Długoprzędka diamentowa

Długoprzędka diamentowa
	Dolichothele diamantinensis
	(Bertani, dos Santos et Righi, 2009)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	ptaszniki
Rodzina	ptasznikowate
Podrodzina	Ischnocolinae
Rodzaj	długoprzędka
Gatunek	długoprzędka diamentowa
Synonimy
	Oligoxystre diamantinensis Bertani, dos Santos et Righi, 2009;
	Oligoxystre diamantinensis Bertani, dos Santos et Righi, 2009;

Długoprzędka diamentowa^[1] (Dolichothele diamantinensis) – gatunek dużego pająka z rodziny ptasznikowatych (Theraphosidae). Występuje endemicznie w brazylijskim stanie Minas Gerais.

Taksonomia i ewolucja

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 2009 roku przez Rogéria Bertaniego, Thiago dos Santosa i Alexandra Ferreirę Righiego pod nazwą Oligoxystre diamantinensis. Holotypem (MZSP 29071) jest samiec zebrany 4 grudnia 2005 roku w okolicach miasta Diamantina w brazylijskim stanie Minas Gerais, a paratypami samiec (MZSP 29072) i samica (MZSP 29073) pochodzące z tej samej lokalizacji. Epitet gatunkowy diamantinensis odnosi się do miejsca znalezienia holotypu^[2]. W 2015 roku Sylvia Marlene Lucas i Rafael Prezzi Indicatti dokonali synonimizacji Oligoxystre z rodzajem Dolichothele^[3].

Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Bertaniego i współpracowników Dolichothele diamantinensis nie wykazuje apomorfii bardziej zaawansowanych kladów Dolichothele turcuruiense + D. rufoniger oraz (D. caatinga + (D. bolivianum + D. dominguense)), dlatego też prawdopodobnie tworzy bazalną trychotomię z tymi dwoma kladami^[2]. Z kolei według analizy przeprowadzonej przez Guadanucciego D. diamantinensis jest taksonem siostrzanym dla kladu D. bolivianum + D. dominguense^[4].

Morfologia

Samce tego gatunku odróżnia od innych przedstawicieli rodzaju długoprzędka budowa nogogłaszczków oraz wyrostek goleniowy ustawiony pod kątem prostym do osi goleni, a zbiorniki nasienne samic są znacznie dłuższe niż szersze. Przedstawiciele obu płci cechują się ogólnym błękitnym metalicznym ubarwieniem kontrastującym z czerwonawymi szczecinkami na opistosomie. Długoprzędka diamentowa osiąga stosunkowo niewielkie rozmiary jak na przedstawiciela Theraphosidae – całkowita długość samca MZSP 29071 wynosi 25,5 mm, a samicy MZSP 29073 – 37,6 mm^[2].

Ekologia i występowanie

Pająk ten jest endemitem pasma Espinhaço w brazylijskim ekoregionie Cerrado^[5]. Jego obecności nie stwierdzono poza lokalizacją typową. Miejsce to cechuje tropikalny klimat, z temperaturami wynoszącymi od 4 °C w czerwcu-lipcu do 35 °C w grudniu-styczniu. Względna wilgotność waha się od 72,33% do 89,75%. Trzy zebrane pająki znaleziono na wysokościach około 1250 m n.p.m., zawsze w skalistym otoczeniu – albo w szczelinach, albo pod dużymi kamieniami, pod którymi budują tunele z nici pajęczej^[2].

W paśmie górskim Espinhaço występuje sympatrycznie z długoprzędką jaskrawą i długoprzędką rudoczarną^[5].

Przypisy

↑ Dominik M.D.M. Szymański Dominik M.D.M. i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 96-97, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).
1 2 3 4 R. Bertani, T. dos Santos, A.F. Righi. A new species of Oligoxystre Vellard, 1924 (Araneae, Theraphosidae) from Brazil. „ZooKeys”. 5, s. 41–51, 2009. DOI: 10.3897/zookeys.5.83. (ang.).
↑ Sylvia Marlene Lucas, Rafael Prezzi Indicatti. Revalidation of Dolichothele Mello-Leitão and notes on Hapalotremus Simon (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae). „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 50 (3), s. 204-212, 2015. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/01650521.2015.1103553.
↑ José Paulo Leite Guadanucci. Cladistic analysis and biogeography of the genus Oligoxystre Vellard 1924 (Araneae: Mygalomorphae: Theraphosidae). „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 320–326, 2011. DOI: 10.1636/CA10-81.1. (ang.).
1 2 JoséJ. Paulo JoséJ., LeiteL. Guadanucci LeiteL., Chapter 3. Ischnocolinae and Schismatothelinae, [w:] FernandoF. Pérez-Miles (red.), New World Tarantulas. Taxonomy, Biogeography and Evolutionary Biology of Theraphosidae, „Zoological Monographs”, 6, Springer Nature Switzerland AG, 2020, s. 86-91, DOI: 10.1007/978-3-030-48644-0, ISBN 978-3-030-48644-0, ISSN 2523-3912 .

[Szymańskietal-1] Dominik M.D.M. Szymański Dominik M.D.M. i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 96-97, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).

[BSR09-2] 1 2 3 4 R. Bertani, T. dos Santos, A.F. Righi. A new species of Oligoxystre Vellard, 1924 (Araneae, Theraphosidae) from Brazil. „ZooKeys”. 5, s. 41–51, 2009. DOI: 10.3897/zookeys.5.83. (ang.).

[LI-3] Sylvia Marlene Lucas, Rafael Prezzi Indicatti. Revalidation of Dolichothele Mello-Leitão and notes on Hapalotremus Simon (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae). „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 50 (3), s. 204-212, 2015. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/01650521.2015.1103553.

[joa11-4] José Paulo Leite Guadanucci. Cladistic analysis and biogeography of the genus Oligoxystre Vellard 1924 (Araneae: Mygalomorphae: Theraphosidae). „Journal of Arachnology”. 39 (2), s. 320–326, 2011. DOI: 10.1636/CA10-81.1. (ang.).

[pg-5] 1 2 JoséJ. Paulo JoséJ., LeiteL. Guadanucci LeiteL., Chapter 3. Ischnocolinae and Schismatothelinae, [w:] FernandoF. Pérez-Miles (red.), New World Tarantulas. Taxonomy, Biogeography and Evolutionary Biology of Theraphosidae, „Zoological Monographs”, 6, Springer Nature Switzerland AG, 2020, s. 86-91, DOI: 10.1007/978-3-030-48644-0, ISBN 978-3-030-48644-0, ISSN 2523-3912 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]