Zimowy zmierzch

Zimowy zmierzch – polski film psychologiczny z 1956 w reżyserii Stanisława Lenartowicza, samodzielny pełnometrażowy debiut reżysera. Film zrealizowany według scenariusza Tadeusza Konwickiego wyróżniał się w momencie premiery odejściem od założeń filmowego socrealizmu; ledwie zarysowana akcja – stary kolejarz Rumsza nie akceptuje małżeństwa swego jedynego ocalałego po II wojnie światowej syna, który wrócił z wojska z ciężarną żoną – stanowiła pretekst do ukazania życia zapadłej prowincji na tzw. Kresach Wschodnich, niedotkniętej zbytnio przemianami okresu stalinizmu. Sporo uwagi Lenartowicz i Konwicki poświęcili przedstawieniu ceremonii katolickich, będących w filmach socrealistycznych tabu^[1].

Gwałtowne zerwanie z estetyką socrealizmu było powodem, dla którego Zimowy zmierzch stał się obiektem zajadłej krytyki. Z tego powodu Lenartowicz zmuszony był zmienić poetykę dalszych swoich filmów, nigdy później nie kręcąc równie odważnego dzieła. Dopiero po latach Zimowy zmierzch został zrehabilitowany jako ważne osiągnięcie artystyczne^[1].

• Włodzisław Ziembiński – Michał Rumsza
• Maria Kierzkowa – Rumszowa
• Zygmunt Zintel – Krywka, ojciec Celinki
• Ligia Borowczyk – Celinka
• Bogusz Bilewski – Józek Rumsza, syn Michała
• Maria Ciesielska – Zosia, żona Józka
• Zbigniew Stokowski – Olek
• Marian Nowak – krawiec J. Jackowski
• Janina Niczewska – Natasza
• Tamara Pasławska – Lola
• Stanisław Bareja – pomocnik maszynisty Malinowskiego
• Kazimierz Fabisiak – maszynista Malinowski
• Maria Kaniewska – handlarka

• TadeuszT. Lubelski TadeuszT., Historia kina polskiego 1895-2014, Kraków: Universitas, 2015 .

• Zimowy zmierzch w bazie Filmweb
• Zimowy zmierzch w bazie filmpolski.pl
• Zdjęcia z filmu Zimowy zmierzch w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”