Wincenty Świerczyński
| Data i miejsce urodzenia |
14 lipca 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
oficer mobilizacyjny |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Wincenty Świerczyński[a] (ur. 14 lipca 1894 w Byszewach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (artylerii) Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Józefa Makarego Wawrzyńca (1861–1913) i Heleny Anny z Plichtów (1870–1934), urodzony 14 lipca 1894 w Byszewach, w ówczesnym powiecie brzezińskim guberni piotrkowskiej[3][4]. Był bratem Józefa (1893–1940), pułkownika dyplomowanego kawalerii, zamordowanego w Charkowie[5], Jana (1897–1969), pułkownika artylerii, Tomasza (1899–1918), chorążego artylerii, Zygmunta (1900–1982) i Tadeusza (1904–1978), porucznika kawalerii[3][6][7][8].
Podczas I wojny światowej walczył w szeregach armii rosyjskiej[5]. W 1918 jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego[5]. W czasie wojny z bolszewikami pełnił służbę w Wojskowej Dyrekcji Telegrafu i Telefonów, potem w 7 Brygadzie Jazdy[5].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy. 1 czerwca 1921, w stopniu podporucznika, pełnił służbę w Dowództwie 1 Dywizji Jazdy, a jego oddziałem macierzystym był I batalion zapasowy telegraficzny[9]. Później został przeniesiony do korpusu oficerów artylerii i wcielony do 8 pułku artylerii polowej w Płocku[10][11][12]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 609. lokatą w korpusie oficerów artylerii[10][13][14][15]. Po 1924 został przeniesiony do kadry oficerów artylerii i przydzielony do Komendy Obozu Ćwiczeń Leśna[16]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do 9 pułku artylerii polowej (od 31 grudnia 1931 – 9 pułk artylerii lekkiej) w Białej Podlaskiej (od 1933 w Siedlcach)[16][17][18]. 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1931 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[19][20]. W 1937, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów administracji (grupa administracyjna)[21][22]. W marcu 1939 w dalszym ciągu pełnił służbę w 9 pal na stanowisku oficera mobilizacyjnego[23]. We wrześniu 1939 w Ośrodku Zapasowym Artylerii Lekkiej nr 9 w Brześciu[5].
W nieznanych okolicznościach, po agresji ZSRR na Polskę (17 września 1939), dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w obozie w Starobielsku[5]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[5]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[24]. Figuruje na tzw. liście Gajdideja (poz. 3201)[25].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[26]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[20][22][27]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[21][28][22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[5]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[5]
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 729, 826.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 304, 727.
- 1 2 Marek Jerzy Minakowski: Wincenty Bonawentura Świerczyński ze Świerczyńska Mniejszego h. Ostoja. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2025-03-25].
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 553, jako Wincenty Bonawentura, nazwisko panieńskie matki „Plicha”.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 553.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-24].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-24].
- ↑ Nekrolog. „Kurjer Warszawski”. 354, s. 9, 1918-12-23. Warszawa.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 363.
- 1 2 Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 211.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 729.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 652.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 826.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 750.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 474.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 305.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 383, 474.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 677.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 334.
- 1 2 Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 196.
- 1 2 Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 40.
- 1 2 3 Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 304.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 727.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Gajowniczek 1993 ↓, s. 315.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-24].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-03-24].
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Zuzanna Gajowniczek. Lista starobielska, cz. II. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), styczeń–marzec 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.