Wolica (powiat sanocki)

Wolica
wieś
Ilustracja
Kościół filialny w dawnej cerkwi
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Gmina

Bukowsko

Liczba ludności (2023)

308[1]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-505[2]

Tablice rejestracyjne

RSA

SIMC

0346804[3]

Położenie na mapie gminy Bukowsko
Mapa konturowa gminy Bukowsko, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Ziemia49°30′32″N 22°05′16″E/49,508889 22,087778[4]

Wolica (j. łemkowski Волиця, s-c-s. Волиця) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Bukowsko[3]. Ma status sołectwa[5]. Leży nad potokiem Sanoczek.

Części wsi

Integralne części wsi Wolica[6][3]
SIMCNazwaRodzaj
0346810Wólkaczęść wsi

Historia

Od 1340 do 1772 Ziemia sanocka, Województwo ruskie. W okresie zaborów: od 1772 do 1852 cyrkuł leski następnie sanocki. Od 1867 powiat sanocki, gmina wiejska Sanok w Galicji. Wolica nosi pierwotnie nazwę Sanctus Petrus od nazwania kościoła fundowanego prawdopodobnie przez Piotra Węgrzyna ok. roku 1361[7]. Od 1435 Piotr ze Zboisk, Petrus de Boyska, Petrus de Tyrawa, ożeniony z Małgorzatą, 1434 - 1465 chorąży sanocki, był właścicielem Wolicy, Zboisk, Bełchówki, Zahoczewia i Bukowska. Wieś była w posiadaniu Mikołaja Herburta Odnowskiego około roku 1539.

W roku 1787 całkowita powierzchnia wsi wynosiła 8,13 km² i liczyła 200 mieszkańców. W roku 1898 wieś liczyła 392 osoby oraz 58 domów, pow. wsi wynosiła 3,98 km². Przeważała ludność rusińska, mieszkali tu również Polacy oraz Żydzi.

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej Wolica był Józef Gołaszewski[8]. Pod koniec XIX wieku właścicielami tabularnymi dóbr we wsi byli Szymon, Zysie i Berko Kornreich[9]. W 1905 Mojżesz Kanner oraz dwóch współwłaścicieli posiadał we wsi obszar 171,8 ha[10], a w 1911 Mojżesz Kanner 51 ha[11].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie sanockim województwa lwowskiego. W latach 1945–1947 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 7 Polaków[12].

We wrześniu 1944 podczas operacji dukielsko-preszowskiej we wsi stacjonowała niemiecka 68 Dywizja Piechoty Wehrmachtu (XXIV. Korpus Pancerny) broniąca pozycji przed nacierającym od wschodu radzieckim 67 Korpusem piechoty oraz 167 i 129 Korpusem strzelców (107 Dywizji Piechoty). Po II wojnie światowej część rusińskiej ludności wsi wyjechała w ramach wymiany ludności na teren Ukraińskiej SRR w okolice Brzeżan.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.

Religia

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Bukowsku[13]. We wsi znajduje się kaplica filialna w dawnej cerkwi.

Do roku 1947 istniała w miejscu parafia greckokatolicka pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Pierwsza cerkiew została zbudowana około roku 1572. W roku 1820 powstaje nowa cerkiew, renowacji tego obiektu dokonano w latach 1907/1911. Obecnie na wsi znajduje się kościół rzymskokatolicki (stara cerkiew nie uległa zniszczeniu, została przebudowana na kościół rzymskokatolicki).

Parafia greckokatolicka obejmowała miejscowości Wolica oraz Pobiedno, Ratnawica, Zboiska, Bukowsko i Podwapienne W roku 1785 odnotowano 145 grekokatolików, w roku 1867; 216, w 1898 roku było w sumie w całej parafii 903 wiernych. W roku 1936 kościół liczył 31 wiernych. Patronem, kolatorem parafii był Lew Gołaszewski.

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy Bukowsko w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 2
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1481 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 150483
  5. Strona gminy, sołectwa
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski III 25 czerwca 1361 - „Boyscza ad Sanctum Petrum in Bukowsko in Flumine Sanoczek sita”
  8. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 244.
  9. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 234.
  10. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 406.
  11. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 22.
  12. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 965, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  13. Parafia na stronie diecezji. [dostęp 2017-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-25)].

Zobacz też

Linki zewnętrzne