Zootoca

Zootoca
Wagler, 1830[1]
Ilustracja
Z. carniolica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Scincomorpha

Rodzina

jaszczurkowate

Rodzaj

Zootoca

Typ nomenklatoryczny

Lacerta crocea Wolf, 1805 (= Lacerta vivipara Lichtenstein, 1823)

Synonimy
  • Atropis Glückselig, 1851[2]
  • Thalestris[a] Gistel, 1868[3]
  • Tritonopsis[b] Gistel, 1868[3]
Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Zootocarodzaj jaszczurek z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji (Irlandia, Wielka Brytania, Hiszpania, Andora, Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg,Niemcy, Dania, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś, Ukraina, Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Liechtenstein, Szwajcaria, Włochy, Słowenia, Węgry, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Albania, Macedonia Północna, Bułgaria, Serbia, Rumunia, Mołdawia, Rosja, Kazachstan, Mongolia, Chińska Republika Ludowa i Japonia)[4][5].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1830 roku niemiecki przyrodnik Johann Georg Wagler w publikacji własnego autorstwa zatytułowanej „Naturalna systematyka płazów, poprzedzona klasyfikacją ssaków i ptaków. Wkład do zoologii porównawczej”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) jaszczurka żyworodna (L. vivipara).

Etymologia

  • Zootoca: gr. ζωoτοκος zōotokos ‘żyworodny’[1].
  • Atropis: łac. ater, atra ‘czarny’[6]; -ωπις -ōpis ‘-twarzy’, od ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd, oblicze’[7]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lacerta nigra Wolf, 1805 (= Lacerta vivipara Lichtenstein, 1823).
  • Thalestris: w mitologii greckiej Talestris (gr. Θαληστρις Thalηstris) jest królową Amazonek z okolic Albanu[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lacerta nigra Wolf, 1805 (= Lacerta vivipara Lichtenstein, 1823).
  • Tritonopsis: w mitologii greckiej Tryton (gr. Τριτων Tritōn) jest bogiem morskim[9]; οψις opsis, οψεως opseōs ‘wygląd, oblicze, twarz’[7]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lacerta nigra Wolf, 1805 (= Lacerta vivipara Lichtenstein, 1823).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[4]:

Uwagi

  1. Młodszy homonim Thalestris Claus, 1863 (Crustacea).
  2. Młodszy homonim Tritonopsis Conrad, 1865 (Mollusca).

Przypisy

  1. 1 2 3 J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 155. (niem.).
  2. M.Ch. Glückselig. Böhmens Amphibien und Reptilien (Fortsetzung). „Lotos - Zeitschrift für Naturwissenschaften”. 1, s. 138, 1851. (niem.).
  3. 1 2 J. von N.F.X. Gistel: Blicke in das Leben der Natur und des Menschen: ein Taschenbuch zur Verbreitung gemeinnütziger Kenntnisse insbesondere der Natur-, Länder- und Völkerkunde, Künste und Gewerbe. Leipzig: Wartig, 1868, s. 148. (niem.).
  4. 1 2 P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Tropidosaura. The Reptile Database. [dostęp 2025-01-31]. (ang.).
  5. R. Midtgaard, Genus Tropidosaura, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2025-01-31] (ang.).
  6. Jaeger 1959 ↓, s. 29.
  7. 1 2 Jaeger 1959 ↓, s. 175.
  8. Jaeger 1959 ↓, s. 261.
  9. Jaeger 1959 ↓, s. 271.

Bibliografia