Waldemar Atterdag

Waldemar IV Atterdag
	; Król na współczesnym mu fresku z kościoła św. Piotra w Næstved
	; Częściowa rekonstrukcja herbu z pieczęci na dokumentach w latach 1340–1345
	król Danii
Okres	od 1340; do 24 października 1375
Poprzednik	Krzysztof II
Następca	Olaf II
	Dane biograficzne
Dynastia	Estrydsenidzi
Data urodzenia	ok. 1320
Data i miejsce śmierci	24 października 1375 ; Zamek Gurre
Miejsce spoczynku	katedra w Sorø
Ojciec	Krzysztof II
Matka	Eufemia pomorska
Żona	Jadwiga ze Szlezwiku
Dzieci	Krzysztof,; Małgorzata (ur. 1345),; Ingeborga,; Katarzyna,; Waldemar,; Małgorzata I (ur. 1353)

Waldemar IV Atterdag (Odnowiciel, Dojutrek^[1]) (ur. ok. 1320, zm. 24 października 1375 na zamku Gurre) – król Danii w latach 1340–1375, syn Krzysztofa II.

Gdy w 1340 r. władający Danią holsztyński hrabia Gerard III został zabity, skończyło się trwające od ośmiu lat w tym kraju bezkrólewie i na tron wstąpił Waldemar IV Atterdag. Młody, wykształcony król początkowo władał tylko północną Jutlandią, stopniowo jednak odzyskał resztę Jutlandii, Zelandię i inne tereny spustoszonego i podzielonego za panowania poprzedniego króla kraju; w 1361 ponownie zjednoczył Danię przyłączając do niej Skanię i Gotlandię. Doprowadziło to jednak do konfliktu z Ligą Hanzeatycką zakończonego w roku 1370 podpisaniem niekorzystnego dla Danii traktatu stralsundzkiego.

W 1346 r. Waldemar sprzedał zakonowi krzyżackiemu Estonię, która należała do Danii od 1219. Ruch ten wyniknął z chęci skoncentrowania sił na odbudowie królestwa i uniknięcia ewentualnego konfliktu z niebezpiecznym zakonem. Utrzymanie odległej prowincji byłoby zbyt kosztowne.

13 maja 1350 roku zawarł on w Łowiczu z królem Polski, Kazimierzem III Wielkim, sojusz antykrzyżacki.

Waldemar został pochowany w katedrze Akademii w Sorø. W momencie śmierci króla z jego sześciorga dzieci przy życiu pozostała tylko Małgorzata I.

W ludowych wierzeniach po swojej śmierci król Waldemar co noc poluje w lasach koło Gurre. O tym wierzeniu wspomina w swojej baśni pt. Błędne ognie są w mieście, powiedziała wiedźma Hans Christian Andersen^[2]^[3].

Przypisy

↑ Władysław Czapliński, Karol Górski: Historia Danii. Wyd. I. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 107.
↑ Hans Christian Andersen, Bogusława Sochańska (tłum.): Baśnie i opowieści. T. III: 1862–1873. Poznań: Media Rodzina, 2006, s. 411. ISBN 978-83-7278-194-9.
↑ Hans Christian Andersen: Lygtemændene ere i Byen, sagde Mosekonen. wayback-01.kb.dk. [dostęp 2025-05-06]. (duń.).

Bibliografia

Palle Lauring: Danske konger og dronninger. Aschehoug, 2005, s. 122-128. ISBN 87-11-22285-9. (duń.).

[HD1-1] Władysław Czapliński, Karol Górski: Historia Danii. Wyd. I. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 107.

[2] Hans Christian Andersen, Bogusława Sochańska (tłum.): Baśnie i opowieści. T. III: 1862–1873. Poznań: Media Rodzina, 2006, s. 411. ISBN 978-83-7278-194-9.

[3] Hans Christian Andersen: Lygtemændene ere i Byen, sagde Mosekonen. wayback-01.kb.dk. [dostęp 2025-05-06]. (duń.).

[1]

[2]

[3]

Król na współczesnym mu fresku z kościoła św. Piotra w Næstved
Częściowa rekonstrukcja herbu z pieczęci na dokumentach w latach 1340–1345
król Danii
Okres	od 1340 do 24 października 1375
Poprzednik	Krzysztof II
Następca	Olaf II
Dane biograficzne
Dynastia	Estrydsenidzi
Data urodzenia	ok. 1320
Data i miejsce śmierci	24 października 1375 Zamek Gurre
Miejsce spoczynku	katedra w Sorø

Ojciec	Krzysztof II
Matka	Eufemia pomorska

Żona	Jadwiga ze Szlezwiku
Dzieci	Krzysztof, Małgorzata (ur. 1345), Ingeborga, Katarzyna, Waldemar, Małgorzata I (ur. 1353)