Zastów Polanowski

Zastów Polanowski
wieś
Ilustracja
Kapliczka maryjna zbudowanna w 1956, po renowacji przeprowadzonej w 2020
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

opolski

Gmina

Wilków

Liczba ludności (2021)

194[1][2]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

24-313[3]

Tablice rejestracyjne

LOP

SIMC

0393614[4]

Położenie na mapie gminy Wilków
Mapa konturowa gminy Wilków, u góry znajduje się punkt z opisem „Zastów Polanowski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zastów Polanowski”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zastów Polanowski”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zastów Polanowski”
Ziemia51°17′03″N 21°52′38″E/51,284167 21,877222[5]

Zastów Polanowski – wieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Wilków[4][7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 189 mieszkańców[8]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Floriana i św. Urszuli w Wilkowie[9].

Historia

Zastów Polanowski – wieś w gminie Wilków w województwie lubelskim, notowana w 1400 r. występował wówczas Pasco (Paszko) de Zastow. Długosz zapisał tę wieś jako „Zasczythow” w parafii Wilków nad Wisłą (Długosz L.B. t.II 554, t.III 249). W 1488 r. wymieniono wieś jako go „Zaszczytow”, natomiast w 1529 r. po wsi Dobre w rejestrach poborowych zapisany jest Zasczitow, podobnie w 1552 r. Jako „Zastow” zapisany w 1563 r., po czym znów „Zasczytow” w 1626 roku i „Zaszczytow” w 1676 r. W XVIII wieku pisano wieś jako „Zastow”, a w 1721 roku użyto dwojga nazw „Zastow antea Zasczytow”. W XIX w. wymienia się dwie wsie: Zastów Karczmiski i „Zastów Polanowski”. Ten drugi to dawny Zaszczytów. W latach 1905 (Sprawocznaja Knika Lubelskoj Guberni 492) i 1921 (Spis powszechny z roku 1921 s.85) „Zastów Karczmiski” był większy od „Zastowa Polanowskiego”, bo założony później na zabezpieczonym od wód Wisły terenie, mógł się lepiej rozwinąć[10].

W okresie Królestwa Polskiego istniała gmina Zastów. W wieku XV według podania Jana Długosza wieś oddawała dziesięciny snopowe i konopne klasztorowi łysogórskiemu w wymiarze 1 grzywny. Biskup elekt Fryderyk Jagiellończyk krakowski zatwierdza klasztorowi w roku 1492 dziesięciny snopowe między innymi w Zastowie[11].

W połowie XV wieku wieś była własnością królewską w 1488 roku należała do kazimierskiego klucza starosty lubelskiego. W roku 1509 było tu 15 kmieci, czynsz ogółem wynosił 5 grzywien 16 groszy (Archiwum Skarbu Koronnego LIV, IX 24).

W nocie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1895 opisano dwie wsie Zastów Karczmiski i Zastów Polanowski, w powiecie nowoaleksandryjskim, gminie Rogów, parafii Wilków. Leżą na prawym brzegu Wisły o 8 wiorst na południe od Kazimierza. Zastów Karczmiski leży w głębokiej dolinie wytworzonej przez koryto rzeki Chodla, uchodzącego tu do Wisły a Zastów Polanowski na rozległej kępie wiślanej. Jest tu obecnie do 900 mieszkańców (rok 1877) Ludność trudni się hodowlą śliwek i jabłek w licznych sadach. Wieś Zastów Karczmiski alias Karczmiska Zastowskie ma 123 osad, 662 mórg. Ludność obu wsi wynosi ogółem do 1000 dusz. W 1827 r. było 124 domy i 665 mieszkańców. W połowie XV w. dziedzicami wsi byli Jan i Mikołaj Kazimirscy herbu Rawa[12][13].

W okresie okupacji niemieckiej około 100 osobowy oddział niemiecki 31 maja 1944 roku dokonał pacyfikacji wsi zakończone podpaleniem zabudowań. Ponieważ Zastów Polanowski leży nad Wisłą oddział załadował się na statek Tannenberg i odpłynął. Niemcy nie uniknęli jednak kary bowiem statek został zatopiony przez partyzantów z oddziału Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej[14].

Przypisy

  1. ↑ Wieś Zastów Polanowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-14].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1588 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-02-19].
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159460
  6. ↑ Strona gminy Wilków, sołectwa
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  9. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  10. ↑ Zastów Polanowski, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
  11. ↑ Zastów Polanowski w słowniku benedyktyńskim, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
  12. ↑ Zaszczytów, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
  13. ↑ Zastów 1(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 453.
  14. ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 624.

Bibliografia

  • Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.