Turniej o Złoty Kask

Turniej o Złoty Kask (od sezonu 2021 także memoriał Jerzego Szczakiela) – coroczny turniej indywidualny organizowany od 1961 roku przez Polski Związek Motorowy (GKSŻ). Jego zasady zmieniały się na przestrzeni lat – od cyklu zawodów z klasyfikacją generalną, przez turniej z eliminacjami.

Od sezonu 2021 turniej rozgrywany jest jako memoriał Jerzego Szczakiela, pierwszego polskiego indywidualnego mistrza świata na żużlu.

Medaliści

Rok Miejsce Złoto Srebro Brąz Źr.
Turniej o Złoty Kask
1961 Florian Kapała
ZKS Stal Rzeszów
Henryk Żyto
Unia Leszno
Marian Kaiser
Legia Gdańsk
1962 Marian Kaiser
GKS Wybrzeże Gdańsk
Florian Kapała
ZKS Stal Rzeszów
Joachim Maj
Górnik Rybnik
1963 Joachim Maj
Górnik Rybnik
Stanisław Tkocz
Górnik Rybnik
Henryk Żyto
Unia Leszno
1964 Andrzej Wyglenda
Górnik Rybnik
Andrzej Pogorzelski
Stal Gorzów Wielkopolski
Joachim Maj
Górnik Rybnik
1965 Stanisław Tkocz
KS ROW Rybnik
Andrzej Pogorzelski
Stal Gorzów Wielkopolski
Antoni Woryna
KS ROW Rybnik
1966 Andrzej Pogorzelski
Stal Gorzów Wielkopolski
Paweł Waloszek
KS Śląsk Świętochłowice
Andrzej Wyglenda
KS ROW Rybnik
1967 Antoni Woryna
KS ROW Rybnik
Henryk Glücklich
Polonia Bydgoszcz
Andrzej Wyglenda
KS ROW Rybnik
1968 Paweł Waloszek
KS Śląsk Świętochłowice
Zygmunt Pytko
Unia Tarnów
Stanisław Tkocz
KS ROW Rybnik
1969 Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
Andrzej Pogorzelski
Stal Gorzów Wielkopolski
Andrzej Wyglenda
KS ROW Rybnik
1970 Jan Mucha
KS Śląsk Świętochłowice
Paweł Waloszek
KS Śląsk Świętochłowice
Andrzej Wyglenda
KS ROW Rybnik
1971 Antoni Woryna
KS ROW Rybnik
Paweł Waloszek
KS Śląsk Świętochłowice
Jerzy Szczakiel
KS Kolejarz Opole
1972 Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
Henryk Glücklich
Polonia Bydgoszcz
Marek Cieślak
Włókniarz Częstochowa
1973 Zenon Plech
Stal Gorzów Wielkopolski
Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
Jan Mucha
KS Śląsk Świętochłowice
1974 Zenon Plech
Stal Gorzów Wielkopolski
Jan Mucha
KS Śląsk Świętochłowice
Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
1975 Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
Zenon Plech
Stal Gorzów Wielkopolski
Bogusław Nowak
Stal Gorzów Wielkopolski
1976 Marek Cieślak
Włókniarz Częstochowa
Edward Jancarz
Stal Gorzów Wielkopolski
Jerzy Rembas
Stal Gorzów Wielkopolski
1977 Jerzy Rembas
Stal Gorzów Wielkopolski
Jan Mucha
KS Śląsk Świętochłowice
Bogusław Nowak
Stal Gorzów Wielkopolski
1978 Chorzów Zenon Plech
GKS Wybrzeże Gdańsk
Bolesław Proch
Stal Gorzów Wielkopolski
Andrzej Huszcza
Falubaz Zielona Góra
1979 Robert Słaboń
Sparta Wrocław
Piotr Pyszny
KS ROW Rybnik
