Derby Krakowa w piłce nożnej

Derby Krakowa

Miasto lub region	Kraków
Zespoły	Cracovia Wisła Kraków
Pierwszy mecz	20 września 1908 Wisła 1:1 Cracovia (towarzyski)
Liczba meczów	203
Najwięcej zwycięstw	Wisła Kraków (91)
Ostatni mecz	1 maja 2022 Cracovia - Wisła Kraków 0:0 (Ekstraklasa)
Najwyższe zwycięstwo	15 września 1940 Wisła 7:1 Cracovia (Okupacyjne Mistrzostwa Krakowa)
Liczba wygranych	Wisła: 91 remisów: 48 Cracovia: 64
Stan statystyk na 1 maja 2022..
Cracovia Wisła Kraków

Derby Krakowa (znane też jako Święta Wojna albo Wielkie Derby Krakowa^[1]) – derby piłkarskie rozgrywane pomiędzy Cracovią a Wisłą Kraków. Są to jedne z najważniejszych derbów w polskiej piłce nożnej, jedne z najstarszych (obok wielkich derbów Lwowa), a także są to najczęściej rozgrywane derby w Polsce. Zaliczane są także do najważniejszych derbów w Europie. Brytyjskie pismo Daily Mail w 2009 umieściło derby Krakowa na 13. miejscu swej listy największych derbów świata^[2].

WKR

CRA

Lokalizacja stadionów na mapie Krakowa

Cracovia i Wisła Kraków to najstarsze wciąż istniejące kluby piłkarskie w Polsce^[3]. To także jedne z najstarszych polskich klubów obok lwowskich zespołów Lechii, Czarnych i Pogoni oraz Pogoni Stryj.

Porównanie klubów
Cracovia		Wisła Kraków
13 czerwca 1906	Data założenia	wrzesień[a] 1906
1 (w tym pierwsze mistrzostwo – 1913)	Mistrzostwa Galicji	0
5 (w tym pierwsze mistrzostwo – 1921)	Mistrzostwa Polski	13 (w tym pierwsze ligowe mistrzostwo – 1927)
1	Puchary Polski	5 (w tym pierwszy Puchar Polski – 1926)
1	Superpuchary Polski	1
46	Liczba sezonów w Ekstraklasie[b]	82
6[c]	Liczba sezonów w finałach nieligowych mistrzostw Polski	4[d]
2	Liczba sezonów w mistrzostwach Galicji	2
11.	Miejsce w tabeli wszech czasów Ekstraklasy[e]	2.
21 sierpnia 1921	Debiut w rozgrywkach o mistrzostwo Polski	12 sierpnia 1923
25 marca 1928	Debiut w Ekstraklasie	3 kwietnia 1927
2	królowie strzelców Ekstraklasy	20
6	Liczba sezonów w klasie A przed utworzeniem Ligi (na 6 zorganizowanych)	6
Ekstraklasa	Obecny poziom ligowy (2024/2025)	I liga
Stadion Cracovii im. J. Piłsudskiego (Pojemność: 15 114)	Stadion	Stadion Miejski im. H. Reymana (Pojemność: 33 326)
	Współzałożyciel PZPN
	Współzałożyciel Ekstraklasy

Pierwsze odnotowane w prasie Derby Krakowa rozegrano dnia 20 września 1908 roku i zakończyły się one remisem 1:1^[4]. Prawdopodobnie grano już wcześniej, lecz daty i wyniki nie zachowały się. Dnia 8 maja 1913 roku na własnym stadionie Cracovia pokonała Wisłę Kraków 2:1, a mecz ten to historyczne pierwsze spotkanie polskich drużyn w oficjalnych rozgrywkach mistrzowskich w ramach struktur FIFA – Mistrzostwach Galicji.

Najsłynniejszy pojedynek obu klubów odbył się w sezonie 1948^[5]. W pierwszych po II wojnie światowej rozgrywkach I ligi oba kluby miały identyczna liczbę punktów i o mistrzostwie Polski decydował dodatkowy mecz na neutralnym stadionie. 5 grudnia 1948 na stadionie Garbarni Kraków Cracovia pokonała Wisłę 3:1 i to ona została mistrzem^[4].

Trzykrotnie w Świętej Wojnie orzeczono walkower. Za każdym razem ukarana została Wisła. Po raz pierwszy stało się tak w roku 1913, podczas meczu decydującego o mistrzostwie Galicji dla jednej z tych drużyn (w drużynie Białej Gwiazdy pod fałszywymi nazwiskami wystąpili nieuprawnieni gracze), wówczas walkower wynosił 5:0. W 1933 w meczu ekstraklasy i ponownie w 1943 w meczu okupacyjnych mistrzostw Krakowa wiślacy zeszli z boiska nie zgadzając się z decyzjami sędziego co przerwało mecz i spowodowało walkower dla Pasów.

Określenie „Święta Wojna” jest autorstwa obrońcy Cracovii Ludwika Gintela, który przed jednym z meczów z Wisłą miał powiedzieć do kolegów w szatni No to chodźmy panowie na tę świętą wojnę^[4]. Wcześniej wyrażenia tego używano na określenie derbów między dwoma żydowskimi klubami z Krakowa Makkabi i Jutrzenką, której Gintel był wychowankiem. „Święta Wojna” to także tytuł opiewającej derby Krakowa piosenki kapeli Andrusy^[6].

Stan na 5 maja 2022 r.

Stan na 8 listopada 2021 r.

Legenda:

• rozgrywki oficjalne
  • 1L – ekstraklasa
  • 2L – drugi poziom ligowy
  • kA – klasa A
  • MG – Mistrzostwa Galicji
  • PL – puchar ligi
  • PP – Puchar Polski
• rozgrywki nieoficjalne
  • turnieje z udziałem innych drużyn
    • oMK – okupacyjne mistrzostwa Krakowa
    • pK – o puchar Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej
    • pŁ – o puchar KS "Łagiewianka"
    • pZ – o puchar Społecznego Dzielnicowego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki "Zwierzyniec"
    • pZS – o puchar Związku Strzeleckiego
    • tb – turniej błyskawiczny
    • tZ – turniej w Zakopanem
    • tZŚ – turniej w Zielone Święta
  • pojedynki z udziałem tylko Cracovii i Wisły
    • HTK – Herbowa Tarcza Krakowa
    • pPMK – o puchar Prezydenta Miasta Krakowa
    • pRUJ – o puchar Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego
    • tow – mecz towarzyski

• Do listy meczów tradycyjnie nie wlicza się spotkań granych w halach, w składach pomniejszonych liczebnie oraz spotkań granych w czasie 2x15 minut (z wyjątkiem meczu toczonego w okupacyjnych rozgrywkach).
• Mecze rozstrzygnięte rzutami karnymi w statystykach liczy się jako remisowe.
• Przy strzelcach bramek, jeżeli jest skrót (k), to znaczy, że bramka padła po rzucie karnym.

Częstość wyników

pionowo bramki dla Cracovii, poziomo bramki dla Wisły

Porównanie pozycji Cracovii i Wisły w rozgrywkach ligowych od 1948 roku:

Małymi derbami Krakowa określa się zazwyczaj mecze pomiędzy Cracovią lub Wisłą Kraków, i Hutnikiem Kraków, Garbarnią Kraków, Wawelem Kraków^[7]. Sporadycznie nazwy tej używa się też dla określenia spotkań z udziałem drużyn rezerwowych tych klubów.

• Statystyki Derbów Krakowa
• Historia Derbów Krakowa
• Opis derbów Krakowa na footballderbies.com