Wincenty Ferdynand Lessel

Wincenty Ferdynand Lessel
Data i miejsce urodzenia

17 czerwca 1756
Jílové

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1831
Sieniawa

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycystyczna

Zawód

kompozytor

Wincenty Ferdynand Lessel lub Lößel (ur. 17 czerwca 1756 w Jílové[1], zm. 15 czerwca 1831 roku w Sieniawie[2]) – czeski kompozytor, naturalizowany w Polsce, wolnomularz[3].

Życiorys

Przyszedł na świat jako syn Hansa Christopha i Rosiny Lößlów w Riegersdorf, będącym dziś częścią miasta Jílové u Děčína, gdzie został ochrzczony w dniu 17 czerwca 1756 roku[1]. W młodości wyjechał do Drezna, gdzie studiował u Johanna Georga Schürera, a rzekomo także u Carla Dittersa von Dittersdorfa i Johanna Adama Hillera[1].

Lessel przybył do Polski około 1780 roku. Rok później znalazł się na dworze Czartoryskich w Puławach, gdzie pełnił funkcję muzyka, kapelmistrza, kompozytora i pedagoga. Był ojcem znanego kompozytora, Franciszka Lessla. Był członkiem loży wolnomularskiej Göttin von Eleusis w 1787 roku[4].

Zmarł w Sieniawie 15 czerwca 1831 roku, dokąd przybył krótko przed śmiercią[2]. Dwa dni później został pochowany na tamtejszym cmentarzu.

Twórczość

Twórczość Wincentego Lessela obejmuje utwory fortepianowe lub klawesynowe i pieśni, oraz zaginione utwory orkiestrowe i w większości zaginione utwory sceniczne: opery i operetki.

Utwory sceniczne

  • Matka Spartanka, opera (1786)
  • Piast, opera (premiera: 1800)
  • Płotka, operetka (premiera: 1802)
  • Dwaj strzelcy i mleczarka, operetka (premiera: 1804)
  • Dworek na gościńcu, operetka (premiera: 1818)
  • Pielgrzym z Dobromila, operetka (premiera: 1819)

Inne utwory

  • Polonaise pour le clavecin (1780)
  • Ariette pour le Clavecin ou pianoforte (wyd. 1800)
  • Polonez B-dur na fortepian (wyd. 1805)
  • Pieśń do Boga
  • Do Ciebie Panie wznosim nasze prośby (pieśń, słowa A. Górecki)

Przypisy

  1. 1 2 3 Tomasz Fatalski, „Podług mojej metryki jest już ze mnie dobrze stare chłopisko”. Odnaleziona metryka chrztu Wincentego Lessla, „Muzyka”, 68 (2), 2023, s. 119–126, DOI: 10.36744/m.1774, ISSN 2720-7021 [dostęp 2023-07-18].
  2. 1 2 Kamil Stepan, Nowe dane o twórcach symfonii w Polsce przełomu XVIII i XIX wieku, „Muzyka”, 70 (1), 2025, s. 103–120, DOI: 10.36744/m.4280, ISSN 2720-7021 [dostęp 2025-03-28].
  3. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 199.
  4. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 245.

Bibliografia

  • Mała encyklopedia muzyki, Stefan Śledziński (red. naczelny), PWN, Warszawa 1981, ISBN 83-01-00958-6
  • Wincenty Lessel: szkic biograficzny na podstawie listów do syna, Hanna Rudnicka-Kruszewska, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1968