Anna Bacciarelli

Anna Bacciarelli
Ilustracja
Portet Anny Bacciarelli, Marcello Bacciarelli
Data i miejsce urodzenia

1770 lub 1771
Warszawa

Data śmierci

1818

Dziedzina sztuki

malarstwo, śpiew

Anna Katarzyna Fortunata Magdalena Bacciarelli (ur. przed lub 23 listopada 1771[1] w Warszawie, zm. 1818 w Odechowie[2][3][4]) – polska malarka, miniaturzystka i śpiewaczka.

Życiorys

W zależności od źródeł, urodziła się w 1770 lub w listopadzie 1771 w Warszawie[1][3]. Jej rodzicami byli malarze Fryderyka i Marcello Bacciarelli[3][4], którzy nauczyli Annę warsztatu malarskiego[3].

Malowała głównie miniatury portretowe, zdobiła tabakierki i puzderka[5], tworzyła także płótna historyczne oraz religijne[3][6]. Stworzyła m.in. miniaturowy portret Zofii Wittowej należący do Muzeum Mielżyńskich w Poznaniu[5], portret nieznanej kobiety w stroju greckim[4] oraz Popiersie mężczyzny w białej peruce znajdujący się pierwotnie w muzeum ks. Lubomirskich we Lwowie[5]. W ołtarzu Kościoła Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Odechowie znajduje się jej obraz Zwiastowanie NMP[4][6] przemalowany w 1952[5]. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajduje się jej sygnowany rysunek: Pałac Igelstoma w czasie pożaru podczas powstania w 1794 roku[5]. W 1797 wykonała kopię obrazu Róża autorstwa Gerarda van Spaendocka i wysłała go przebywającemu w Petersburgu królowi Stanisławowi Augustowi, który obraz odesłał[5].

Portret damy, ok. 1800–1805, Muzeum Narodowe w Poznaniu

Znane jest kilka prac miniatur zdobiących tabakiery, które były wystawiane m.in. na Wystawie Dzieł Sztuki Stosowanej w Przemyślu w 1881 – praca Amorek strzelający z łuku, na wystawie retrospektywnej w 1898 w Warszawie – prace Stanisław August z klepsydrą i Portret dwóch uczonych (obie były kopiami dzieł ojca[3][4]) oraz dwie kopie prac Rembrandta Dziewczyna w szerokim bonecie, Starzec w bonecie przy książce. Jej prace były prezentowane na wystawie Koła Artystów Polskich w 1899 roku w Warszawie, na wystawie Pamiątek starej Warszawy w 1911 oraz na IX wystawie TOnZP w 1918[7].

Anna Bacciarelli była również uzdolnioną śpiewaczką[4]. Dawała koncerty[8] u króla Stanisława Augusta[4][8], śpiewając po polsku i włosku[8]. Cieszyła się za życia znacznym rozgłosem[6]. W 1782 została sportretowana przez Louisa Marteau, a w 1801 jej miniaturowy portret według jej autoportretu wykonał Wincenty Lesseur. Miniatura znajdowała się w zbiorach Tarnowskich w pałacu w Dzikowie[7]. Jej portret malował również jej ojciec – jeden był przeznaczony dla króla, drugi przedstawiał ojca malującego córkę. Prawdopodobnie pozowała również do obrazu ojca Damy w zawoju[5].

Muzeum Narodowe w Poznaniu posiada w swoich zbiorach miniatury Bacciarelli[9].

Przypisy

  1. 1 2 Akt chrztu Anny Katarzyny Fortunaty Magdaleny Bacciarelli z 23 listopada 1711 z parafii św. Jana w Warszawie, [dostęp 2025-03-15].
  2. Iza Wiercińska, Stanisław August Poniatowski, król Polski w latach 1764-1796 [online], Muzeum Narodowe w Warszawie - Zbiory Cyfrowe [dostęp 2023-10-07] (pol.).
  3. 1 2 3 4 5 6 Bacciarelli, Anna, Andreas Beyer, Bénédicte Savoy, Wolf Tegethoff (red.), [w:] Allgemeines Künstlerlexikon - Internationale Künstlerdatenbank, K. G. Saur, 2021 [dostęp 2023-10-07].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Helena d'Abancourt, Bacciarelli Anna, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków: Polska Akademia Nauk, 1935, s. 197.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 Majewska-Maszkowska 1971 ↓, s. 54.
  6. 1 2 3 Bacciarelli, Anna, [w:] Benezit Dictionary of Artists, t. 1, Oxford University Press, 2011, DOI: 10.1093/benz/9780199773787.article.b00009482 [dostęp 2023-10-07] (ang.).
  7. 1 2 Majewska-Maszkowska 1971 ↓, s. 55.
  8. 1 2 3 Edward Rastawiecki, Bacciarelli Anna, [w:] Słownik malarzów polskich, OneBid, 1850 [dostęp 2023-10-07] (pol.).
  9. Miniatury [online], Muzeum Narodowe w Poznaniu [dostęp 2023-10-07].

Bibliografia

  • Bożena Majewska-Maszkowska: w: Słownik Artystów Polskich t.1. Wrocław: Ossolineum, 1971.