Australoskoczek
| Leggadina | |||
| O. Thomas, 1910[1] | |||
| Okres istnienia: pliocen–dziś | |||
![]() Australoskoczek piaskowy (L. lakedownensis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
australoskoczek | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Mus forresti O. Thomas, 1906 | |||
| Gatunki | |||
| |||
Australoskoczek[2] (Leggadina) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie w Australii[3][4][5].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 50–100 mm, długość ogona 40–70 mm, długość ucha 11–15 mm, długość tylnej stopy 14–19 mm; masa ciała 13–30 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Pseudomys) zdefiniował w 1910 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule zatytułowanym O ogólnym układzie australijskich myszowych do tej pory określanych mianem „Mus”, opublikowanym w czasopiśmie „The Annals and magazine of natural history”[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oryginalne oznaczenie) australoskoczek ugorowy (L. forresti).
Etymologia
Leggadina: rodzaj Leggada J.E. Gray, 1837 (mysz); łac. przyrostek -ina ‘należący do’[1].
Podział systematyczny
Gatunki z tego rodzaju były dawniej włączane do pseudomyszy (Pseudomys), jest to jednak osobny rodzaj. Australoskoczek należy do australijskich „starych endemitów”; najstarsze szczątki tych zwierząt zidentyfikowano w osadach późnego pliocenu. Analizy DNA mitochondrialnego i jądrowego wskazują, że rodzaj ten należy do tego samego kladu co pseudomysz i skakuszka (Notomys)[5]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[7][6][3][2]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[8] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Leggadina forresti | (O. Thomas, 1906) | australoskoczek ugorowy | gatunek monotypowy | obszary o niskich opadach deszczu w środkowym i południowym Terytorium Północnym, w głębi lądu w Queenslandzie, w skrajnie wschodnio-środkowej Australii Zachodniej, w północnej Australii Południowej i północno-zachodniej Nowej Południowej Walii | DC: 7–10 cm DO: 5–7 cm MC: 13–30 g |
LC | |
![]() |
Leggadina lakedownensis | Watts, 1976 | australoskoczek piaskowy | gatunek monotypowy | monsunowy północny kontynent, również wyspa Thevenard, przeniesiony na pobliską wyspę Serrurier (północno-zachodnia Australia Zachodnia) | DC: 5–9,2 cm DO: 4–8 cm MC: 15–30 g |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Opisano również gatunki wymarłe ze stanu Queensland w Australii[9]:
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- 1 2 3 O. Thomas. The Generic Arrangement of the Australian Murines hitherto referred to "Mus.". „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth Series. 6, s. 606, 1910. (ang.).
- 1 2 3 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 269. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 506. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 722–723. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- 1 2 D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leggadina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-10].
- 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 325. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-02-24]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Leggadina – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-02-24]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Leggadina Thomas, 1910, Hesperomys project (Version 24.9.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2025-02-24] (ang.).
- ↑ Klinkhamer i Godthelp 2015 ↓, s. 8.
- ↑ Cramb, Price i Hocknull 2018 ↓, s. 9.
- ↑ Klinkhamer i Godthelp 2015 ↓, s. 13.
- ↑ Cramb, Price i Hocknull 2018 ↓, s. 12.
Bibliografia
- A.J. Klinkhamer & H. Godthelp. Two new species of fossil Leggadina (Rodentia: Muridae) from northwestern Queensland. „PeerJ”. 3, s. e1088, 2015. DOI: 10.7717/peerj.1088. (ang.).
- J. Cramb, G.J. Price & S.A. Hocknull. Short-tailed mice with a long fossil record: the genus Leggadina (Rodentia: Muridae) from the Quaternary of Queensland, Australia. „PeerJ”. 6, s. e5639, 2018. DOI: 10.7717/peerj.5639. (ang.).
.png)