Trzebule

Trzebule

wieś
Ruiny trzebulskiego pałacu
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	krośnieński
Gmina	Dąbie
Strefa numeracyjna	68
Kod pocztowy	66-627[1]
SIMC	0909153
Położenie na mapie gminy Dąbie Trzebule
Położenie na mapie Polski Trzebule
Położenie na mapie województwa lubuskiego Trzebule
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Trzebule
51°57′26″N 15°14′57″E/51,957222 15,249167[2]

Trzebule (niem. Treppeln)^[3] – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dąbie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

O tutejszych dobrach pierwsze informacje pochodzą z XV wieku^[3]. Około 1500 roku odnotowano osiadłych we wsi Bornsdorfów. Dokonali oni sprzedaży czynszów oraz dochodów^[4][3]. Następnymi właścicielami majątku była rodzina von Knobelsdorff, a dobra od tej rodziny w 1664 zakupili Marwitzowie. Pod patronatem Dietricha von der Marwitza w 1670 roku zbudowano we wsi kościół. W późniejszym okresie często zmieniali się właściciele dóbr trzebulskich, a byli wśród nich Christian Otto von Gröben i rodzina Żychlińskich^[5][3]. Właścicielem dóbr w latach 70 XIX wieku był generał kawalerii baron von Rheinbaben i w tym czasie we wsi pracowała fabryka krochmalu, młyn parowy i wodny oraz cegielnia. W 1900 roku osiedlił się tu baron von Finckenstein, a rodzina Finckensteinów prawdopodobnie władała majątkiem trzebulskim do II wojny światowej^[3].

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[6]:

• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela z XVII wieku,
• zespół pałacowy, z połowy XIX wieku:
  • pałac zbudowano w trzeciej ćwierci XIX stulecia^[7][3]. Neoklasycystyczny na zrębach starszej budowli, której relikty zachowały się jeszcze w pałacowych piwnicach. Jest parterową podpiwniczoną budowlą zbudowaną na planie podkowy. Posiada piętrowy ryzalit umieszczony w elewacji frontowej oraz dwuspadowy dach^[3]. Po II wojnie światowej budynek pałacu znajdował się w zarządzie państwowego gospodarstwa rolnego i przez wiele lat pełnił funkcje mieszkalne. Od dłuższego czasu jest nieużytkowany i ulega postępującej dewastacji^[3],
  • budynki gospodarcze,
  • park z sadem.

• Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 224-225. ISBN 978-83-919914-8-0.