytu za oceanem przyjaźniła się ze Stefanią Chmielińską[7]. Na emigracji przebywała do 1922[6].

Po powrocie do Polski zamieszkała w Zakopanem, gdzie publikowała w czasopismach: „Głos Zakopiański”, „Zakopane” i „Zakopiańska Lista Gości i Chwila Bieżąca”[8]. Wraz z drugim mężem prowadziła zakopiański hotel „Bristol”[5]. W latach 1924-1927 przebywała ponownie w Stanach Zjednoczonych, gdzie objęła redakcję nowojorskiego „Kuriera Narodowego”[5]. W Zakopanem zainicjowała powstanie Ligi Słowiańskich Kobiet, która później przekształciła się w Zjednoczenie Kobiet Słowiańskich. W 1929 w Pradze, na kongresie organizacji, skupiającej reprezentantki Polski, Jugosławii, Bułgarii i Czechosłowacji, wybrano ją na wiceprezeskę[9]. W okresie międzywojennym była zakopiańską działaczką Narodowej Organizacji Kobiet[10].

Zmarła 18 lutego 1942 w Zakopanem. Została pochowana na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kwatera N9-1-21)[11].

Życie prywatne

Była córką Franciszka Borowskiego, nauczyciela[2], i Marii z Łaskich. 9 września 1884 w Katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Świętego Stanisława w Mohylewie wyszła za mąż za Kazimierza Edmunda Laudyna (1842-1908[12])[1], uczestnika powstania styczniowego i sybiraka[3]. Powtórnie wyszła za mąż za Adama Chrzanowskiego[10].

Książki[13]

Uwagi

  1. ↑ Liczne źródła podają, że urodziła się 2 stycznia 1872 w Rochaczowie, jednak 9 września 1884, kiedy wyszła za Kazimierza Edmunda Laudyna, miała według aktu ślubu 22 lata.

Przypisy

  1. 1 2 Akt ślubu Kazimierza Edmunda Laudyna i Stefanii Marii Borowskiej [online], FamilySearch [dostęp 2025-04-18] (ros.).
  2. 1 2 Kaczmarek 2018 ↓, s. 57.
  3. 1 2 3 Kaczmarek 2018 ↓, s. 59.
  4. 1 2 Kaczmarek 2018 ↓, s. 60.
  5. 1 2 3 Bednarczuk 2012 ↓, s. 267.
  6. 1 2 Kaczmarek 2018 ↓, s. 61.
  7. ↑ Kaczmarek 2018 ↓, s. 62.
  8. ↑ Kaczmarek 2018 ↓, s. 70.
  9. ↑ Bednarczuk 2012 ↓, s. 268.
  10. 1 2 Bednarczuk 2012 ↓, s. 323.
  11. ↑ śp. Stefania Laudyn Chrzanowska [online], zakopane-parafia.grobonet.com [dostęp 2025-04-19].
  12. ↑ Tygodnik Illustrowany, nr 48 (28 listopada 1908), s. 977
  13. ↑ Katalog książek Stefanii Laudyn-Chrzanowskiej [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2025-04-19] (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.