Szymon Huberband

Szymon Huberband (ur. 19 kwietnia 1909 w Chęcinach, zm. 18 sierpnia 1942 w Treblince) – polski rabin, historyk samouk, w getcie warszawskim referent do spraw religijnych w strukturze Żydowskiego Towarzystwa Opieki Społecznej.

Jego ojcem był rabin Chęcin Samson Josef Huberband, a matką Chana Bracha, córka cadyka Chaima Szmuela ha-Lewiego Horowica. Jego bratem przyrodnim był Kalman Szapiro^[1]. Pierwsze lata życia spędził na dworze chasydzkim swojego dziadka w Chęcinach. Po wybuchu I wojny światowej rodzina przeniosła się do Kielc, a następnie do Otwocka. W Otwocku był jednym z założycieli młodzieżówki partii Agudat Israel, w 1928 roku był delegatem na jej zjazd ogólnopolski^[1].

Po 1928 roku ożenił się z Rywką Leą Glazer, z którą miał syna Kalmana. Zamieszkał w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie rabinem był jego teść, Jakub Arie Glazer. W Piotrkowie Trybunalskim został członkiem zarządu miejscowej gminy żydowskiej^[1]. Zainteresował się również historią, współpracował z Mojżeszem Feinkindem w ramach piotrkowskiego oddziału JIWO. Od 1939 roku utrzymywał kontakt z Emanuelem Ringelblumem^[1].

Podczas kampanii wrześniowej rodziny Huberbandów i Glazerów opuściły Piotrków. 4 września 1939 roku w wyniku bombardowania Sulejowa zginęła jego żona, syn i teść. On sam powrócił do Piotrkowa, gdzie na krótko wszedł w skład miejscowego Judenratu. W styczniu 1940 roku wyjechał do Warszawy, gdzie został przesiedlony do getta warszawskiego^[1]. Prawdopodobnie dzięki pomocy Ringelbluma uzyskał zatrudnienie w Żydowskiej Samopomocy Społecznej – Komisji Koordynacyjnej, a następnie jako referent Sekcji Pracy Społecznej Żydowskiego Towarzystwa Opieki Społecznej^[2]. Przed wrześniem 1940 roku ożenił się z córką rabina warszawskiej Pragi, Jakuba Zylbersztajna. W getcie mieszkał przy ulicy Zamenhofa 19^[1].

Wiosną 1942 roku w wykazie zarobków Sektora Społecznego figurował jako jedyny pracownik sektora do spraw religijnych organizacji^[1]. Od kwietnia 1942 roku był pracownikiem Wydziału Spraw Religijnych Judenratu oraz członkiem Rabinatu^[1]. Od maja 1942 roku pracował w szopie szczotkarzy przy ulicy Świętojerskiej. 18 sierpnia 1942 roku wraz z żoną trafił na Umschlagplatz, skąd wywieziono ich do obozu zagłady w Treblince i tam zamordowano^[1].

Został jednym z trzech laureatów konkursu pt. Getto, zorganizowanego przez Yikor. Jego praca zachowała się w Archiwum Ringelbluma. Praca Huberbanda Z dziejów życia religijnego w czasie wojny jest jedną z najlepiej dokumentujących religijne życie Żydów podczas II wojny światowej.