Zelandia (prowincja)

Zelandia
Zeeland
	Prowincja
	; Prowincja na mapie Holandii
Herb	Flaga
Państwo	Holandia
Siedziba	Middelburg
Powierzchnia	2934 km²
Populacja (2005); • liczba ludności	; 379 948
• gęstość	212 os./km²
	Położenie na mapie Holandii (jednostki administracyjne);
	Strona internetowa

Zelandia (niderl. Zeeland [ˈzeːlɑnt], w dialekcie miejscowym Zeêland) – niderlandzka prowincja, leżąca na południowym zachodzie Holandii, składająca się z szeregu wysp, półwyspu oraz części lądu stałego na granicy z Belgią, zwanego Zeeuws-Vlaanderen (pl. Flandria Zelandzka). Stolicą prowincji jest miasto Middelburg.

Od nazwy tej prowincji wziął nazwę archipelag Nowa Zelandia na Oceanie Spokojnym oraz kraj na nim leżący^[1], a także planetoida (1336) Zeelandia. Często fakty te bywają przedmiotem pomyłek wśród obcokrajowców, z racji istnienia duńskiego regionu administracyjnego o tej samej nazwie.

Społeczeństwo

Mieszkańcy Zelandii posługują się regionalnym dialektem języka flamandzkiego – dialektem zelandzkim (Zeêuws). W 2005 roku całą prowincję zamieszkiwało oficjalnie 379 948 osób.

Religia

Zelandczycy w 2015 roku deklarowali swoje wyznania religijne następująco^[2]:

Ateizm (46.6%)
Kościół Protestancki w Holandii (28.4%)
Katolicyzm (16.1%)
Inne (7.4%)
Islam (1.5%)

Historia i atrakcje turystyczne

Zeelandia była częścią Imperium Rzymskiego od czasu wojen galijskich. Niektóre zabytkowe obiekty pochodzą z tego okresu, jak na przykład stela bogini Nehalennia, którą rybacy znaleźli w 1647 roku, w pobliżu nadmorskiego kurortu Domburg.

Wiele historycznych atrakcji turystycznych tej prowincji koncentruje się w większych miastach.

Middleburg

W stolicy prowincji obiektem zainteresowania jest opactwo Onze-Lieve-Vrouwe, ratusz miejski, czy także park miniatur o nazwie Miniatuur Walcheren, w którym w skali 1:20 odtworzono najważniejsze zabytki półwyspu Walcheren. Atrakcją jest także Muzeum Zeeuws (Muzeum Prowincji Zeeland), także znajdujący się w granicach Middelburgu.

Inne miejscowości

Veere szczyci się wielowiekową zabudową. Wiele domów pochodzi z XVI lub XVII w., kiedy kwitł szkocki handel wełną,
miasto Vlissingen, które leży u ujścia zachodniego Skaldy,(Westerschelde) na Morzu Północnym, jest atrakcją turystyczną ze względu na swoje położenie. Z bulwaru można obserwować ożywiony ruch statków do i z Antwerpii i Vlissingen,
stare miasto w Goes jest od lat 70. XX w. uznane za zabytek kultury,
stare miasto w Zierikzee jest od lat 60. XX w. uznane za zabytek kultury. Prawie 600 budynków oznaczono jako historyczne,
w miejscowości Hulst w Zeeuws-Vlaanderen całkowicie zachowały się mury miejskie o długości około czterech kilometrów oraz bramy miejskie z XVI i XVIII w.

Wyspa Neeltje Jans

Na sztucznej wyspie Neeltje Jans, która na przestrzeni lat została przekształcona w park rozrywki, znajduje się centrum informacji turystycznej i śluza. Drogi poprowadzone po nowych tamach i wałach poprawiły komunikację między Zelandią a Holandią Południową^[3].

Infrastruktura

Zapora Oosterscheldekering na Skaldzie wschodniej

System zapór w Zelandii w ramach Planu Delta

Obiekty infrastrukturalne, skonstruowane na terenie prowincji, również mogą stanowić atrakcję turystyczną i obiekt zainteresowania ludzi zainteresowanych tematem budownictwa i architektury.

Zapora Oosterscheldekering

Największym technicznym obiektem w Zelandii jest zapora przeciwpowodziowa Oosterscheldekering, wchodząca w skład urządzeń przeciwpowodziowych Planu Delta o długości 8 km, która może odciąć cały obszar Wschodniej Skaldy w 75 minut. W języku ojczystym mówi się o nim jako o „ósmym cudzie świata”.

Ścieżka rowerowa wzdłuż kanału Nowego Portu w Zierikzee

Most Zeelandbrug

Ciekawostką infrastrukturalną jest most Zeelandbrug, który łączy Schouwen-Duiveland z Noord-Beveland. Przez pewien czas był to najdłuższy most w Holandii. Posiada jezdnie dla samochodów, drogę dla rowerów i ma odcinek z mostem zwodzonym umożliwiającym przepływanie pod nim większych jednostek.

Udogodnienia dla cyklistów

Dużą atrakcją i ułatwieniem dla turystyki rowerowej jest doskonale rozwinięta i oznakowana sieć wyasfaltowanych ścieżek rowerowych umożliwiających przyjemny dojazd rowerem do wszystkich ciekawostek turystycznych, skrzyżowania ruchu motorowego i rowerami dają pierwszeństwo rowerom. ^[4].

Przypisy

↑ John Wilson: European discovery of New Zealand - Tasman’s achievement. [w:] The Encyclopedia of New Zealand [on-line]. [dostęp 2015-09-12].
↑ Centraal Bureau voor deC.B. Statistiek Centraal Bureau voor deC.B., Helft Nederlanders is kerkelijk of religieus [online], Centraal Bureau voor de Statistiek, 22 grudnia 2016 [dostęp 2025-03-26] (niderl.).
↑ Plan Delta. www.holandia.pl. [dostęp 2022-07-20].
↑ Co robić i czego unikać podczas jazdy w Holandii na rowerze?. polonia.nl. [dostęp 2022-07-20].

[1] John Wilson: European discovery of New Zealand - Tasman’s achievement. [w:] The Encyclopedia of New Zealand [on-line]. [dostęp 2015-09-12].

[2] Centraal Bureau voor deC.B. Statistiek Centraal Bureau voor deC.B., Helft Nederlanders is kerkelijk of religieus [online], Centraal Bureau voor de Statistiek, 22 grudnia 2016 [dostęp 2025-03-26] (niderl.).

[plan-delta-3] Plan Delta. www.holandia.pl. [dostęp 2022-07-20].

[polonia-4] Co robić i czego unikać podczas jazdy w Holandii na rowerze?. polonia.nl. [dostęp 2022-07-20].

[1]

[2]

[3]

[4]