Buchwałd (półwysep)

Buchwałd
Ilustracja
Widok z Zamku w Niedzicy
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowości

Niedzica

Rodzaj obiektu

półwysep

Położenie na mapie gminy Łapsze Niżne
Mapa konturowa gminy Łapsze Niżne, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Buchwałd”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Buchwałd”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Buchwałd”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Buchwałd”
Ziemia49°25′54,0″N 20°17′25,5″E/49,431667 20,290417

Buchwałd[1] – półwysep w Pieninach Spiskich wcinający się do Jeziora Czorsztyńskiego[2]. Dawniej był to grzbiet wzniesienia, półwyspem stał się po napełnieniu wodą sztucznego zbiornika wodnego, jakim jest Jezioro Czorsztyńskie. Powstało ono po wybudowaniu tamy zamykającej Czorsztyński Przełom w najwęższym miejscu[3].

Od północnej strony Buchwałd podcięty jest wapiennymi skałami o pionowych ścianach i wysokości dochodzącej do 100 m, od wschodu opada do Jeziora Czorsztyńskiego, od południa do zatoki Kosarzyska[2]. Północną część półwyspu porasta las z kilkunastoma wapiennymi skałami. Józef Nyka podaje nazwy czterech: Pieronka, Rybiarka, Ślusarska Skała, Walantowa, na mapie Geoportalu zaznaczona jest tylko Rybiarka[2]. W skałach są dwie niewielkie jaskinie: Schronisko w Zielonych Skałkach i Schronisko w Zielonych Skałkach Górne[4]. Od 1970 r. na tej części półwyspu utworzono rezerwat przyrody Zielone Skałki, w 1996 r. został on włączony do Pienińskiego Parku Narodowego. O Zielonych Skałkach Józef Nyka pisał: pełne uroku zakątki ze ścianami, ostrymi turniami, miniaturowymi dolinkami, łączkami wśród skał[3].

Południowa, opadająca do zatoki Kosarzyska część Buchwałdu to pola uprawne miejscowości Niedzica w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. Przecinają je dwie wąskie asfaltowe drogi, którymi prowadzi trasa rowerowa (VeloDunajec[5]). Od wschodu półwysep oddzielony jest od dalszej części grzbietu parowem Dolina[2].

Nazwa Buchwałd, podobnie jak wiele innych w Pieninach, jest pochodzenia niemieckiego, na terenach tych zwanych Spiszem, wśród osadników byli bowiem także Niemcy. Sprowadzeni zostali tutaj w XIII wieku po zniszczeniach dokonanych przez najazdy mongolskie[3]. Nazwę Buchwałd miało wiele wsi, osad, dóbr i leśnictw w Prusach Zachodnich, Prusach Wschodnich i na niemieckim Śląsku[6].

Przypisy

  1. ↑ Identfikator obiektu w państwowym rejestrze nazw geograficznych [online] [dostęp 2024-11-15].
  2. 1 2 3 4 Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2024-11-15].
  3. 1 2 3 Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, s. 9, 120, 284, ISBN 83-915859-4-8.
  4. ↑ Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-11-20].
  5. ↑ Biuletyny Informacji Publicznej [online], bip.malopolska.pl [dostęp 2024-08-27].
  6. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Buchwald [online] [dostęp 2024-11-15].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.