Vault Boy

Vault Boy

Postać z Fallout
Van marki Volkswagen z wizerunkiem Vault Boya podczas Gamescom 2015
Pierwsze wystąpienie	Fallout (1997)
Twórca	Leonard Boyarsky
Dane biograficzne
Płeć	mężczyzna
Inne informacje
Atrybuty	niebiesko-żółty kombinezon, blond włosy, szeroki uśmiech, poza z wyciągniętym kciukiem

Vault Boy – postać fikcyjna, maskotka serii Fallout, stworzona przez pracowników Interplay Entertainment, pierwotnych właścicieli praw własności intelektualnej do tej serii gier. Pojawił się po raz pierwszy w grze Fallout z 1997 roku jako postać reklamowa reprezentująca Vault-Tec, fikcyjną megakorporację, która zbudowała sieć specjalistycznych schronów przeciwatomowych w całych Stanach Zjednoczonych, mających chronić przed nuklearną zagładą.

W serii gier Fallout Vault Boy pełni rolę reprezentacji statystyk postaci gracza w menu interfejsu użytkownika i jest powtarzającym się elementem w produktach Vault-Tecu, które można znaleźć w fikcyjnym uniwersum Fallouta. W serialu Fallout z 2024 roku Vault Boy został przedstawiony jako postać inspirowana reklamami Vault-Tecu z udziałem fikcyjnego aktora Coopera Howarda, granego przez Waltona Gogginsa.

Projekt Vault Boya został opracowany przez Leonarda Boyarskiego, który czerpał inspirację z filmów z lat 50. XX wieku, jak również z estetyki wizualnej gry planszowej Monopoly.

W grze Fallout z 1997 roku Vault Boy nie miał imienia, chociaż instrukcja do gry określa go jako „Vault-Man”^[1]. Postać ta została stworzona przez Leonarda Boyarskiego, który w trakcie rozwoju pierwszej koncepcji wizualnej myślał o nim jako o „facecie od umiejętności”. Vault Boy był częściowo oparty na estetyce Rich Uncle Pennybags z gry planszowej Monopoly, a Boyarsky wpadł na pomysł na projekt „kart” Vault Boya, które mają przywoływać klimat kart Monopoly, pokazując postać zaangażowaną w różne działania w humorystyczny sposób. Vault Boy został narysowany na potrzeby gry Fallout przez George’a Almonda na pierwszych kilku kartach, a następnie przez Tramella Raya Isaaca, który dopracował wygląd postaci^[2].

Postać Vault Boya inspirowana jest filmami z lat 50. XX wieku, w szczególności postacią Bert the Turtle z animowanego filmu o obronie cywilnej z 1952 roku zatytułowanego Duck and Cover^[3] i parodiuje dualizm radosnego optymizmu i ukrytej paranoi z tamtej epoki^[4][5].

Brian Menze odpowiadał za wszystkie ilustracje Vault Boya na potrzeby gry Fallout 2 z 1998 roku oraz gry Fallout: New Vegas z 2010 roku, wzorując na stylu artystycznym Tramella Raya Isaaca. Z drugiej zaś strony, twórcy wydanej w 2001 roku gry pobocznej Fallout Tactics: Brotherhood of Steel ze studia Micro Forté, pomylili Vault Boya z innym elementem uniwersum – Pip-Boyem^[6]. Postać o imieniu „Pipboy”, a także tradycyjna seria karykatur przedstawiających umiejętności i profity, zostały narysowane przez Eda Ormana. To samo imię dla Vault Boya podał były scenarzysta Interplay Chris Avellone w opracowanej przez siebie i wydanej w 2002 roku publikacji The Fallout Bible^[7][8].

Komentując zamieszanie z imieniem postaci Leonard Boyarsky wyjaśnił w wywiadzie z 2004 roku, że „Vault Boy” zawsze miało być imieniem postaci, podczas gdy „Pip Boy” ma być „małym facetem na interfejsie Pip Boya”, który jest oparty na maskotce Boba z sieci Big Boy Restaurants^[9]. Bethesda Softworks, deweloperzy serii gier zapoczątkowanej przez Fallout 3, po przejęciu serii w połowie lat 2000., zaczęli używać nazwy „Vault Boy” dla maskotki^[5]. Natalia Smirnova narysowała tę postać do gier Fallout 3, Fallout 4 i Fallout 76^[10].

Jako maskotka franczyzy Fallout, Vault Boy jest często używany do przekazania „często zwariowanego, a czasami paskudnego poczucia humoru” tej serii^[11].

Vault Boy jest maskotką firmy Vault-Tec Corporation (znanej również jako Vault-Tec Industries), pojawiającą się w jej reklamach, instrukcjach, produktach i filmach szkoleniowych. Chociaż slogan firmy Vault-Tec o treści „Rewolucjonizując bezpieczeństwo dla niepewnej przyszłości” sugeruje, że jest to firma mająca na uwadze dobro ludzkości, jest ona konsekwentnie przedstawiana jako nieuczciwa korporacja^[12][5].

