Caledonit

Caledonit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

Pb5Cu2[(OH)6|CO3|(SO4)3]

Twardość w skali Mohsa

2,5–3[1][2]

Przełam

nierówny[1], nieregularny[2]

Łupliwość

wyraźna, doskonała[1], niedoskonała[3]

Pokrój kryształu

słupkowy, igiełkowy, włóknisty[1], pryzmatyczny, masywny[2], promienisty, prążkowany[4]

Układ krystalograficzny

rombowy[1][2], piramidalny[4]

Właściwości mechaniczne

kruchy[1]

Gęstość

5,6–5,76 g/cm³[3]

Właściwości optyczne
Barwa

zielona, niebieska, niebieskozielona[1]

Rysa

zielononiebieska do niebieskobiałej[1], jasnozielona

Połysk

szklisty, tłusty[1], żywiczny[2]

Współczynnik załamania

1,818–1,909 (dwuosiowy)[2][3]

Inne

dwójłomność: 0,091[2] dyspersja (optyka): bardzo słaba[2] pleochroizm: słaby[2]

Dodatkowe dane
Klasyfikacja Strunza

7.BC.50[2]

Caledonit – rzadki minerał wtórny z grupy siarczanów[5].

Nazwany na cześć starodawnej nazwy Szkocji - Caledonii, gdzie po raz pierwszy został odkryty w 1832 roku[2][5]. Jest węglanowym analogiem wiskontytu[2].

Właściwości

Krystalizuje w układzie rombowym[1]. Charakteryzuje się słupkowym, igiełkowym i włóknistym pokrojem. Wykształca kryształy narosłe i naskorupienia[1]. Występuje w kolorach między zielonym a niebieskim. Posiada najczęściej szklisty połysk[1]. Jest minerałem kruchym, przezroczystym bądź półprzezroczystym[2]. Jest piezoelektryczny. Rozpuszczalny w kwasie azotowym[2].

Występowanie

Jest minerałem wtórnym występującym w strefie utleniania kruszców ołowiu oraz miedzi[2][1] w suchym klimacie[5]. Towarzyszą mu najczęściej linaryt, cerusyt, kwarc, anglezyt, azuryt, malachit[5], galena, brochantyt oraz leadhillit[2][1][6]. Bogate złoża występują we Francji, Niemczech, Austrii, Australii, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Rupert Hochleitner, Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 22, ISBN 978-83-7073-816-7.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Caledonite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2025-05-03] (ang.).
  3. 1 2 3 Caledonite [online], Gemdat [dostęp 2025-05-03].
  4. 1 2 Caledonite [online], Dakota Matrix Minerals [dostęp 2025-05-03].
  5. 1 2 3 4 Caledonite [online], Le-comptoir-geologique [dostęp 2025-05-03].
  6. https://web.archive.org/web/20160303192806/http://www.handbookofmineralogy.com/pdfs/caledonite.pdf

Bibliografia

  • Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck–Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-194-9.

Linki zewnętrzne