Szrubiszki

Szrubiszki
Šriubiškės
Ilustracja
Dwór w Szrubiszkach
Państwo

 Litwa

Okręg

 wileński

Rejon

wileński

Gmina

Podbrzezie

Populacja
 liczba ludności


92
(2001)

Położenie na mapie rejonu wileńskiego
Mapa konturowa rejonu wileńskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Szrubiszki”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Szrubiszki”
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Mapa konturowa Polski w 1939 r., u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Szrubiszki”
Ziemia54°56′20″N 25°15′43″E/54,939000 25,262000

Szrubiszki[1] (lit. Šriubiškės) – wieś na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie wileńskim, w gminie Podbrzezie.

Historia

Pod zaborami folwark, wieś i osada karczemna; w II Rzeczypospolitej majątek ziemski. W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie wileńskim. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920–1922 w składzie Litwy Środkowej.

Od 11 kwietnia 1922[2] leżały w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie wileńsko-trockim[a], w gminie Podbrzezie[3]. W 1931 miejscowość liczyła 70 mieszkańców, zamieszkałych w 7 budynkach[3].

W dwudziestoleciu międzywojennym mieściło się tutaj dowództwo kompanii granicznej KOP „Szrubiszki”, chroniącej pobliską granicę z Litwą, a majątek posiadał status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza.

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 na niepodległej Litwie.

Majątek Szrubiszki

Folwark powstał prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX w. Początkowo był własnością Pisanków, później Wyszkowskich. Następnie został zakupiony przez Stefana Szyrwida, wileńskiego aptekarza, który po zakupie sprzedał aptekę i został ziemianinem. W II poł. XIX w. Szyrwidowie wybudowali istniejący do dziś, klasycystyczny, drewniany dwór w Szrubiszkach[4].

W okresie sowieckim na bazie majątku utworzono kołchoz. Współcześnie dwór zamieszkuje kilka rodzin. Prócz dworu zachował się fragment parku dworskiego, oficyna, oraz zabudowania gospodarcze[4].

Uwagi

  1. Przynależność wojewódzka i powiatowa zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce w Ziemi Wileńskiej (1922 - 1926), następnie w województwie wileńskim (1926 - 1945). W ZCZW, na Litwie Środkowej i w początkach przynależności do Polski miejscowość należała do powiatu wileńskiego, następnie do powiatu wileńsko-trockiego.

Przypisy

  1. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
  2. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
  3. 1 2 Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
  4. 1 2 Zespół dworsko-parkowy, Szrubiszki. Radzima. [dostęp 2025-04-09]. (pol.).

Bibliografia