Bloch MB.131

W sierpniu 1933 roku francuskie lotnictwo zwróciło się do wytwórni lotniczych o zaprojektowanie nowego wielozadaniowego bombowca, który równocześnie mógłby spełniać role samolotu rozpoznawczego, a nawet myśliwskiego eskortującego cięższe bombowce^[2]. Miał to być samolot kategorii M4, oznaczającej czteromiejscowy samolot wielozadaniowy (M od Multiplace de Combat), w październiku 1933 roku zastąpionej przez kategorię BCR (bombardement, combat, renseignement – bombardujący, bojowy, rozpoznawczy)^[3]. Jednym z opracowanych w odpowiedzi na te założenia samolotów był Bloch MB.130 wytwórni Société des Avions Marcel Bloch, poza tym konkurowały z nim samoloty Amiot 144, Potez 541, Breguet 460 i Farman 420^[4]. Samolot w pierwszej wersji MB.130A, nazwany „Guynemer”, został oblatany 8 czerwca 1934 roku w Villacoublay^[3]. Stanowił całkowicie metalowy dwusilnikowy dolnopłat, początkowo ze stałym podwoziem w masywnych owiewkach obejmujących również golenie pod gondolami silnikowymi^[1]. MB.130 był podobny do cięższego bombowca MB.210 i miał typowe cechy dla francuskich bombowców z przełomu lat 20. i 30., z kanciastym mało aerodynamicznym kadłubem o prostokątnym przekroju, z bogatym oszkleniem i wystającymi wieżyczkami^[3]. Napęd stanowiły silniki gwiazdowe Gnome-Rhône 14 Kdrs o mocy 760 KM^[2]. 3 kwietnia 1935 roku oblatano przebudowany prototyp oznaczony MB.130B, z podwoziem wciąganym w locie i silnikami GR 14 Kirs/Kjrs o mocy 870 KM^[3]. W październiku 1935 roku lotnictwo francuskie wyraziło zamiar zamówienia 40 samolotów tego typu^[3]. Mimo to, lotnictwo wkrótce doszło do wniosku, że konstrukcje powstałe według wymagań na wielozadaniowy samolot są przestarzałe i mają zbyt słabe osiągi, w następstwie czego zawiesiło zamówienie, a wytwórnia Bloch podjęła z własnej inicjatywy prace nad nowym samolotem, tym razem specjalizowanym jako rozpoznawczo-bombowy^[2][5]. Prototyp MB.130, ze znakami cywilnymi F-AKHS, uległ zniszczeniu w wypadku w 1937 roku^[3].

Nowy samolot oznaczony jako MB 131 zachował jedynie ogólny układ poprzednika, jako dwusilnikowego dolnopłata, natomiast oprócz tego był w zasadzie nową konstrukcją^[5]. Wyróżniał się opływowym wydłużonym kadłubem ze stanowiskiem strzeleckim w zaokrąglonym przodzie i z gładkim poszyciem, mocowanym spłaszczonymi nitami, lepszym z punktu widzenia aerodynamiki^[5]. Pierwszy prototyp MB 131-01 został oblatany 12 sierpnia 1936 roku^[5]. Początkowo samolot był czteromiejscowy (kategorii RB4 – czteromiejscowy rozpoznawczo-bombowy)^[3]. Testy samolotu rozpoczęto w grudniu^[6]. Lotnictwo jeszcze w 1936 roku zamówiło pierwszą serię, zastępując pierwotne zamówienie na 40 sztuk MB 130^[3].

Podczas prób w locie wykazywał on sporo braków, które wyeliminowano w nowym prototypie, który został oblatany 5 maja 1937 roku. Załogę powiększono w nim do pięciu osób (RB5), przesunięto wieżę grzbietową i dodano dolną wysuwaną wieżę^[3]. Silniki GR 14 Kirs/Kjrs 870 KM zostały następnie zastąpione przez ulepszone Gnome-Rhône 14N 10/11 o tej samej mocy^[6]. Podczas badań pierwszego samolotu seryjnego okazało się jednak, że skomplikowanie i masa wysuwanej wieży nie kompensują zalet zmniejszenia oporu aerodynamicznego i na samolotach seryjnych zastąpiono ją przez płytką stałą gondolę z karabinem maszynowym^[6]. W latach 1936–1937 w ramach pięciu kontraktów zamówiono 142 MB 131, początkowo także w wersji MB 132, która ostatecznie nie trafiła do produkcji^[3]. Produkcję seryjną tego samolotu rozpoczęto jeszcze w tym samym roku i trwała ona do 1939 roku. Łącznie w tym okresie zbudowano 143 samoloty MB 131 (łącznie z dwoma prototypami i prototypem MB 133)^[3].

Pierwsza seria 13 samolotów została wykonana jako czteromiejscowy rozpoznawczy MB 131 R4 (nry 3–15), a dalsze pięć jako szkolny MB 131 Ins (skrót od instruction) z podwójnymi sterownicami (nry 16–20)^[3]. Również drugi prototyp został doprowadzony do standardu MB 131 Ins i przekazany lotnictwu^[3]. Od samolotu nr 21 produkowano docelową wersję bombowo-rozpoznawczą, lecz w wariancie czteromiejscowym MB 131 RB4^[3]. Według niektórych źródeł zbudowano 119 samolotów wersji RB4^[7].

Wersja MB.132 była przewidywana do zamówienia, z silnikami gwiazdowymi Hispano-Suiza 14 Aa o mocy 940 KM^[3]. Z powodu niedopracowania silników, prototyp nie został zbudowany, a zamówienia przeniesiono na wersję seryjną MB.131^[3].

Prototyp MB.133 również był wyposażony w silniki Hispano-Suiza 14 Aa, a nadto miał podwójne usterzenie pionowe. Niedopracowanie silników opóźniło oblot maszyny, do którego doszło 1 października 1937 roku^[3]. Prędkość maksymalna wynosiła 435 km/h, lecz w tym czasie nie była to już wartość wystarczająca i samolot nie został skierowany do produkcji, a prototyp przebudowano na MB.131^[3].

Napęd samolotu MB.131-RB4 stanowiły dwa 14-cylindrowe silniki w układzie podwójnej gwiazdy Gnome-Rhône 14N-10 i 14N-11 o mocy po 699 kW (950 KM)^[1]. Silniki różniły się kierunkiem obrotów^[10].

Samolot mógł przenosić bomby o łącznej masie do 800 kg^[1]. W kadłubowej komorze bombowej mieściły się cztery bomby po 200 kg albo sześć po 100 kg albo osiem po 50 kg lub 64 bomby przeciwpiechotne 10 kg^[1].

Uzbrojenie obronne składało się z trzech pojedynczych karabinów maszynowych MAC 1934 kal. 7,5 mm w stanowisku przednim, wysuwanej obrotowej wieżyczce grzbietowej i płytkiej gondoli podkadłubowej, strzelający do tyłu^[10]. Pierwszy z nich obsługiwany był przez bombardiera–obserwatora, drugi przez strzelca, a trzeci przez radiotelegrafistę^[10]