Delta (miesięcznik)

Delta
Częstotliwość

miesięcznik

Państwo

 Polska

Wydawca

Uniwersytet Warszawski

Tematyka

popularnonaukowa

Pierwszy numer

1974

Redaktor naczelny

Szymon Charzyński

Średni nakład

3500 egz.

Format

A4

Liczba stron

26

ISSN

0137-3005

Strona internetowa
Odpowiedź prof. Romana Sikorskiego na zamówienie na pierwszy artykuł do "Delty" z 1973 roku

Delta – polski miesięcznik popularnonaukowy poświęcony głównie matematyce, fizyce z astronomią i informatyce, wydawany przez Uniwersytet Warszawski przy współpracy czterech polskich towarzystw naukowych:

Miesięcznik ukazuje się od 1974 roku, a w 2024 roku otrzymał Nagrodę Główną w konkursie „Popularyzator Nauki” organizowanym przez Polską Agencję Prasową (PAP) i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW)[1].

Historia

Zaczęła się ukazywać w 1974[2] (ale już 8 grudnia 1973 ukazał się nakład próbny pierwszego numeru w liczbie 50 egzemplarzy[3]) z krótką przerwą po wprowadzeniu stanu wojennego. Od chwili powstania czasopisma do 30 września 2018 jego redaktorem naczelnym był Marek Kordos.

Artykuły najczęściej pisane są przez pracowników naukowych polskich uniwersytetów i politechnik związanych z tematyką czasopisma oraz studentów. Skład dokonywany jest systemem TeX. W lutym 2020 cena jednego egzemplarza zaczęła wynosić 5,50 zł.

Od lat 70. redakcja prowadzi ligę zadaniową Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki oraz Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Redakcji „Delty”, 10 razy do roku publikując po 2 zadania z matematyki (Klub 44M) i z fizyki (Klub 44F).

Nagroda Główna w konkursie „Popularyzator Nauki” z 2024 roku miała uzasadnienie[1]:

„Za pół wieku popularyzacji matematyki, fizyki, astronomii i informatyki na bardzo wysokim poziomie. Za umiejętność włączania w te działania naukowców, doktorantów i nauczycieli. Za wysoką merytoryczną i redakcyjną jakość publikacji”.

Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki

W 1978 roku redakcja „Delty” zapoczątkowała Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki (KUPzM), współorganizowany przez Polskie Towarzystwo Matematyczne (PTM)[4]. Nazwano go potem imieniem Pawła Domańskiego[5]. Prace konkursowe dotyczą różnych działów matematyki jak:

Laureatom przyznaje się nagrody pieniężne oraz medale – złote, srebrne i brązowe, przy czym zdarzało się, że w jednej edycji przyznano dwa złote medale lub żadnego złotego[4]. Wśród jurorów znalazł się m.in. Zdzisław Pogoda[6].

