Wyspy ABC

Wyspy ABC
nld. ABC-eilanden
pap. Islanan ABC
en. ABC islands
Ilustracja
Wyspy ABC
Kontynent

Ameryka Południowa

Państwo

 Holandia

Akwen

Morze Karaibskie

Archipelag

Małe Antyle

Powierzchnia

919,70 km²

Populacja (1 stycznia 2024)
 liczba ludności
 gęstość


318 681[1]
347 os./km²

Położenie na mapie Morza Karaibskiego
Mapa konturowa Morza Karaibskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyspy ABC”
Ziemia12°11′10″N 68°59′22″W/12,186111 -68,989444
Mapa wyspy
Położenie wysp ABC na Morzu Karaibskim

Wyspy ABC (nld. ABC-eilanden, pap. Islanan ABC, en. ABC islands) – popularne określenie trzech wysp Aruba, Bonaire i Curaçao w Ameryce Południowej, które geograficznie należą do archipelagu Małe Antyle, grupy Wysp Zawietrznych. Wyspy położone są na Morzu Karaibskim, ponad 100 km od wybrzeży Wenezueli, na szelfie kontynentalnym[2]. Oprócz trzech głównych wysp, w pobliżu znajdują się dwie prywatne zamieszkane wyspy, należące do Aruby: Palm Island i Renaissance oraz dwie niezamieszkane wyspy: Klein Bonaire oraz Klein Curaçao. Wyspy te należą do Królestwa Niderlandów. Aruba i Curaçao są jego krajami autonomicznymi, natomiast Bonaire jest gminą zamorską, która podlega bezpośrednio pod Holandię.

Wyspy

główne

Lp.NazwaStatusPowierzchnia
(km²)
Liczba mieszkańców
1 stycznia 2024
Gęstość zaludnienia
1.Arubakraj autonomiczny180108.066[3]600
2.Bonaire (pap. Boneiru)gmina zamorska28825.133[4]87
3.Curaçao (pap. Kòrsou)kraj autonomiczny444185.482[5]418

pozostałe

Lp.NazwaPowierzchnia
(km²)
1.Klein Bonaire6,00
2.Klein Curaçao (pap. Klein Corsou)1,70

prywatne

Lp.NazwaPowierzchnia
(km²)
1.Palm Island0,10
2.Renaissance0,48

Historia

Po raz pierwszy jako holenderskie, wyspy ABC stały się poprzez podboje Holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej w XVII w. Wcześniej zmieniały często swoją przynależność, należały m.in. do Wielkiej Brytanii czy Francji[6].

Zgodnie z traktatem brytyjsko-holenderskim z 1814 r. wyspy ABC stały się własnością Holandii dwa lata później. Kolonia Curaçao i terytoria zależne (Curaçao en Onderhorigheden) obejmowało Curaçao, Arubę i Bonaire[7]. Kolonia ta w roku 1828 została połączona z kolonią Sint Eustatius i terytoria zależne (Sint Eustatius en Onderhorigheden), w skład której wchodziły Wyspy Nawietrzne tj. Sint Eustatius, Saba, Sint Maarten oraz z kolonią Surinam, tworząc nową kolonię (Gouvernement-Generaal van's rijks West-Indische bezittingen) z siedzibą w Paramaribo w Surinamie[8]. W 1845 r. kolonia ta została ponownie rozbita. Kolonia Curaçao i terytoria zależne obejmowała więc od tego czasu wyspy Curaçao, Arubę, Bonaire, Sint Eustatius, Sint Maarten i Sabę.

W roku 1948 kolonię tę przekształcono w Antyle Holenderskie. W 1954 r. Antyle Holenderskie stały się autonomicznym krajem (land) Królestwa Niderlandów[9].

W 1986 r. z Antyli Holenderskich występuje Aruba, stając się jednocześnie niezależnym krajem (land) Królestwa Niderlandów.

10 października 2010 r. rozwiązano Antyle Holenderskie. W Królestwie Niderlandów utworzono nowe kraje Curaçao i Sint Maarten, jak również podlegające bezpośrednio pod Holandię gminy zamorskie Bonaire, Sint Eustatius i Saba[10].

Języki

Języki urzędowe na poszczególnych wyspach:

Lp.WyspaJęzyk urzędowy
1.Arubaniderlandzki
papiamento
2.Bonaireniderlandzki
papiamento
3.Curaçaoniderlandzki
papiamento
angielski

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne