Zbójek rowkokryjek
| Bolitochara mulsanti | |||
| Sharp, 1875 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
rydzenice | ||
| Plemię |
Homalotini | ||
| Podplemię |
Bolitocharina | ||
| Rodzaj |
zbójek | ||
| Gatunek |
zbójek rowkokryjek | ||
| Synonimy | |||
| |||
Zbójek rowkokryjek[1] (Bolitochara mulsanti) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Zamieszkuje Europę.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1875 roku przez Davida Sharpa[2][3]. Jako lokalizację typową wskazano Macugnagę we włoskim Piemoncie[4]. Epitet gatunkowy nadano na cześć Étienne’a Mulsanta, który wcześniej, w 1871 roku błędnie przypisał okazy tego gatunku do Bolitochara elongata[3][4].
Morfologia
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4 do 4,5 mm. Głowa jest brązowa do czarnobrązowej, o dobrze zaznaczonych, całkowicie obrzeżonych skroniach. Szyja jest bardzo krótka i szersza niż połowa szerokości głowy. Przedplecze jest nieco szersze od głowy, co najmniej 1,15 raza szersze niż dłuższe, również brązowe do czarnobrązowego. Pokrywy są szersze od przedplecza i 1,1 raza od niego dłuższe. Znajduje się na nich para ukośnych wcisków biegnących od barków po tylny kąt przyszwowy, a powierzchnia między tymi wciskami jest wyraźnie wysklepiona. Samiec ma w kątach przyszwowych kile lub podłużne ziarnistości. Boki odwłoka są równoległe[5].
Ekologia i występowanie
Owad rozmieszczony od nizin po obszary górskie, gdzie sięga do piętra subalpejskiego. Preferuje lasy pierwotne. Bytuje w brunatnie gnijącym drewnie pni i pniaków drzew liściastych, a rzadziej świerków czy sosen; najczęstszy jest w powalonych, przegrzybiałych pniach drzew zarośniętych mchem i pokrytych opadłym listowiem[6].
Gatunek palearktyczny, europejski. Znany jest z Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bośni i Hercegowiny i europejskiej części Rosji[2]. Na północ osiąga koło podbiegunowe[6].
Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[7].
Przypisy
- ↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
- 1 2 M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 427.
- 1 2 David Sharp. Observations on some species of Bolitochara, with description of a new European species. „Entomologist's Monthly Magazine”. 12, s. 132-134, 1875.
- 1 2 Volker Assing. On the Bolitochara species of West Palearctic region (Coleoptera: Staphylinidae: Aleocharinae). „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde (A)”. 7, s. 33–63, 2014.
- ↑ Arved Lompe: Gattung Bolitochara Mannh.. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-01].
- 1 2 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.