Mariusz Okoniewski
Unia Leszno
1980 Robert Słaboń
Sparta Wrocław
Eugeniusz Błaszak
SKS Start Gniezno
Marek Kępa
RKS Motor Lublin
1981 Bolesław Proch
Polonia Bydgoszcz
Leonard Raba
KS Kolejarz Opole
Jan Ząbik
Apator Toruń
1982 Leszno Roman Jankowski
Unia Leszno
Wojciech Żabiałowicz
Apator Toruń
Mirosław Berliński
GKS Wybrzeże Gdańsk
1983 Leszno Jan Krzystyniak
Falubaz Zielona Góra
Mirosław Berliński
GKS Wybrzeże Gdańsk
Andrzej Huszcza
Falubaz Zielona Góra
1984 Wrocław Roman Jankowski
Unia Leszno
Grzegorz Dzikowski
GKS Wybrzeże Gdańsk
Leonard Raba
KS Kolejarz Opole
1985 Wojciech Żabiałowicz
Apator Toruń
Mirosław Berliński
GKS Wybrzeże Gdańsk
Maciej Jaworek
Falubaz Zielona Góra
1986 Roman Jankowski
Unia Leszno
Wojciech Żabiałowicz
Apator Toruń
Andrzej Huszcza
Falubaz Zielona Góra
1987 Zenon Kasprzak
Unia Leszno
Wojciech Żabiałowicz
Apator Toruń
Roman Jankowski
Unia Leszno
1988 Piotr Świst
Stal Gorzów Wielkopolski
Jan Krzystyniak
Unia Leszno
Zenon Kasprzak
Unia Leszno
1989 Wojciech Załuski
KS Kolejarz Opole
Andrzej Huszcza
Falubaz Zielona Góra
Janusz Stachyra
ZKS Stal Rzeszów
1990 Mirosław Korbel
KS ROW Rybnik
Roman Jankowski
Unia Leszno
Jacek Gomólski
SKS Start Gniezno
1991 Sławomir Drabik
Włókniarz Częstochowa
Andrzej Huszcza
Morawski Zielona Góra
Piotr Pawlicki
Unia Leszno
1992 Wrocław Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Roman Jankowski
Unia Leszno
Krzysztof Kuczwalski
Apator Toruń
1993 Wrocław Dariusz Śledź
WTS Wrocław
Jerzy Mordel
RKS Motor Lublin
Jan Krzystyniak
ZKS Stal Rzeszów
1994 Wrocław Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Dariusz Śledź
WTS Wrocław
Jacek Krzyżaniak
Apator Toruń
1995 Wrocław Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Jarosław Olszewski
GKS Wybrzeże Gdańsk
Tomasz Bajerski
Apator Toruń
1996 Wrocław Jacek Gollob
Polonia Bydgoszcz
Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Roman Jankowski
Unia Leszno
1997 Wrocław Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Tomasz Bajerski
Pergo Gorzów Wielkopolski
Sebastian Ułamek
Włókniarz Częstochowa
1998 Wrocław Jacek Gollob
Polonia Bydgoszcz
Rafał Dobrucki
TS Polonia Piła
Piotr Świst
ZKS Stal Rzeszów
1999 Wrocław Jacek Krzyżaniak
WTS Wrocław
Robert Sawina
SKS Start Gniezno
Rafał Dobrucki
TS Polonia Piła
2000 Wrocław Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Sebastian Ułamek
GKS Wybrzeże Gdańsk
Andrzej Huszcza
ZKŻ Zielona Góra
2001 Wrocław Piotr Protasiewicz
Polonia Bydgoszcz
Robert Sawina
WTS Wrocław
Sebastian Ułamek
WTS Wrocław
2002 Bydgoszcz Tomasz Gollob
Polonia Bydgoszcz
Jacek Gollob
Polonia Bydgoszcz
Piotr Protasiewicz
Polonia Bydgoszcz
