Teresa Mroczko
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1932 |
| Data i miejsce śmierci |
11 września 1990 |
| Doktor habilitowana nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia sztuki średniowiecznej | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1965 |
| Habilitacja |
1977 |
| Nauczycielka akademicka | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |

Teresa Józefa Mroczko (ur. 2 marca 1932 w Warszawie, zm. 11 września 1990 tamże[1]) – polska historyczka sztuki, nauczycielka akademicka, badaczka sztuki średniowiecznej.
Życiorys
Młodość i praca zawodowa
W 1944 ukończyła szkołę powszechną w ramach tajnego nauczania. Była członkiem Szarych Szeregów. W 1948 ukończyła Gimnazjum im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie, następnie rozpoczęła naukę w Liceum Sztuk Artystycznych w Warszawie, a w 1950 studia z zakresu historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończyła w 1955[1]. Studia ukończyła z wynikiem bardzo dobrym. Praca magisterska, napisana pod kierunkiem prof. Juliusza Starzyńskiego i Tadeusza Dobrzenieckiego, zatytułowana była „Portret donacyjny w malarstwie Małopolski i Śląska w XV w.”[2]. W latach 1948-1956 należała do ZMP[3]. W latach 1950-1953 pracowała w Muzeum Narodowym w Warszawie[4].
W 1955 rozpoczęła pracę na macierzystej uczelni, w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1958-1959 odbyła wizyty naukowe we Francji na Uniwersytecie Poitiers w Poitiers[5]. Zajmowała się też tłumaczeniem, z języka francuskiego, książek z zakresu historii sztuki.
W latach 1955-1970 należała do aktywnych działaczy ZNP na Wydziale Historii UW[6]. W 1965 obroniła pracę doktorską Studia nad Apokalipsą wrocławską napisaną pod kierunkiem Michała Walickiego. Od 1968 należała do Stowarzyszenia Historyków Sztuki[7]. W 1970 odbyła półroczne stypendium naukowe na Uniwersytecie „La Sapienza” w Rzymie[8]. Od 1972 należała do ZAiKSu[9]. W 1975 została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi[10]. W kolejnych latach zajmowała się sztuką romańską w Polsce, a także jej związkami ze sztuką włoską, w szczególności architekturą i rzeźbą Kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku nad Wisłą[11]. Była także autorką zeszytu Dawny powiat chełmiński (1976) oraz współautorką zeszytu Płońsk i okolice (1979) w serii Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. W 1977 otrzymała stopień doktor habilitowanej na podstawie pracy Architektura gotycka na ziemi chełmińskiej[1]. W 1980 przez kilka tygodni przebywała w zachodnich Niemczech w ramach stypendium DAAD[12]. W latach 1980-1987 należała do Komitetu Redakcyjnego Biuletynu Historii Sztuki[13].
Od 1 października 1980 była zatrudniona w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, gdzie zorganizowała i do 1986 kierowała Pracownią Sztuki Średniowiecznej. Podjęła wówczas badania nad architekturą gotycką na Pomorzu. Współpracowała z Pracownią Pomorską IS PAN z siedzibą w Bydgoszczy[14]. Równocześnie w latach 1981–1987 prowadziła w Instytucie Historii Sztuki UW seminarium magisterskie i wykłady monograficzne[1]. Była współredaktorką tomów Architektura gotycka w Polsce, wydanych już po jej śmierci w 1995 w serii Dzieje sztuki polskiej[15].
W 1988 Rada Naukowa IS PAN wystąpiła z wnioskiem o nadanie jej tytułu profesor nadzwyczajnej, czego jednak nie doczekała[1]. Była jednym z wybitnych uczonych swojego pokolenia w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk[16]. Jej dorobek naukowy jest dostępny m.in. w zasobach biblioteki Uniwersytetu w Heidelbergu[17][18].
Życie prywatne
Była córką Józefa Mroczki i Marii z d. Kuleszyńskiej[19][20]. Jej ojciec - wywodzący się z kresowej szlachty zagrodowej[21][22] - był oficerem WIG-u – topografem wojskowym – matka polonistką[1][23]. Jej starszą siostrą była Krystyna Kubicka[24], żona Leszka Kubickiego[25].
Miejsce pochówku
Pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A10-6-17)[26].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1949–1999. Edward Krasiński (red. nauk.). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2000, s. 297–299. ISBN 83-85938-18-4. (biogram autorstwa Tadeusza Jurkowlańca).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). mediewisci.lhdb.kul.pl. [dostęp 2025-01-19]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-19]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-19]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-20]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-19]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1933-1990). [dostęp 2025-01-20]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-25]. (pol.).
- ↑ Teresa Mroczko: Czerwińsk romański. ksiegarniaorientalna.pl. [dostęp 2024-03-19].
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-01-25]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Jurkowlaniec: Teresa Mroczko (1932-1990). [dostęp 2025-02-21]. (pol.).
- ↑ Stanisław Mossakowski: Instytut Sztuki w dwudziestoleciu 1979-1999. Blaski i cienie - dorobek i zadania]. archiv.ub.uni-heidelberg.de. (pol.).
- ↑ Architektura gotycka w Polsce, t. 1. Teresa Mroczko, Marian Arszyński (red.). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1995, s. 1–172, seria: Dzieje sztuki polskiej, t. 2. ISBN 83-85938-41-9.
- ↑ Historia IS PAN. ispan.pl. [dostęp 2024-03-10].
- ↑ Suche – Universität Heidelberg. ub.uni-heidelberg.de. [dostęp 2024-03-09]. (niem.).
- ↑ Heidelberger historische Bestände-digital. digi.ub.uni-heidelberg.de. [dostęp 2024-03-18]. (niem.).
- ↑ Wojciech Kuleszyński, Adam Malicki: Kuleszyńscy herbu Ślepowron i ich koligacje w XIX wieku. Włoszczowa: Kontur, 2023, s. 29. ISBN 978-83-65334-75-6.
- ↑ Fundacja Pamięci im. Rossy Bailly. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 2023-09-08].
- ↑ Szlachta Zagrodowa Ziemi Czerwieńskiej. ornatowski.com. [dostęp 2025-04-25].
- ↑ Marek Demkowicz-Dobrzański: Szlachta Zagrodowa Ziemi Czerwieńskiej, jej pochodzenie i przeszłość. polona.pl. [dostęp 2025-04-18].
- ↑ U geografów wojskowych na Filtrowej. ochocianie.pl, 20 czerwca 2020. [dostęp 2023-09-08].
- ↑ Wiesław Czajka: Warszawskie groby oficerów służby wojskowo-geograficznej II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiadomości Służby Geograficznej, 2023, s. 14. ISBN 978-83-63423-90-2.
- ↑ Krystyna Kubicka. nekrologi.wyborcza.pl, 9 marca 2017. [dostęp 2024-03-24].
- ↑ Cmentarz Wojskowy, kwatera A 10, rząd 6, grób 17. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2023-07-31].
Linki zewnętrzne
- Publikacje w Google Scholar
- Artykuły w Bazie Czasopism Humanistycznych Muzeum Historii Polski
- Teresa Mroczko (1932-1990) Laboratorium Humanistycznych Danych Badawczych KUL
- Teresa Mroczko - Biblioteka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu