Andrzej Bylicki

Andrzej Maria Bylicki

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	17 września 1916 Kraków
Data i miejsce śmierci	24 września 2010 Warszawa
Prof. dr hab. nauk chemicznych
Specjalność: chemia fizyczna, chemia węgla, fizykochemia roztworów, termodynamika chemiczna, termodynamika równowag fazowych
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
profesor zwyczajny PAN
Odznaczenia

Andrzej Maria Bylicki (ur. 17 września 1916 w Krakowie^[1], zm. 24 września 2010 w Warszawie) – polski chemik, profesor Instytutu Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk.

Był synem inżyniera Stanisława Bylickiego h. Pobóg i Róży z Grudzińskich h. Sas^[2]. W 1939 ukończył Politechnikę Lwowską. 2 lipca 1939 zawiózł Ignacego Paderewskiego bryczką z Krzeszowic do Tenczynka na spotkanie ze swoim ojcem w jego letniej posiadłości^[3]. Po agresji niemieckiej na Polskę we wrześniu 1939 pozostał z rodzicami w majątku rodzinnym w Żyznowie, po czym w drugim tygodniu wojny^[a] dołączył do oddziału ułanów 10 Brygady Kawalerii gen. Stanisława Maczka, z którymi wycofał się w kierunku Lwowa^[5]. Nie wziął udziału w walkach, był natomiast zaangażowany w ewakuację sprzętu bojowego^[6]. Później w okresie okupacji niemieckiej przebywał w Żyznowie, gdzie mimo zajęcia dworu na kwaterę przez sztab niemiecki był zaangażowany w działalność Armii Krajowej pod pseudonimem „Orzeł”. Według wspomnień dowódcy placówki AK Strzyżów Romana Konieczkowskiego Bylicki wraz z bratem Wojciechem użył niemieckiego samochodu sztabowego do wykonania misji przewozu ukrytej w wapnie broni do Krakowa^[7].

Po wojnie ukończył dalsze studia na Uniwersytecie Jagiellońskim (1951)^[1]. W latach 1951–1961 pracował w Głównym Instytucie Chemii Przemysłowej w Warszawie, w latach 1957–1961 był tam zastępcą kierownika Zakładu Fizykochemii, a w 1957 obronił na Uniwersytecie Warszawskim pracę doktorską^[1]. Od 1956 pracował w Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk, w 1959 został mianowany docentem, w 1965 uzyskał tytuł profesora. W latach 1964–1986 kierował tam Zakładem Fizykochemii Podstawowych Surowców Organicznych, w latach 1965–1968, 1972–1973 i 1977–1980 był zastępcą dyrektora ds. naukowych, w latach 1985–1989 kierował równocześnie Zakładem Karbochemii PAN w Gliwicach^[1][8].

W latach 1968–1970 i w 1984 był zastępcą przewodniczącego Wydziału III Polskiej Akademii Nauk^[1]. Przez kilkadziesiąt lat pełnił wiodącą rolę kierując w Polskiej Akademii Nauk polską szkołą badań nad węglem; kierował m.in. Centralnym Programem Badań Podstawowych "Struktura i własności węgli i podstawy metod ich przetwórstwa"^[9]. Wybitny specjalista w zakresie fizykochemii mieszanin związków organicznych (ponad 100 publikacji i 16 patentów – m.in. dotyczących pirydyny^[10][11]) i wychował wiele pokoleń chemików, kilkunastu doktorów.

Przez wiele lat (1980–1990) był przedstawicielem Polski w Międzynarodowym Komitecie Unii Naukowych CODATA. Prof. Bylicki był organizatorem sesji Zgromadzenia Ogólnego CODATA w Warszawie^[12]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego i American Chemical Society oraz prezesem Fundacji im. Wojciecha Świętosławskiego na rzecz Wspierania Nauki i Rozwoju Potencjału Naukowego w Polsce^[13].

Odznaczony m.in.^[14]:

• Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
• Złotym Krzyżem Zasługi^[9].
• Medalem 40-lecia Polski Ludowej

Z małżeństwa z Teresą Zielińską h. Świnka z Zielonej pozostawił dwóch synów, Benedykta (ur. 1946), działacza polonijnego i kombatanckiego oraz Maksymiliana (ur. 1957), pianistę i dyrektora firm telekomunikacyjnych (Centertel, Netia, Polkomtel, IBM Polska)^[2][15][16].

• WacławW. Wierzbieniec WacławW., SławomirS. Wnęk SławomirS., Wspomnienia Stanisława Ludwika Bylickiego właściciela majątku w Żyznowie z okresu II wojny światowej. Wojna z Niemcami cz. I, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 36, 2024, s. 291–343 .

• Prof. dr Andrzej Bylicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-08-02] .