Zgodnie z historią serii, w roku 2054 firma Vault-Tec otrzymała zlecenie od rządu Stanów Zjednoczonych na realizację ogólnokrajowego projektu budowy schronów przeciwatomowych^[13] znanych jako „Krypty” (ang. Vault)^[14] przeznaczonych dla społeczeństwa amerykańskiego w oczekiwaniu na potencjalną wojnę nuklearną. Każda z krypt miała być samowystarczalna i teoretycznie miała w stanie zapewnić swoim mieszkańcom nieograniczony byt. Jednakże projekt krypt nigdy nie był pomyślany jako realna metoda ponownego zaludnienia Stanów Zjednoczonych w przypadku nuklearnego holokaustu. Zamiast tego większość krypt stanowiła tajne, nieetyczne eksperymenty społeczne, mające na celu określenie wpływu różnych warunków środowiskowych i psychologicznych na ich mieszkańców^[13]. W tym kontekście Vault Boy jest cynicznie wykorzystywany jako narzędzie do wprowadzania w błąd, mające na celu uspokojenie niczego niepodejrzewających osób, które mogą być wielokrotnie manipulowane i narażone na niebezpieczeństwo w wyniku eksperymentów prowadzonych za fasadą nieszkodliwych schronów przeciwatomowych^[15].

Vault Boy jest przedstawiany jako młody mężczyzna z filmu animowanego, ubrany w niebiesko-żółty kombinezon, z blond włosami ułożonymi w charakterystyczny spiralny kok. Jego domyślnym wyrazem twarzy jest szeroki, promienny uśmiech, ale jest pokazywany także w innych formach^[16]. Jego charakterystyczną pozą jest stanie z wyciągniętą ręką i uniesionym kciukiem, czasem z zamkniętym jednym okiem^[5].

Funkcją postaci Pip Boya w grach serii Fallout jest przekazywanie graczom informacji, m.in. jest ona używana do reprezentowania gracza w menu drzewa profitów w Fallout 4 bądź w cyklach krótkich filmów objaśniającym system statystyk postaci S.P.E.C.J.A.Ł. (ang. S.P.E.C.I.A.L.)^[5][17]. Vault Boy pojawia się również na ilustracjach osiągnięć i trofeów do gier komputerowych opracowanych po przejęciu marki Fallout przez Bethesdę^[18].

Vault Boy jest czasami przedstawiany jako żeński odpowiednik, Vault Girl, która również jest blondynką i nosi podobny strój^[19].

W grze Fallout Shelter z 2015 roku zastosowano charakterystyczny styl graficzny Vault Boya, aby losowo generować mieszkańców krypty, którymi zarządzają gracze^[5].

22 czerwca 2020 roku do gry Super Smash Bros. Ultimate dodano konfigurowalną skórkę postaci Mii Gunner, opartą na Vault Boyu, za pośrednictwem zawartości do pobrania^[20].

W serialu Fallout z 2024 roku sugeruje się, że Vault Boy jest wzorowany na aktorze Cooperze Howardzie, w którego wciela się Walton Goggins. Był on pierwowzorem reklam Vault-Tec, zanim został zastąpiony maskotką Vault Boya^[21].

Vault Boy osiągnął poziom wpływu kulturowego i rozpoznawalności viralowej poza oryginalnym kontekstem postaci, czego nie przewidywali byli pracownicy Interplay, tacy jak Tim Cain i Feargus Urquhart w początkowych latach serii^[4][22]. Dzieje się tak pomimo faktu, że Vault Boy nie jest postacią, którą gracz może spotkać w uniwersum Fallout^[23][24][25]. Jeremy Peel z PCGamesN stwierdził, że Vault Boy, jako maskotka „sardonicznej, imitującej lata 50. XX wieku grafiki” serii, stał się „tak rozpoznawalny jak Myszka Miki”^[4].

W 2010 roku magazyn Empire opublikował artykuł, w którym Vault Boy został zaliczony do 50 najwspanialszych postaci gier komputerowych^[23]. Tygodnik Time umieścił Vault Boya na trzecim miejscu listy najbardziej wpływowych postaci w grach komputerowych wszech czasów, chwaląc jego „niesamowicie absurdalne i niekonwencjonalne spektrum usposobień i postaw, od przesadnego udawania po makabryczne rozczłonkowanie”, co uczyniło go ikoną surrealistycznego humoru w podobny sposób jak postacie z serii Monty Python^[26].

Teoria fanów na temat Vault Boya głosiła, że charakterystyczna poza postaci jest dyskretną metodą określania, czy dana osoba znajduje się w promieniu rażenia wybuchu jądrowego i jest tym samym czy jest bezpieczna przed promieniowaniem^[5][27]. Byli pracownicy Interplay, tacy jak Brian Fargo i Tramell Ray Isaac, twierdzili, że postać ta nie ukrywa żadnego sekretnego znaczenia i po prostu stara się okazać wsparcie^[5].

W artykule z 2017 roku pt. 100 Greatest Video Game Characters Rowan Derrick opisał Vault Boya m.in. jako symbol idyllicznego świata sprzed wojny nuklearnej^[28]. Matthew Byrd z Den of Geek porównał Vault Boya i Miss Minutes z Filmowego Uniwersum Marvela, nazywając je znakomitymi przykładami „uśmiechniętych twarzy biurokracji, korupcji i propagandy”, w których twórcy historii wykorzystują retrofuturystyczne wzornictwo jako formę komentarza społecznego^[15].

Vivian Asimos zauważył, że popularne wykorzystanie charakterystycznej pozy Vault Boya w sarkastycznych okolicznościach jest znakomitym przykładem treści gier komputerowych stanowiących podstawę licznych memów internetowych ze względu na ich partycypacyjny charakter^[29].