Szynych

Szynych
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Mikołaja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

grudziądzki

Gmina

Grudziądz

Liczba ludności (III 2011)

358[1]

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

86-302[2]

Tablice rejestracyjne

CGR

SIMC

0844399

Położenie na mapie gminy wiejskiej Grudziądz
Mapa konturowa gminy wiejskiej Grudziądz, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Szynych”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Szynych”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Szynych”
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego
Mapa konturowa powiatu grudziądzkiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szynych”
Ziemia53°25′23″N 18°39′44″E/53,423056 18,662222[3]

Szynychwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Grudziądz.

Podział administracyjny

W latach 1939–1945 położona była w okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w rejencji bydgoskiej (Regierungsbezirk Bromberg)[4], w powiecie Chełmno (Kreis Kulm)[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 358 mieszkańców[1]. Jest czternastą co do wielkości miejscowością gminy Grudziądz.

Historia

Najstarsze znane wzmianki o wsi pochodzą z około 1340 roku, gdy jest wzmiankowana jako własność mieszczan chełmińskich. Z roku 1364 pochodzi przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim. Podczas wojny trzynastoletniej wieś i parafia doznały znacznych zniszczeń. Wtedy starostowie grudziądzcy zaczęli osiedlać w okolicy mennonitów. Pierwsza kaplica, drewniana powstała w XIV wieku, rozbudowana w roku 1550, a w roku 1634 rozbudowana do rozmiarów kościoła. Kościół został zniszczony w czasie potopu szwedzkiego. Przy parafii, jeszcze przed rokiem 1655 działała szkoła (zniszczona w czasie potopu szwedzkiego, następnie odbudowana)[6].

W czasie II wojny światowej miejscowość miała posiadać status wieś. W latach 1939 - 1942 nazywała się Schöneich, lecz po przeprowadzonej zamianie nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w latach 1942 - 1945 nazywała się Schöneich (Weichsel)[5].

Zabytki

Zabytkowy barokowy kościół rzymskokatolicki pw. św. Mikołaja. W 1742 r. wymurowany, w miejsce wcześniejszego drewnianego. Wewnątrz jednolity wystrój barokowy. Obok murowana plebania z około 1900 r. Budowa kościoła była sponsorowana przez biskupa Andrzeja Załuskiego oraz chełmińskich radnych. Wyposażenie nowej świątyni ufundował Jan Cieliczkowski, będący dziekanem grudziądzkim oraz proboszczem w Szynychu. W roku 1945, od stycznia do kwietnia, w kościele stacjonowali żołnierze Armii Czerwonej, którzy spalili drewniane wyposażenie oraz księgi, a w kościele urządzili stajnię. Remont kościoła rozpoczęto w maju 1945 i już w roku 1946 kościół służył wiernym[6].

Przypisy

  1. 1 2 GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1278 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136622
  4. Germanizacja nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Wybór źródeł, wstęp i oprac. M. Kubicki, Gdańsk-Warszawa 2022, s. 93.
  5. 1 2 Germanizacja nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Wybór źródeł, wstęp i oprac. M. Kubicki, Gdańsk-Warszawa 2022, s. 103.
  6. 1 2 Stanisław Becker: Szynych i jego historia. Koło Miłośników Dziejów Grudziądza, 2010-04-14. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)].

Linki zewnętrzne