Trzebcz Szlachecki

Trzebcz Szlachecki
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

chełmiński

Gmina

Kijewo Królewskie

Liczba ludności (III 2011)

505[1]

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

86-253[2]

Tablice rejestracyjne

CCH

SIMC

0845045

Położenie na mapie gminy Kijewo Królewskie
Mapa konturowa gminy Kijewo Królewskie, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Trzebcz Szlachecki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Trzebcz Szlachecki”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Trzebcz Szlachecki”
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego
Mapa konturowa powiatu chełmińskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Trzebcz Szlachecki”
Ziemia53°13′20″N 18°28′17″E/53,222222 18,471389[3]

Trzebcz Szlacheckiwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Kijewo Królewskie.

Podział administracyjny

Integralne części wsi Trzebcz Szlachecki[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0845051Mariankiczęść wsi
0845068Za Toremczęść wsi
0845074Zofijkiczęść wsi

W latach 1939–1945 położona była w okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w rejencji bydgoskiej (Regierungsbezirk Bromberg)[6], w powiecie Chełmno (Kreis Kulm)[7].

Wnętrze kościoła
Dwór

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Marianki[a], stanowiąca obecnie część wsi, w czasie II wojny światowej miała posiadać status folwark. W latach 1939 – 1942 nazwyała się Marinki, lecz po przeprowadzonej zamianie nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk–Prusy Zachodnie, w latach 1942 – 1945 nazywała się Marken. Wieś miała tę samą przynależność administracyjną co Trzebcz Szlachecki[7].

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (2011) wieś liczyła 505 mieszkańców[1]. Jest co do wielkości miejscowością gminy Kijewo Królewskie.

Ludzie związani z Trzebczem Szlacheckim

Położenie

Wieś położona 15,5 km na południe od Chełmna (około 30 km na północ od Torunia).

Historia

W 1222 r. wraz z wieloma innymi nadana biskupowi pruskiemu Chrystianowi przez Konrada Mazowieckiego. W 1293 r. dziedziczne dobra rycerskie. Gniazdo rodowe Trzebskich, w których posiadaniu pozostaje w XVI w. i później, następnie własność biskupów chełmińskich. Od 1805 roku własność Mateusza Slaskiego[8].

Urodził się tu Jan Slaski (1895–1940) – major kawalerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, poseł IV kadencji i senator V kadencji II RP, zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej w Katyniu, syn działacza pomorskiego Ludwika Maurycego Slaskiego[9]. Jego stryjem był Kazimierz Slaski (1847–1906), działacz patriotyczny i społeczny, a dziadkiem Ludwik Romuald Slaski, obaj również urodzeni w Trzebczu Szlacheckim[9].

W czasie II wojny światowej miejscowość miała posiadać status majątek. W latach 1939 - 1942 nazwyała się Adlig Trzebcz, lecz po przeprowadzonej zamianie nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, w latach 1942 - 1945 nazywała się Trebis[7].

Obiekty zabytkowe

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

We wsi znajduje się gotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zbudowany na początku XIV w. Kamienno-ceglany, jednonawowy z prosto zamkniętym starszym od nawy prezbiterium. Wnętrze nakryte pozorną kolebką. Część wystroju późnobarokowego z XVIII w., obraz Matki Boskiej z końca XVI w. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków NID[10] pod nr A/386 z 30.11.1929.

Kuźnia

Ponadto znajduje się tu dawny pałac z 2. połowy XIX w. na starszych fundamentach. Zespół dworski z XIX–XX w., wpisany do rejestru zabytków pod nr A/697/1-5 z 22.10.1997, składa się z:

  • dworu z oficyną z połowy XIX w.
  • spichrza z 1938
  • rządcówki z 4 ćw. XIX w.
  • kuźni z 3 ćw. XIX w.
  • parku (w 2 częściach) z 1 poł. XIX w.

Zobacz też

Uwagi

  1. W cytowanej publikacji występuje jako Marynki.

Przypisy

  1. 1 2 GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1297 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140909
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Germanizacja nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Wybór źródeł, wstęp i oprac. M. Kubicki, Gdańsk-Warszawa 2022, s. 93.
  7. 1 2 3 Germanizacja nazw miejscowości w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Wybór źródeł, wstęp i oprac. M. Kubicki, Gdańsk-Warszawa 2022, s. 103
  8. Mieczysław Bielski, Joanna Bielska-krawczyk, Jarosław Małecki, Wabcz gmina Stolno Zespół dworsko-parkowy, 1998.
  9. 1 2 Mieczysław Bielski, Joanna Bielska-krawczyk, Jarosław Małecki, Wabcz gmina Stolno Zespół dworsko-parkowy, 1998.
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 29 [dostęp 2016-05-22].

Linki zewnętrzne