Laureaci[7]
rok laureaci tytuły prac [a]
1 1978 Paweł Domański Liczby Fibonacciego Z
Urszula Łach Równania różniczkowe i niektóre ich zastosowania w fizyce S
Bogusława Grzywacz Przekształcenie afiniczne płaszczyzny na płaszczyznę w ujęciu analitycznym B
2 1979 Dorota Kuchta i Piotr Ponikowski Równania diofantyczne pierwszego stopnia Z
Marek Kubowicz Równania funkcyjne S
Anna Brzezińska Nierówności i ich zastosowania B
3 1980 Zbigniew Jelonek Pewna analogia Z
Robert Cozaś Pewne równania rekurencyjne i ich zastosowanie w teorii ułamków łańcuchowych S
Waldemar Hołubowski Inwersja B
4 1981 Jarosław Wróblewski Wokół kongruencji w pierścieniu liczb algebraicznych całkowitych Z
Jacek Rzeźnikowski Elementy geometrii metrycznej S
Elżbieta Ziarko Metryka miejska i jej konsekwencje w planimetrii B
5 1982 Mariusz Skałba O pewnym problemie z elementarnej teorii liczb Z
Janusz Kalinowski Powierzchnie stopnia drugiego i rysowanie kwadryk za pomocą komputera S
Mirosław Matlęga Rozcięcia powierzchni jednostronnych B
6 1983 Jacek Kaleta Twierdzenie o pewnej szczególnej metodzie całkowania Z
Wojciech Wałecki O błonach mydlanych S
Henryk Łukomski Negacje liczb n-cyfrowych oraz otrzymywanie wyników negacji w układzie dziesiątkowym bez zamiany na układ dwójkowy B
7 1984 Michał Wojciechowski O pewnym rozkładzie figur środkowo symetrycznych Z
Bogdan Pelc Zastosowanie kongruencji w znajdowaniu cech podzielności w dowolnym układzie liczbowym S
Joanna Karwowska Potęgowanie macierzy czwórników B
8 1985 Piotr Hajłasz O pewnej metodzie dowodzenia nierówności Z
Bogdan Pelc O pewnym niezmienniku topologicznym wielościanów w przestrzeni n-wymiarowej S
9 1986 Piotr Jędrzejewicz O pewnych własnościach przestrzeni euklidesowych Z
10 1987 Andrzej Żuk Opis izometrii wybranych przestrzeni metrycznych Z
Lucyna Dziedzic Teoria głodnej kozy B
11 1988 Andrzej Daniluk O pewnych przekształceniach płaszczyzny Z
Adam Czornik Twierdzenia Steinera i Mascheroniego S
12 1989 Krzysztof Oleszkiewicz Skacząc po stożkowych Z
Rafał Kapelko Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji zmiennej naturalnej S
Katarzyna Trójca Granica złożenia funkcji B
13 1991 Marcin Kasperski 27 zbiorów wypukłych bez środka symetrii Z
Grzegorz Zwara Wspólne punkty stałe wielomianów komutujących S
Małgorzata Sęk Łamane spiralne B
14 1992 Marek Pycia Pewne nierówności funkcyjne Z
Krystian Witkowski O pewnych ciągach rekurencyjnych B
15 1993 Ilona Królak Symbol Newtona – inaczej S
Roman Wencel Czytając Sierpińskiego B
16 1994 Piotr Wojciech Śniady Geometryczne dowody twierdzeń dotyczących ułamków Fareya S
Piotr Matusiewicz Ilustracja geometryczna najczęściej spotykanych średnich algebraicznych B
17 1995 Tomasz Osman Wielowymiarowe uogólnienie twierdzenia Bezouta Z
Krzysztof Krupiński i Karol Tokarczyk Nakładanie się wielu figur wewnątrz wielokątów S
Rafał Łochowski Zależności między zbieżnością i rozbieżnością pewnych szeregów B
18 1996 Michał Stukow Krótka historia dowodu pewnego twierdzenia Z
Adam Osękowski Zastosowanie liczb zespolonych w zadaniach geometrycznych S
Tomasz Kowalski i Artur Wirowski Cechy podzielności liczb B
19 1997 Grzegorz Kapustka i Michał Kapustka O pewnych własnościach parzystokątów wpisanych i opisanych na okręgach Z
Maciej Mostowski O wielomianach przyjmujących w liczbach całkowitych wartości będące kwadratami liczb całkowitych B
20 1998 Michał Ślęzak i Michał Tkacz Sfera dwunastu punktów S
Jakub Gismatullin O pewnych własnościach sumy cyfr B
21 1999 Jakub Onufry Wojtaszczyk O liczbie podziałów wielokąta wypukłego na równoległoboki Z
Łukasz Kamiński i Paweł Rochman Sumy ze współczynnikami Newtona S
22 2000 Piotr Sulich Obrót o kąt na płaszczyźnie: zastosowania i własności S
Mirosław Żwiryn Wstęp do teorii macierzy nD S
23 2001 Juliusz Jabłecki O pewnym równaniu funkcyjnym Z
Piotr Sulich Analogia ciągu Fibonacciego i dowolnych rekurencji liniowych S
Łukasz Brzyski Prosta Eulera i jej własności B
Jan Kowal Nie tylko cyrklem i linijką W
24 2002 Wiesław Zajiczek Matematyczne modele osobliwości czasoprzestrzeni klasycznych Z
Łukasz Lach Rozwiązywanie wybranych problemów planimetrii i algebry przy zastosowaniu liczb zespolonych B
Krzysztof Rutczyński Anatomia zbioru Mandelbrota i jej związek z ciągiem Fibonacciego B
