Cortinarius praestigiosus
_M.M.Moser_2332451716.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Cortinarius praestigiosus |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius praestigiosus (Fr.) E. Berger 90 (1846) | |
Cortinarius praestigiosus (Fr.) E. Berger – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1874 r. Elias Fries, jako odmianę Cortinarius paragaudis (Cortinarius paragaudis var. praestigiosus). W 1846 r. Ernst Berger podniósł go do rangi odrębnego gatunku[1]. Pozostałe synonimy[2]:
- Cortinarius fulguritans Reumaux 2000
- Cortinarius magus Moënne-Locc. 2001
- Cortinarius paragaudis subsp. praestigiosus (Fr.) Sacc. 1897
- Cortinarius poirieri Reumaux 1988
- Cortinarius rufescentipes Bidaud 2001
- Cortinarius sensibilis Bidaud 2010
Morfologia
Średnica 2–7(9) cm, higrofaniczny, garbaty, gładki, różowo-brązowy, fioletowo-brązowy, czerwono-brązowy, czekoladowo-brązowy, ciemnobrązowy, gładki, w stanie suchym jaśniejszy, w młodym wieku delikatnie łuskowaty z jedwabiście włóknistą osłoną. Brzeg zawsze cienki i biały[3].
Zbiegające ząbkiem na trzon, szerokie, gęste, wybrzuszone, początkowo żółtobrązowe, płowe, kasztanowobrązowe, później czerwonobrązowe, także z odcieniem różowofioletowym[3].
Wysokość 4–8 cm, grubość do 1 cm, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia białawo oszroniona na brązowym tle z rdzawobrązową strefą pierścieniową, podstawa zwykle fioletowo-biaława, na starość ochrowo-brązowawo-włóknisty[3].
W kapeluszu żółtobrązowy, jaśniejszy u nasady, u podstawy trzonu z jasnofioletowo-niebieskim odcieniem, włóknisty. Pod wpływem 40% KOH kapelusz i miąższ stają się prawie czarne, a powierzchnia trzonu blado oliwkowobrązowa lub bez reakcji[3].
Rdzawoochrowy[3]
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7,3–9,1 × 4,5–5,3 µm, Q = 1,4–1,8, elipsoidalne do nieco migdałkowatych, brodawkowate, dekstrynoidalne. Strzępki w skórce o szerokości do ok. 27 µm, z jasnożółtym grubościennym pigmentem[3].
- Gatunki podobne
Zasłonak cynamonowofioletowy (Cortinarius cinnamoviolaceus), zasłonak osłonięty (Cortinarius armillatus), zasłonak pachnący (Cortinarius torvus), zasłonak ołowiowy (Cortinarius tortuosus), zasłonak szarofioletowawy (Cortinarius casimiri), zasłonak fioletowobrązowy (Cortinarius bibulus), Cortinarius scutulatus[3].
Występowanie i siedlisko
Jest rzadki[3]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[4], jego stanowiska w Polsce podaje internetowy atlas grzybów[5].
Naziemny grzyb mykoryzowy[4]. Występuje w lasach mieszanych, często pod drzewami iglastymi, przeważnie na kwaśnych glebach, owocniki tworzy od lata do jesieni[3].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-21] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-21] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Weißbereifter Gürtelfuß, Violettbrauner Gürtelfuß [online], Pilzsuche [dostęp 2023-12-21] (niem.).
- 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 155–198, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Cortinarius praestigiosus [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-21].