Zadni Kościelec
 Kościelec (z lewej strony), Kościelcowa Przełęcz i Zadni Kościelec – widok od strony zachodniej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2162 m n.p.m. |
| Wybitność |
66 m |
| Pierwsze wejście | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°13′31,0800″N 20°00′51,8400″E/49,225300 20,014400 | |
Zadni Kościelec (niem. Hintere Polnische Kapelle, słow. Zadný Koščielec, węg. Hátsó-Koscielec[1], 2162 m) – szczyt w bocznej Grani Kościelców w Tatrach Wysokich. Znajduje się w tej grani pomiędzy Mylną Przełęczą (2106 m) a Kościelcową Przełęczą (2110 m). W grani Zadniego Kościelca wyróżnia się jeszcze kilka drobniejszych turni i przełączek, w kierunku od Mylnej Przełęczy na północ są to: dwuwierzchołkowa Mylna Turnia, przełęcz Pośrednie Mylne Wrótka, Mylna Kopa (2159 m), przełęcz Wyżnie Mylne Wrótka i Zadni Kościelec[2] Ze względu na litą skałę, niewielkie trudności techniczne i niezwykłą urodę grań ta jest często przechodzona przez kursantów i początkujących taterników. Stąd jej popularność i nieco żartobliwa nazwa Grań Praojców[3].
Na zachodnią stronę (do Doliny Zielonej Gąsienicowej) Zadni Kościelec opada litą ścianą, w której jest wiele dróg wspinaczkowych. Jest to jeden z bardziej popularnych terenów wspinaczkowych w polskich Tatrach. Często wspinają się tutaj kursanci[4]. Znajduje się tu też niewielka jaskinia Schron w Zadnim Kościelcu[5]. Na wschodnią stronę opada z Zadniego Kościelca grzęda zwana Kościelcową Grzędą lub Kościelcowymi Kopkami, oddzielająca Kocioł Czarnego Stawu Gąsienicowego od Kotła Zmarzłego Stawu Gąsienicowego i Dolinki Koziej[2]. Tutaj również istnieją drogi wspinaczkowe. Najbardziej popularna wśród nich jest tzw. „setka”. Jej nazwa pochodzi od tego, że w przewodniku taternickim W. H. Paryskiego ma nr 100[6].
Pierwsze wejścia:
- latem: Zygmunt Klemensiewicz i Roman Kordys 5 sierpnia 1905 r.
- zimą: Stefan Jaworski, Józef Lesiecki, Leon Loria, Jan Małachowski i Stanisław Zdyb 24 kwietnia 1911 r.[6]
2 lipca 1962 r. na skutek upadku na Zadnim Kościelcu zginął wybitny taternik Jan Długosz.
Przypisy
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2019-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2006-03-06].
- 1 2 Orla Perć. Mapa 1: 5 000, Warszawa-Zielona Góra-Zakopane: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-42-X.
- ↑ Bogusław Kowalski, Nieznane Tatry [online] [dostęp 2012-01-16].
- ↑ Letnie drogi kursowe w Tatrach [online] [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-03-28] (pol.).
- 1 2 Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Liliowe – Mały Kościelec, t. 1, Warszawa: Sport i Turystyka, 1951.
Widok od strony wschodniej na otoczenie Świnicy i Kościelców
Kościelec i Zadni Kościelec
Widok z Kościelca na Zadni Kościelec