Jakub Staromłyński Rekurencja i funkcje tworzące W
25 2003 Marcel Kołodziejczyk Waga szalkowa i uogólniony problem fałszywej monety Z
Aleksandra Kwiatkowska O istnieniu funkcji ciągłej, przyjmującej każdą wartość z góry zadaną ilość razy Z
Juliusz Jabłecki O rozrzedzeniach zbioru liczb naturalnych i szeregach P-harmonicznych S
Krzysztof Mroczek Problem komiwojażera B
Piotr Szafruga Wielowymiarowe muzeum i jego strażnicy B
Juliusz Jabłecki i Lech Stawikowski O porządkowaniu zależności wektorów losowych związanym z pewną klasą funkcji W
Arkadiusz Męcel O twierdzeniu Morleya do funkcji na wymiar W
Robert Obryk O ukrytej podzielności wielomianów jednej zmiennej W
26 2004 Marcin Pitera Niezmienniki w geometrii Z
Agnieszka Kałużna Uogólnienie twierdzenia Stewarta na czworościan S
Lech Stawikowski Ciągi jednomonotoniczne, funkcje modularne i nierówności B
Arkadiusz Męcel Zbiory fraktalne W
27 2005 Michał Marcinkowski Prz(e)chodzi Euler do Nagela... Z
Paweł Janica Podziały przestrzeni euklidesowych S
Tomasz Warszawski O cyklach i klikach S
Arkadiusz Męcel Symetrie różniczkowe B
Marcin Pitera Kilka problemów na szachownicy B
Jan Szejko Dwusieczna, wysokość i środkowa przecinające się w jednym punkcie B
Jarosław Pyzik O sumach, ich właściwościach i wykorzystaniu W
28 2006 Jan Szejko Ciąg, który lubi nierówności Z
Krzysztof Dorobisz Reszty potęgowe S
Tomasz Tkocz O problemie związanym z twierdzeniem Rolle'a S
Aleksander Kubica Od zadania olimpijskiego do twierdzenia B
Magdalena Bojarska O liczbie kątów ostrych wielokąta W
Jarosław Pyzik Co je koza na śniadanie W
29 2007 Tomasz Kobos Zbiory kresowe dla wielomianów o współczynnikach całkowitych Z
Magdalena Bojarska O cyklach Hamiltona w grafach powstałych z drzew S
Mateusz Pluta Wykorzystanie inwersji względem okręgu w dowodzie twierdzenia o n+2 okręgach stycznych S
Mikołaj Bińkowski O wpisywaniu trójkątów w trójkąty i pewnym szczególnym punkcie B
Przemysław Mazur (Nie)rozwiązany problem w teorii nierówności B
Jarosław Pyzik Waga elektroniczna i problem monety fałszywej W
Danuta Niedziałowska Matematyczna zabawka, czyli o macierzy Wythoffa W
Krzysztof Kamil Pisera Podzielność liczb naturalnych W
30 2008 Joachim Jelisiejew Nierówności między średnimi Z
Martha Ubik Punkty charakterystyczne na prostej Eulera S
Adam Wyrzykowski Podzielność liczb w poziomych rzędach trójkąta Pascala S
Mikołaj Bińkowski Nullstellensatz w kombinatoryce przestrzennej B
Jacek Rzeniewicz Numeryczne rozwiązywanie problemów matematycznych B
31 2009 Martha Ubik Oszacowanie sumy długości przekątnych S
Michał Zając O pewnej grze grafowej B
Tomasz Dwojak Twierdzenie Leibniza oraz twierdzenie o siecznych dla wielokąta W
Maciej Rzeszut Charakteryzacja złożeń ustalonej liczby rzutów liniowych W
32 2010 Michał Miśkiewicz Urok zbioru µ Z
Tomasz Pełka Jak zabrać się za potężną potęgę i znaleźć Grupę Trzymającą Rozwiązanie S
Mateusz Wróbel Nieprawdopodobieństwo – czyli o tym, jak matematyk rzuca igłą S
Bartosz Górecki Średnie ułamkowe, nierówności pomiędzy średnimi B
Kamil Piszczek Parabole i ich własności W
33 2011 Wojciech Nadara O prawdopodobieństwie, wyznacznikach i pokryciach cyklowych Z
Anna Dymek Sangaku – japońskie inspiracje S
Aleksander Czarnecki Problem pewnych ciągów S
Adam Baranowski Liczby zespolone w geometrii B
34 2012 Wojciech Nadara Grafy k-dobre Z
Bartłomiej Zawalski Powrót średnich Z
Dominik Burek O tajemniczym punkcie 442 |X S
Aleksander Horawa Skończone przestrzenie metryczne S
Anna Szczepańska Zadanie o spotkaniu B
35 2013 Kamil Rychlewicz Bramki unarne w logice wielowartościowej Z
Samuel Kozłowski Punkt Miquela i powiązane zagadnienia w zadaniach geometrycznych S
Bartłomiej Grochal Tajemnice funkcji σ oraz τ. Dzielniki liczb naturalnych B
Rafał Żelazko Charakterystyka rozbicia zbioru co najwyżej przeliczalnego B
36 2014 Paweł Piwek Krzywe przegubowe Z
Artur Zubilewicz Krzywe stożkowe Z
Michał Baran Przeprawa przez podzielności sum kwadratów S
Kamil Klimkowski O pewnym równaniu funkcyjnym S
37 2015 Tomasz Przybyłowski O budowaniu na trójkącie Z
Michał Zawalski Uogólnione twierdzenie Grünbauma Z
Filip Rękawek O równobocznym trójkącie kappa i jego własnościach S
Krzysztof Zamarski Ciągi komplementarne S
