Antym VI

Antym VI

Άνθιμος ΣΤ'

Patriarcha Konstantynopola
Kraj działania	Imperium Osmańskie
Data i miejsce urodzenia	1782 Kutalis
Data śmierci	7 grudnia 1877
Patriarcha Konstantynopola
Okres sprawowania	1871–1873
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Śluby zakonne	do 1829
Diakonat	do 1829
Prezbiterat	do 1829
Chirotonia biskupia	1829
Wybór patriarchy	1845

Antym VI, gr. Άνθιμος ΣΤ', nazwisko świeckie Joannidis (ur. 1782 na wyspie Kutalis na Morzu Marmara, zm. 7 grudnia 1877) – grecki biskup prawosławny, trzykrotny Patriarcha Konstantynopola: w latach 1845–1848, 1853–1855 oraz 1871–1873.

Życie monastyczne rozpoczął w jednym z monasterów Athosu. Następnie był protosynglem metropolii Derki. W 1829 został wyświęcony na biskupa i mianowany ordynariuszem metropolii Serres, którą kierował przez cztery lata. Od 1833 do 1837 był metropolitą Prusy, zaś od 1837 do pierwszego wyboru na patriarchę w 1845 sprawował urząd metropolity efeskiego^[1]. W 1845 został patriarchą konstantynopolitańskim po śmierci Melecjusza III^[2]. Uporządkował program nauczania w szkołach duchownych Patriarchatu, potępił również wprowadzenie do użytku liturgicznego w greckich świątyniach w Wiedniu i w Trieście śpiewu czterogłosowego w miejsce tradycyjnego bizantyjskiego^[2]. Odszedł z urzędu w 1848^[2].

Po raz drugi sprawował urząd patriarchy w latach 1853–1855, po czym odszedł z życia publicznego i zamieszkał w prywatnym majątku^[2].

Antym VI został wybrany na patriarchę po raz trzeci w 1871 i ponownie pozostał na urzędzie dwa lata^[1]. Na ostatni okres sprawowania przez niego urzędu przypadła tzw. schizma grecko-bułgarska – wyodrębnienie z Patriarchatu Konstantynopolitańskiego administratury przeznaczonej dla prawosławnych Bułgarów, obejmującej ziemie, na których stanowili oni większość. Egzarchat Bułgarski, ustanowiony sułtańskim fermanem po długoletnich staraniach bułgarskich działaczy narodowych i z poparciem rosyjskiego posła Nikołaja Ignatjewa, miał być strukturą autonomiczną uznającą zwierzchność patriarchy, ostatecznie jednak ogłosił jednostronnie autokefalię^[3]. Nie godząc się z utratą kontroli nad częścią prawosławnych wiernych w Imperium Osmańskim, Antym VI zwołał we wrześniu 1872 w Konstantynopolu sobór z udziałem przedstawicieli prawosławnych patriarchatów starożytnych. Potępiono na nim Egzarchat Bułgarski i ogłoszono go wytworem herezji etnofiletyzmu. Postanowienia soboru doprowadziły do zerwania łączności kanonicznej przez obydwa Kościoły, a Antym VI i tak nie był natomiast w stanie zapobiec rozwojowi egzarchatu^[4]. Jego postępowanie względem Bułgarów zostało uznane za nieudolne i musiał odejść z urzędu^[1].