Al-Muktadi

Al-Muktadi
المقتدي
Abū’l-Kasim ’Abd Allāh ibn Muhammad ibn al-Ka’im
27. kalif
Okres

od 2 kwietnia 1075
do 3 lutego 1094

Poprzednik

Al-Ka’im

Następca

Al-Mustazhir

Dane biograficzne
Dynastia

Abbasydzi

Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1056
Bagdad

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1094
Bagdad

Ojciec

Muhammad ibn al-Ka’im

Matka

Urdżuwan

Moneta
moneta
Złoty dinar kalifa Al-Muktadiego

Abū’l-Kasim ’Abd Allāh ibn Muhammad ibn al-Ka’im (arab. أبو القاسم عبد الله بن محمد بن القائم), znany również pod królewskim tytułem Al-Muktadi (arab. المقتدي; ur. 24 lipca 1056 w Bagdadzie, zm. 3 lutego 1094 tamże) – dwudziesty siódmy kalif Abbasydów.

Życiorys

Abul Kasim urodził się 24 lipca 1056 roku w Bagdadzie. Jego pełne imię to Abū’l-Kasim ’Abd Allāh ibn Muhammad ibn al-Ka’im[1]. Jego ojcem był Muhammad ibn al-Ka’im, który był wezyrem poprzedniego kalifa. Matką przyszłego kalifa była ormiańska konkubina o imieniu Urdżuwan[2], znana również jako Kurrat al-Ajn[3].

Gdy dziadek Abul Kasima, Al-Ka’im leżał na łożu śmierci, opiekę nad nim przejął Fachr ad-Daula[4]. Al-Ka’im zmarł 2 kwietnia 1075 roku w wieku 73 lat i tego samego dnia Abul Kasim wstąpił na tron[3].

Podobnie jak jego ojciec, Al-Muktadi również znajdował się pod patronatem dynastii Seldżukidów[4]. Nie miał on żadnych wpływów politycznych, a roszczenia kalifów do posiadania władzy legitymizującej podboje militarne kwestionował Nizam al-Mulk. Z biegiem lat stosunki pomiędzy Seldżukidami i Abbasydami stały się tak złe, że Malikszah I zasugerował Al-Muktadiemu przeniesienie się do Damaszku lub Hidżaz[5]. Od 1089 nastąpiła niewielka poprawa stosunków dzięki wysiłkom Malikszah I i Nizam al-Mulka[6].

Rodzina

Pierwszą żoną kalifa była Sifri Chatun, która była córką sułtana Alp Arslana[7]. Drugą żoną Al-Muktadiego była Mah-i Mulk Chatun, córka sułtana Malikszah I[8]. Kalif miał kilka konkubin, a jedną z nich była Turczynka Tayf al-Chajal. Była ona matką przyszłego kalifa Al-Musztazhira[9].

Sukcesja

Następcą Al-Muktadiego został jego szesnastoletni syn, Al-Mustazhir[9].

Przypisy

  1. Richards 2014 ↓, s. 187.
  2. Amira K. Bennison: The Great Caliphs: The Golden Age of the 'Abbasid Empire. Princeton: Yale Univeristy Press, 2009, s. 47. ISBN 0-300-16798-9. (ang.).
  3. 1 2 Richards 2014 ↓, s. 185-187.
  4. 1 2 Hanne 2008 ↓, s. 29-45.
  5. Bosworth 1968 ↓, s. 101.
  6. David Durand-Guédy: MALEKŠĀH. Encyclopaedia Iranica, 2000-01-01. [dostęp 2025-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-01-05)]. (ang.).
  7. El-Hibri 2021 ↓, s. 221.
  8. al-Sa‘i 2017 ↓, s. 62-63.
  9. 1 2 Rudainy i Saud 2014 ↓, s. 117, 157.

Bibliografia

  • Ibn al-Sa‘i: كتاب جهات الأئمة الخلفاء من الحرائر والإماء المسمى نساء الخلفاء. NYU Press, 2017, s. 62-63, seria: Library of Arabic Literature. ISBN 978-1-4798-6679-3. (arab.).
  • Clifford Edmund Bosworth: The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217). W: R. N. Frye: The Cambridge History of Iran. T. 5: The Saljuq and Mongol periods. Cambridge University Press, s. 1-202. ISBN 0-521-06936-X. (ang.).
  • T. El-Hibri: The Abbasid Caliphate: A History. Cambridge University Press, 2021, s. 221. ISBN 978-1-107-18324-7. (ang.).
  • Eric Hanne. The Banu Jahir and Their Role in the Abbasid and Saljuq Administrations. „Al-Masaq”. 20 (1), s. 29-45, 2008. DOI: 10.1080/09503110701823536. (ang.). 
  • D. S. Richards: The Annals of the Saljuq Turks: Selections from al-Kamil fi'l-Ta'rikh of Ibn al-Athir. Taylor & Francis, 2014, s. 185-187, seria: Routledge Studies in the History of Iran and Turkey. ISBN 978-1-317-83255-3. (ang.).
  • Al Rudainy, Reem Saud: The Role of Women in the Būyid and Saljūq Periods of the Abbasid Caliphate. University of Exeter, 2014-11-26, s. 117, 157. [dostęp 2025-01-18]. (ang.).