2003 Wrocław Rafał Okoniewski
ZKŻ Zielona Góra
Tomasz Jędrzejak
WTS Wrocław
Jarosław Hampel
WTS Wrocław
2004 Bydgoszcz Wiesław Jaguś
Apator Toruń
Tomasz Gapiński
WTS Wrocław
Grzegorz Walasek
Włókniarz Częstochowa
2005 Rybnik Janusz Kołodziej
Unia Tarnów
Damian Baliński
Unia Leszno
Krzysztof Słaboń
WTS Wrocław
2006 Częstochowa Tomasz Gollob
Unia Tarnów
Sebastian Ułamek
Włókniarz Częstochowa
Piotr Protasiewicz
Polonia Bydgoszcz
2007 Bydgoszcz Grzegorz Walasek
ZKŻ Zielona Góra
Rafał Dobrucki
Speedway Stal Rzeszów
Krzysztof Kasprzak
Unia Leszno
2008 Wrocław Damian Baliński
Unia Leszno
Jarosław Hampel
Unia Leszno
Adrian Miedziński
Unibax Toruń
2009[a] Zielona Góra Janusz Kołodziej
Unia Leszno
Piotr Protasiewicz
ZKŻ Zielona Góra
Krzysztof Kasprzak
Unia Tarnów
2010 Częstochowa Janusz Kołodziej
Unia Leszno
Adrian Miedziński
Unibax Toruń
Piotr Protasiewicz
ZKŻ Zielona Góra
2011 Toruń Adrian Miedziński
Unibax Toruń
Piotr Protasiewicz
ZKŻ Zielona Góra
Janusz Kołodziej
Unia Leszno
2012 Gorzów Wielkopolski Piotr Pawlicki
Unia Leszno
Grzegorz Zengota
Włókniarz Częstochowa
Przemysław Pawlicki
Unia Leszno
2013 Rawicz Maciej Janowski
Unia Tarnów
Adrian Miedziński
Unibax Toruń
Jarosław Hampel
ZKŻ Zielona Góra
2014 Rawicz Przemysław Pawlicki
Unia Leszno
Kacper Gomólski
Unia Tarnów
Grzegorz Walasek
Włókniarz Częstochowa
2015 Lublin Przemysław Pawlicki
Unia Leszno
Mirosław Jabłoński
Speedway Stal Rzeszów
Piotr Pawlicki
Unia Leszno
2016 Tarnów Patryk Dudek
ZKŻ Zielona Góra
Bartosz Zmarzlik
Stal Gorzów Wielkopolski
Janusz Kołodziej
Unia Tarnów
2017 Zielona Góra Przemysław Pawlicki
Stal Gorzów Wielkopolski
Janusz Kołodziej
Unia Leszno
Piotr Pawlicki
Unia Leszno
2018 Piła Jarosław Hampel
Unia Leszno
Bartosz Zmarzlik
Stal Gorzów Wielkopolski
Janusz Kołodziej
Unia Leszno
2019 Gdańsk Krzysztof Kasprzak
Stal Gorzów Wielkopolski
Jakub Jamróg
WTS Wrocław
Piotr Protasiewicz
ZKŻ Zielona Góra
2020 Bydgoszcz Bartosz Zmarzlik
Stal Gorzów Wielkopolski
Paweł Przedpełski
Włókniarz Częstochowa
Krzysztof Kasprzak
Stal Gorzów Wielkopolski
Turniej o Złoty Kask / Memoriał Jerzego Szczakiela
2021 Zielona Góra Bartosz Zmarzlik
Stal Gorzów Wielkopolski
Janusz Kołodziej
Unia Leszno
Paweł Przedpełski
KS Toruń
2022 Opole Bartosz Zmarzlik
Stal Gorzów Wielkopolski
Dominik Kubera
Speedway Lublin
Patryk Dudek
KS Toruń
2023 Opole Maciej Janowski
WTS Wrocław
Bartosz Zmarzlik
Speedway Lublin
Piotr Pawlicki
WTS Wrocław
2024 Opole Dominik Kubera
Speedway Lublin
Kacper Woryna
Włókniarz Częstochowa
Przemysław Pawlicki
ZKŻ Zielona Góra
2025 Opole Bartosz Zmarzlik
Speedway Lublin
Mateusz Cierniak
Speedway Lublin
Dominik Kubera
Speedway Lublin

