Caledonit
![]() | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Pb5Cu2[(OH)6|CO3|(SO4)3] |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa | |
| Przełam | |
| Łupliwość | |
| Pokrój kryształu |
słupkowy, igiełkowy, włóknisty[1], pryzmatyczny, masywny[2], promienisty, prążkowany[4] |
| Układ krystalograficzny | |
| Właściwości mechaniczne |
kruchy[1] |
| Gęstość |
5,6–5,76 g/cm³[3] |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
zielona, niebieska, niebieskozielona[1] |
| Rysa |
zielononiebieska do niebieskobiałej[1], jasnozielona |
| Połysk | |
| Współczynnik załamania | |
| Inne |
dwójłomność: 0,091[2] dyspersja (optyka): bardzo słaba[2] pleochroizm: słaby[2] |
| Dodatkowe dane | |
| Klasyfikacja Strunza |
7.BC.50[2] |
Caledonit – rzadki minerał wtórny z grupy siarczanów[5].
Nazwany na cześć starodawnej nazwy Szkocji - Caledonii, gdzie po raz pierwszy został odkryty w 1832 roku[2][5]. Jest węglanowym analogiem wiskontytu[2].
Właściwości
Krystalizuje w układzie rombowym[1]. Charakteryzuje się słupkowym, igiełkowym i włóknistym pokrojem. Wykształca kryształy narosłe i naskorupienia[1]. Występuje w kolorach między zielonym a niebieskim. Posiada najczęściej szklisty połysk[1]. Jest minerałem kruchym, przezroczystym bądź półprzezroczystym[2]. Jest piezoelektryczny. Rozpuszczalny w kwasie azotowym[2].
Występowanie
Jest minerałem wtórnym występującym w strefie utleniania kruszców ołowiu oraz miedzi[2][1] w suchym klimacie[5]. Towarzyszą mu najczęściej linaryt, cerusyt, kwarc, anglezyt, azuryt, malachit[5], galena, brochantyt oraz leadhillit[2][1][6]. Bogate złoża występują we Francji, Niemczech, Austrii, Australii, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych[2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Rupert Hochleitner, Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 22, ISBN 978-83-7073-816-7.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Caledonite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2025-05-03] (ang.).
- 1 2 3 Caledonite [online], Gemdat [dostęp 2025-05-03].
- 1 2 Caledonite [online], Dakota Matrix Minerals [dostęp 2025-05-03].
- 1 2 3 4 Caledonite [online], Le-comptoir-geologique [dostęp 2025-05-03].
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303192806/http://www.handbookofmineralogy.com/pdfs/caledonite.pdf
Bibliografia
- Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck–Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-194-9.
