Barbara Bittnerówna

Barbara Bittnerówna
Barbara Bittner-Finze
Ilustracja
Barbara Bittnerówna w latach 50.
Data i miejsce urodzenia

4 września 1924
Lwów

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 2018
Konstancin-Jeziorna

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

taniec

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka Honorowa Miasta Poznania
POL Zasłużony Kultury Narodowej (1985) Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Portret Barbary Bittnerówny autorstwa Wacława Chodkowskiego z 1940 roku

Barbara Bittnerówna, właśc. Barbara Jadwiga Bittner-Finze (ur. 4 września 1924 we Lwowie, zm. 4 kwietnia 2018 w Konstancinie-Jeziornie) – polska tancerka, primabalerina Opery Poznańskiej, Opery Śląskiej w Bytomiu, Opery Warszawskiej, Opery Krakowskiej i Operetki Warszawskiej[1].

Kariera artystyczna

Nauki tańca brała na prywatnych lekcjach u Stanisława Faliszewskiego we Lwowie, później w prywatnej szkole Zygmunta Dąbrowskiego w Warszawie. Jako cudowne dziecko już w wieku 11 lat występowała na deskach Teatru Wielkiego we Lwowie. W latach 1939–1944 występowała w Warszawie. Po wojnie, od 1946 do 1949 była primabaleriną Opery Poznańskiej, w latach 1949–1951 primabaleriną Opery Śląskiej w Bytomiu, a od 1951 do 1956 primabaleriną Opery Warszawskiej, gdzie jako pierwsza w Polsce kreowała rolę tytułową w Romeo i Julii Prokofiewa w choreografii Jerzego Gogóła. W 1956 zdobyła w duecie z Witoldem Grucą I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Tańca w Vercelli we Włoszech.

Po rozstaniu z Operą Warszawską tańczyła w znanym duecie estradowym z Witoldem Grucą, zarówno w kraju, jak na wielu scenach zagranicznych. W latach 1960–1966 występowała w Teatrze Małych Form „Arabeska”. W latach 1963–1964 była też gościnną primabaleriną Opery Krakowskiej. Pod koniec kariery scenicznej, w latach 1966–1971 była primabaleriną Operetki Warszawskiej. W ciągu długiej kariery tanecznej jej partnerami scenicznymi byli również: Feliks Parnell, Stanisław Szymański, Jerzy Kapliński, Zbigniew Kiliński, Bronisław Kropidłowski, Wojciech Wiesiołłowski i Stanisław Iskra.

Od 1970 współpracowała przez kilka lat z teatrami muzycznymi i dramatycznymi w zakresie reżyserii ruchu scenicznego i choreografii. Od 1946 była żoną tancerza i choreografa Jerzego Kaplińskiego (1909–2003), a po rozwodzie, w 1952 poślubiła śpiewaka-tenora Lesława Finze (1918–1998)[2]. W 1993 przeniosła się wraz z mężem do Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie (Konstancin-Jeziorna), gdzie Lesław Finze zmarł 23 grudnia 1998[3]. Po śmierci męża artystka skupiła się na pracy nad autobiografią, którą wydała w 2004 pt. Nie tylko o tańcu. W Domu Artystów Weteranów dożyła sędziwego wieku i zmarła tam 4 kwietnia 2018[4]. Pochowana została na cmentarzu w Skolimowie.

Najważniejsze role

Opera Poznańska

  • 1946: Księżna Nocy – Bajka, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1946: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1947: Narzeczona – Harnasie, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1947: Zosia – Cagliostro w Warszawie, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1947: Szeherezada – Szeherezada, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1947: Solistka – Serenada Mozarta, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1948: Dziwożona – Swantewit, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1949: Róża i Kogut – Od bajki do bajki, choreografia Jerzy Kapliński

Opera Śląska

  • 1949: Swanilda – Coppélia, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1949: Kogut – Zielony kogut, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1950: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1950: Ziemia – Rapsod, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1951: Zarema – Fontanna Bachczysaraju, choreografia Jerzy Gogół

Opera Warszawska

  • 1952: Panna Młoda – Harnasie, choreografia Stanisław Miszczyk
  • 1952: Romans – Serenada Karłowicza, choreografia Stanisław Miszczyk
  • 1954: Julia – Romeo i Julia Prokofiewa, choreografia Jerzy Gogół

Opera Krakowska

  • 1963: Julia – Romeo i Julia Czajkowskiego, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1964: Dziewczyna – Harnasie, choreografia Eugeniusz Papliński

Operetka Warszawska

  • 1967: Ona – Różowe balety, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1967: Modniarka – Bagatela, choreografia Jerzy Kapliński
  • 1968: Swanilda – Coppelia, choreografia Jerzy Kapliński

Ordery i odznaczenia

Źródło:[3].

Nagrody

  • 1947: Nagroda Artystyczna miasta Poznania
  • 1951: I Nagroda I Festiwalu Muzyki Polskiej w Warszawie
  • 1952: Nagroda Państwowa II stopnia za osiągnięcia w dziedzinie tańca artystycznego w Państwowej Operze Śląskiej w Bytomiu[6]
  • 1956: Primo Premio Assoluto Międzynarodowego Konkursu Muzyki i Tańca w Vercelli (Włochy) w duecie z Witoldem Grucą
  • 2003: Statuetka Terpsychory za wybitne osiągnięcia w dziedzinie baletu od Związku Artystów Scen Polskich

Źródło:[3].

Przypisy

  1. Obiekty – Archiwum Teatr Wielki. archiwum.teatrwielki.pl. [dostęp 2018-04-05]. (pol.).
  2. Jacek Chodorowski, Leslaw Finze [online], trubadur.pl [dostęp 2018-04-08].
  3. 1 2 3 Barbara Bittnerówna, Nie tylko o tańcu, Prószyński i S-ka SA, Warszawa 2004.
  4. Barbara Bittnerówna zmarła w Skolimowie. [dostęp 2018-04-05]. (pol.).
  5. Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2018-04-05] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-30] (pol.).
  6. Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23 lipca 1952. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 2024-08-01].

Bibliografia

  • Tacjanna Wysocka, Dzieje baletu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970.
  • Tadeusz Świtała, Opera Poznańska, 1919–1969, Wydział Kultury i Sztuki Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania, Poznań 1973.
  • Irena Turska, Almanach baletu polskiego, 1945–1974, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1983, ISBN 83-224-0220-1.
  • Barbara Bittnerówna, Nie tylko o tańcu, Prószyński i S-ka SA, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-890-1.
  • Irena Turska, Przewodnik baletowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2008, ISBN 978-83-224-0470-6.
  • Witold Sadowy, Odeszła wielka tancerka Barbara Bittnerówna.
  • Joanna Sibilska-Siudym, Barbara Bittnerówna.