Jadwiga Czyżewska Kolorowanie płaszczyzny, prostych, okręgów B
Wojciech Niewiara, Michał Stach, Piotr Sikorski, Tobiasz Szemberg Kolorowanie płaszczyzny B
38 2016 Łukasz Kamiński Przewodniki i pary maksymalne S
Adam Klukowski Wielomiany z podłogami S
Grzegorz Dłużewski O pewnej charakteryzacji równoległościanu B
39 2017 Wojciech Kretowicz Podzielność silni a suma cyfr S
Radosław Peszkowski, Andrzej Szablewski i Tobiasz Szemberg Twierdzenie Sylvestera-Gallai dla okręgów S
Małgorzata Róg Paradoks pierwszeństwa, czyli gry zaprzeczające intuicjom o prawdopodobieństwie W
40 2018 Stanisław Hauke Czworokąty bliźniacze Z
Filip Rękawek O trójkątach kappa i ich własnościach S
Mariusz Trela Kolorowanie prostych w |F2p S
Paweł Sawicki Hexapawn wydłużony B
41 2019 Kosma Kasprzak Uwagi na temat pewnych granic występujących w teorii funkcji prawie okresowych Z
Radosław Żak Ciągi trzech kwadratów i krzywe eliptyczne Z
Mikołaj Pater Okrąg mixtilinear i jego własności S
Aleksander Bosek Wybrane własności ciągów Perrina k-tego rzędu B
Mateusz Scharmach Dwuwymiarowe ciągi Dolda B
Adam Barański O podzielności rozwiązań równania Pella W
42 2020 Bartosz Chomiński O pewnym kryterium zbieżności szeregów trygonometrycznych Z
Radosław Żak Sprzężenie izogonalne i kilka własności punktu X25 Z
Stanisław Majchrzak Od trójkątów do krzywych stożkowych, czyli o prostej innej niż wszystkie S
Daniel Goc W-zbieżność funkcji B
Piotr Juszczyk O ciągu z zadania 12. LXX Olimpiady Matematycznej B
Gabriel Kiciński O nierówności jednorodnej z permutacjami i jej Shapiro-podobnym analogu B
Filip Konieczny Przekształcenia rzutowe i inwolucje B
43 2021 Bartłomiej Bychawski Szczególne podgrupy skończonego indeksu w grupie warkoczy B_3 Z
Radosław Żak Podciągi Z
Łukasz Orski Własności homotopijne przestrzeni odwzorowań surjektywnych S
Dawid Bugajewski Wybrane zagadnienia teorii szeregów formalnych B
Stanisław Majchrzak Okręgi i biegunowe wokół stożkowych B
44 2022 Bartłomiej Bychawski Trzecia liczba pitagorejska ciał liczbowych stopnia 2 Z
Szymon Perlicki A Novel Method of Constructing Block Ciphers Provably Resistant to Differential and Linear Cryptanalysis Z
Jakub Pawlak O pewnym przekształceniu geometrycznym S
Piotr Kuc Twierdzenie Helly’ego i zbiory na płaszczyźnie B
Jakub Zieliński Pewne uogólnienia teorii Fouriera B
45 2023 Jakub Pawlak Globalna metoda Eulera przybliżania rozwiązań autonomicznych równań różniczkowych pierwszego rzędu i jej analog w przestrzeniach liniowych Z
Jakub Zieliński Struktura uogólnionych sit i ciągów flawiuszowskich Z
Dominik Figurski Odbijanie ortocentrum S
Mateusz Wawrzyniak O pewnym szczególnym punkcie czworokąta S
Franciszek Hansdorfer Odwzorowania addytywne i geometria B
46 2024[8] Antoni Łuczak O Krzywych Apoloniusza w Trójkącie Z
Miłosz Płatek N_aG_eL i okręgi z nimi związane Z
Kazimierz Chomicz Dowód i zastosowania własności hiperboli prostokątnych B
Anna Koziara O pewnym zastosowaniu punktów izogonalnie sprzężonych w czworościanie B
Adam Mariusz Lubiński O weryfikacji tautologii logicznych przy użyciu przekształceń algebraicznych B

Uwagi

  1. ↑ Z – złoto, S – srebro, B – brąz, W – wyróżnienie

Przypisy

  1. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Urszula Kaczorowska, 20. edycja konkursu Popularyzator Nauki. Przyznano Nagrodę Główną, Polska Agencja Prasowa, pap.pl, 11 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-14].
  2. ↑ „Delta”, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-08].
  3. ↑ „PTM - 40-lecie miesięcznika DELTA”. [dostęp 2023-01-16].
  4. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać O konkursie, deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05].
  5. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Konkursu Prac Uczniowskich z Matematyki im. Pawła Domańskiego, deltami-old.mimuw.edu.pl, 29 września 2022 [dostęp 2024-11-05].
  6. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Jury, deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05].
  7. ↑ KUPzM - Lista laureatów - Delta [online], deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-05].
  8. ↑ KUPzM - Aktualności - Delta [online], deltami.edu.pl [dostęp 2024-11-07].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.