Klasyfikacja medalowa

Według zawodników

Stan po sezonie 2025

Lp. Zawodnik Lata[b] Złoto Srebro Brąz Razem
1. Tomasz Gollob 1992–2006 71 8
2. Bartosz Zmarzlik 2016–2025 43 7
3. Janusz Kołodziej 2005–2021 323 8
4. Roman Jankowski 1982–1996 322 7
5. Edward Jancarz 1969–1976 321 6
6. Zenon Plech 1973–1978 31 4
7. Przemysław Pawlicki 2012–2024 32 5
8. Jacek Gollob 1996–2002 21 3
9. Antoni Woryna 1965–1971 21 3
10. Robert Słaboń 1979–1980 2 2
Maciej Janowski 2013–2023 2 2
12. Andrzej Pogorzelski 1964–1969 13 4
Paweł Waloszek 1966–1971 13 4
Wojciech Żabiałowicz 1982–1987 13 4
15. Piotr Protasiewicz 2001–2019 124 7
16. Jan Mucha 1970–1977 121 4
Adrian Miedziński 2008–2013 121 4
18. Jarosław Hampel 2003–2018 112 4
19. Stanisław Tkocz 1963–1968 111 3
Jan Krzystyniak 1983–1993 111 3
Dominik Kubera 2022–2025 111 3
22. Florian Kapała 1961–1962 11 2
Bolesław Proch 1978–1981 11 2
Dariusz Śledź 1993–1994 11 2
Damian Baliński 2005–2008 11 2
26. Andrzej Wyglenda 1964–1970 14 5
27. Krzysztof Kasprzak 2007–2020 13 4
Piotr Pawlicki 2012–2023 13 4
29. Joachim Maj 1962–1964 12 3
Grzegorz Walasek 2004–2014 12 3
31. Marian Kaiser 1961–1962 11 2
Marek Cieślak 1972–1976 11 2
Jerzy Rembas 1976–1977 11 2
Zenon Kasprzak 1987–1988 11 2
Piotr Świst 1988–1998 11 2
Jacek Krzyżaniak 1994–1999 11 2
Patryk Dudek 2016–2022 11 2
38. Wojciech Załuski 1989 1 1
Mirosław Korbel 1990 1 1
Sławomir Drabik 1991 1 1
Rafał Okoniewski 2003 1 1
Wiesław Jaguś 2004 1 1
43. Andrzej Huszcza 1978–2000 24 6
44. Sebastian Ułamek 1997–2006 22 4
45. Mirosław Berliński 1982–1985 21 3
Rafał Dobrucki 1998–2007 21 3
47. Henryk Glücklich 1967–1972 2 2
Robert Sawina 1999–2001 2 2
49. Henryk Żyto 1961–1963 11 2
Leonard Raba 1981–1984 11 2
Tomasz Bajerski 1995–1997 11 2
Paweł Przedpełski 2020–2021 11 2
53. Zygmunt Pytko 1968 1 1
Piotr Pyszny 1979 1 1
Eugeniusz Błaszak 1980 1 1
Grzegorz Dzikowski 1984 1 1
Jerzy Mordel 1993 1 1
Jarosław Olszewski 1995 1 1
Tomasz Jędrzejak 2003 1 1
Tomasz Gapiński 2004 1 1
Grzegorz Zengota 2012 1 1
Kacper Gomólski 2014 1 1
Mirosław Jabłoński 2015 1 1
Jakub Jamróg 2019 1 1
Kacper Woryna 2024 1 1
Mateusz Cierniak 2025 1 1
67. Bogusław Nowak 1975–1977 2 2
68. Jerzy Szczakiel 1971 1 1
Mariusz Okoniewski 1979 1 1
Marek Kępa 1980 1 1
Jan Ząbik 1981 1 1
Maciej Jaworek 1985 1 1
Janusz Stachyra 1989 1 1
Jacek Gomólski 1990 1 1
Piotr Pawlicki 1991 1 1
Krzysztof Kuczwalski 1992 1 1
Krzysztof Słaboń 2005 1 1

Pogrubioną czcionką – zostali zaznaczeni zawodnicy, którzy kontynuują karierę żużlową.

Według klubów

Stan po sezonie 2025

Lp. Klub Złoto Srebro Brąz Razem
1. Stal Gorzów Wielkopolski[c] 13105 28
2. Unia Leszno 11812 31
3. Polonia Bydgoszcz[d] 1042 16
4. KS ROW Rybnik[e] 628 16
5. WTS Wrocław[f] 554 14
6. ZKŻ Zielona Góra[g] 449 17
7. KS Toruń[h] 357 15
8. Unia Tarnów 322 7
9. GKS Wybrzeże Gdańsk[i] 252 9
10. KS Śląsk Świętochłowice 251 8
11. Włókniarz Częstochowa[j] 244 10
12. Speedway Lublin 231 6
13. Speedway Stal Rzeszów[k] 133 7
14. KS Kolejarz Opole 112 4
15. SKS Start Gniezno 21 3
16. RKS Motor Lublin 11 2
TS Polonia Piła 11 2

Uwagi

  1. Turniej o Złoty Kask 2009 rozegrano 30 kwietnia 2010 roku.
  2. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale.
  3. Także jako Pergo Gorzów Wielkopolski.
  4. Uwzględniono starty zawodników sekcji klubu BKS „Polonia”, który został rozwiązany po sezonie 2003, oraz stowarzyszenia BTŻ „Polonia”, które za zgodą władz PZM zajęło miejsce dotychczasowego klubu w rozgrywkach, i wywodzącej się z niego spółki ŻKS „Polonia Bydgoszcz” SA.
  5. Także jako Górnik Rybnik.
  6. Także jako Sparta Wrocław.
  7. Także jako Falubaz Zielona Góra oraz Morawski Zielona Góra.
  8. Także jako Apator Toruń oraz Unibax Toruń.
  9. Także jako Legia Gdańsk.
  10. Uwzględniono starty zawodników stowarzyszenia CKM „Włókniarz” oraz dwóch wywodzących się z niego spółek – CKM „Włókniarz” SA, której władze PZM obebrały licencję po sezonie 2014, i „Włókniarz Częstochowa” SA, która powstała pośrednio po odebraniu licencji tej pierwszej.
  11. Także jako ZKS Stal Rzeszów.

Bibliografia