Zbigniew Kiernikowski

Zbigniew Kiernikowski

Zbigniew Kiernikowski (2008)
Evangelio oboedientia – Eucharistia Posłuszeństwo Ewangelii – Eucharystia
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	2 lipca 1946 Szamarzewo
Biskup diecezjalny legnicki
Okres sprawowania	2014–2021
Biskup diecezjalny siedlecki
Okres sprawowania	2002–2014
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	6 czerwca 1971
Nominacja biskupia	28 marca 2002
Sakra biskupia	20 maja 2002
Odznaczenia

Zbigniew Kiernikowski (ur. 2 lipca 1946 w Szamarzewie) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup diecezjalny siedlecki w latach 2002–2014, delegat apostolski ds. obrządku bizantyńsko-słowiańskiego w latach 2007–2014, biskup diecezjalny legnicki w latach 2014–2021, od 2021 biskup senior diecezji legnickiej.

Urodził się 2 lipca 1946 w Szamarzewie w rodzinie Edmunda i Mieczysławy z domu Furmaniak. W latach 1960–1964 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego we Wrześni, gdzie złożył egzamin dojrzałości. W latach 1964–1965 studiował na Politechnice Poznańskiej, zaliczając pierwszy rok^[1]. W latach 1965–1971 odbył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie^[2][3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 6 czerwca 1971 w kościele parafialnym w Sokolnikach Jan Czerniak^[4], biskup pomocniczy gnieźnieński^[5]. Inkardynowany został do archidiecezji gnieźnieńskiej^[5]. Od 1972 studiował w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. W 1976 uzyskał licencjat, a w 1981 obronił pracę doktorską. Doktorat z nauk biblijnych uzyskał w 1983. Obydwa stopnie nostryfikował w 2000 na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie^[1]. Na tym samym uniwersytecie w 2001 na podstawie rozprawy Eucharystia i jedność uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych w zakresie biblistyki^[6]. W 2012 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych^[7].

W latach 1971–1972 pracował jako wikariusz w parafii w Trzemesznie. W 1981 był wikariuszem parafii katedralnej w Gnieźnie^[4]. Związał się z Ruchem Światło-Życie i Drogą Neokatechumenalną. Był postulatorem watykańskiego etapu procesu beatyfikacyjnego ks. Jerzego Popiełuszki^[3].

W latach 1981–1986 był zatrudniony w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Prowadził wykłady z homiletyki i przedmiotów biblijnych^[8]. Ponadto w latach 1981–1982 pełnił funkcję prefekta studiów, a w latach 1982–1986 wicerektora^[2]. Przedmioty biblijne wykładał również w Wyższym Seminarium Duchownym Zgromadzenia Księży Ducha Świętego w Bydgoszczy w latach 1982–1986 i w Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Gnieźnie i Bydgoszczy w latach 1983–1986. Prowadził też kursy biblijne w ramach formacji kapłanów i sióstr zakonnych^[1]. W 1986 ponownie udał się do Rzymu, gdzie objął funkcję wicerektora, a w 1987 rektora Papieskiego Instytutu Polskiego^[8]. W latach 1987–2002 prowadził wykłady z teologii biblijnej i misjologii na Papieskim Uniwersytecie Urbaniańskim, a w latach 1991–2005 teologię biblijną i etykę na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu^[3][1]. W 2001 został zatrudniony na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2003 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego. W 2002 został wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego w Siedlcach. W latach 2003–2006 prowadził zajęcia zlecone z zakresu literatury i biblistyki w Instytucie Filologii Polskiej Akademii Podlaskiej w Siedlcach^[1].

W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Evangelium und Kultur. e.V., mającego na celu promocję nauk biblijnych^[9]. W 1993 objął funkcję prezesa stowarzyszenia. W 2004 został członkiem Stowarzyszenia Biblistów Polskich. Przyczynił się do wydania Katechizmu siedleckiego. Został członkiem rad naukowych czasopism „Teologia i człowiek” i „Teologiczne Studia Siedleckie”^[1].

28 marca 2002 papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym diecezji siedleckiej^[2]. Święcenia biskupie otrzymał 20 maja 2002 w bazylice św. Piotra w Rzymie^[3]. Udzielił mu ich kardynał Angelo Sodano, sekretarz Stanu Stolicy Apostolskiej, w asyście Henryka Muszyńskiego, arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego, i Jana Mazura, emerytowanego biskupa diecezjalnego siedleckiego^[5]. 24 maja 2002 kanonicznie przejął diecezję^[10], a 7 czerwca 2002 odbył ingres do katedry siedleckiej^[8]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Evangelio oboedientia – Eucharistia” (Posłuszeństwo Ewangelii – Eucharystia)^[11]. W latach 2007–2014 sprawował urząd delegata apostolskiego ds. obrządku bizantyńsko-słowiańskiego^[12].

Decyzją papieża Franciszka 16 kwietnia 2014 został przeniesiony na urząd biskupa diecezjalnego diecezji legnickiej^[13][14]. Diecezję przejął kanonicznie 27 czerwca 2014^[15], natomiast 28 czerwca 2014 odbył ingres do katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy^[16]. 28 czerwca 2021 archidiecezja lubelska poinformowała o przeprowadzeniu przez Stolicę Apostolską dochodzenia, w oparciu o motu proprio Vos estis lux mundi, dotyczącego sygnalizowanych jego zaniedbań w prowadzeniu sprawy nadużycia seksualnego wobec osoby małoletniej przez podległego mu kapłana diecezji siedleckiej^[17]. W następstwie dochodzenia, zważając również na trudności w zarządzaniu diecezją, złożył rezygnację ze sprawowania urzędu biskupa diecezjalnego legnickiego^[17], którą tego dnia przyjął papież Franciszek^[18][19]. Wcześniej poinformował, że rezygnację złożył ze względu na nieodległe osiągnięcie wieku emerytalnego^[20]. Do 29 czerwca 2021, kiedy diecezję kanonicznie przejął jego następca, Andrzej Siemieniewski, zarządzał nią jako administrator^[21][22].

W Konferencji Episkopatu Polski objął funkcję przewodniczącego Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Francji. Został także członkiem Komisji Duchowieństwa, Komisji Duszpasterstwa i Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 roku^[23][1]. Dwukrotnie, w 2005 i 2008, brał udział w Synodzie Biskupów w Rzymie^[1]. W 2013 konsekrował biskupa pomocniczego siedleckiego Piotra Sawczuka^[5].

W 2009 prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[24].

• Nota biograficzna Zbigniewa Kiernikowskiego na stronie diecezji legnickiej. [dostęp 2025-05-26].
• Nota biograficzna Zbigniewa Kiernikowskiego na dawnej stronie diecezji siedleckiej (arch.). [dostęp 2021-03-21].
• Zbigniew Kiernikowski na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2025-05-26].
• Zbigniew Kiernikowski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-14]  (ang.).
• Zbigniew Kiernikowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-08-13] .