Dobroszewice

Dobroszewice
osada
ilustracja
Dobroszewice (lipiec 2020)
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Lubrza

Liczba ludności (2013)

72

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-231[1]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0498419

Położenie na mapie gminy Lubrza
Mapa konturowa gminy Lubrza, u góry znajduje się punkt z opisem „Dobroszewice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dobroszewice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dobroszewice”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Dobroszewice”
Ziemia50°21′33″N 17°38′35″E/50,359167 17,643056[2]

Dobroszewice (nazwa oboczna Lisy[3], niem. Kloisenhof) – osada w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Lubrza, wchodząca w skład sołectwa Prężynka[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Historia

Dobroszewice (Eloisenhof) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na mapie z XIX wieku

Miejscowość powstała na przełomie XVIII i XIX wieku jako część majątku rodziny hrabiów Matuschka – właścicieli Prężynki[5]. Pod koniec XVIII wieku wzniesiono w niej okazały, wielokondygnacyjny budynek spichlerza, przebudowany w 1832[6].

W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Dobroszewice znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[7].

1 października 1948 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie związanej z Prężynką, polską nazwę Dobroszewice[8]. Nazywana też Dobroszowice[9]. W spisie gromad i miejscowości w powiecie prudnickim na dzień 1 stycznia 1953 wymieniono Dobroszewice jako przysiółek Prężynki pod nazwą Majątek Lisy[10]. Według podziału administracyjnego województwa opolskiego na dzień 31 sierpnia 1964, Dobroszewice (Dobroszowice), jako przysiółek Prężynki, należały do gromady Lubrza[11]. W 1966 w przysiółku mieszkało 67 osób[12]. W opracowanej w 1971 przez Powiatowy Inspektorat Statystyczny w Prudniku Statystycznej charakterystyce miejscowości w gromadach powiatu prudnickiego, miejscowość została wymieniona pod nazwami Dobroszowice i Lisy[13].

W okresie PRL-u w Dobroszewicach powstało ujęcie wody[14].

Mieszkańcy

Miejscowość zamieszkiwana jest przez ludność mieszaną. Mieszkają w niej autochtoni: mniejszość niemiecka oraz Ślązacy, a także ludność napływowa, przybyła na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej oraz z centralnej Polski (teren późniejszych województw krakowskiego i nowosądeckiego)[15].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[16]:

  • kapliczka przydrożna, z 1874 r., wypisana z księgi rejestru
  • spichlerz dworski, z 1756 r., 1832 r., wypisany z księgi rejestru.

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Dobroszewicach chronione są ponadto[17]:

  • układ ruralistyczny, z XVIII w.–XX w.
  • rządcówka, ob. budynek mieszkalny, nr 34, z 4. ćw. XIX w.
  • zespół folwarczny, nr 34, z 4. ćw. XIX w.
  • budynek mieszkalny, nr 37, z lat 20-30. XX w.
  • aleja lipowa

Transport

Transport drogowy

DW414 w Dobroszewicach

Przez Dobroszewice przebiega droga wojewódzka

W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajduje się droga powiatowa nr 1275O relacji Dobroszewice – Józefów – Olszynka[18].

Transport kolejowy

W miejscowości znajduje się nieczynny przystanek kolejowy Józefówek. Najbliższa czynna stacja kolejowa znajduje się w Prudniku.

Lokalni przedsiębiorcy i właściciele majątków ziemskich zawiązali w 1895 spółkę Kolej Prudnicko-Gogolińska z siedzibą w Prudniku, której celem stała się budowa linii lokalnej z Prudnika do Gogolina. Linia kolejowa nr 306 relacji Prudnik – Goglin została oddana do użytku w 1896[19]. Powódź w 1997 zniszczyła most na Odrze w Krapkowicach, uniemożliwiając dojazd do Gogolina. W 2005 ruch na linii 306 został zawieszony. Zmodernizowana do celów towarowych linia relacji Prudnik – Krapkowice została oddana do użytku w 2016[20][21]. Na bocznicy między składem militarnym w lesie koło Strzeleczek a Prudnikiem odbywa się wojskowy ruch transportowy[22].

Transport autobusowy

Przystanek autobusowy

Dobroszewice posiadają połączenia autobusowe z Białą, Chrzelicami, Głuchołazami, Górką Prudnicką, Korfantowem, Krapkowicami, Lubrzą, Opolem, Piechocicami, Prudnikiem, Puszyną, Strzeleczkami, Złotnikami. W miejscowości znajduje się jeden przystanek autobusowy[23].

Transport autobusowy w Dobroszewicach obsługiwany był przez PKS Prudnik[24]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[25]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[26], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[27]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[28]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Dobroszewicach i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[29]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[30].

Transport rowerowy

Ścieżka rowerowa z Prudnika do Mosznej w Dobroszewicach

W 2020 ukończono budowę ścieżki rowerowej z Prudnika do Mosznej, przedłużonej w 2021 do Zieliny[31]. Ścieżka długości ponad 20 km zaczyna się w Prudniku przy rondzie im. Stanisława Szozdy i prowadzi wzdłuż dróg wojewódzkich nr 414 i 409 przez Lubrzę, Dobroszewice, Białą, Krobusz, Dębinę i Moszną[32], kończąc się w Zielinie[31].

Religia

Katolicy z Dobroszewic należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białej (dekanat Biała)[33].

Sport

11 lipca 2012 przez Dobroszewice przebiegała trasa wyścigu Tour de Pologne[34].

Turystyka

12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Dobroszewice prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[35].

Bezpieczeństwo

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 8 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku[36].

Teren miejscowości, jak i całej gminy Lubrza, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[37]. Gminę Lubrza obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[38].

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 228 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24797
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2025, identyfikator PRNG: 24797
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. ↑ Andrzej Dereń, Kalendarium Prężynki, „Tygodnik Prudnicki”, 1 (1767), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2 stycznia 2025, s. 12, ISSN 1231-904X.
  6. ↑ Lesiuk 1978 ↓, s. 494.
  7. ↑ Aplikacja do analizy wyników plebiscytu [online], silesia-plebiscite.netlify.app [dostęp 2023-02-02].
  8. ↑ Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692).
  9. ↑ Andrzej Hanich, Słownik nazw miejscowości diecezji opolskiej w XX i XXI wieku, Opole: Instytut Śląski, 2021, s. 126, ISBN 97-83-7126-390-3.
  10. ↑ 11. Powiat Prudnicki (siedziba m. Prudnik), „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 6, Opole: Prezydium WRN, 20 maja 1953, s. 41.
  11. ↑ Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13.
  12. ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 217.
  13. ↑ Statystyczna charakterystyka miejscowości w gromadach: pow. Prudnik, woj. opolskie, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny, czerwiec 1971, s. 58.
  14. ↑ Lesiuk 1978 ↓, s. 353.
  15. ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  16. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 109.
  17. ↑ Gminna Ewidencja Zabytków – tabela zbiorcza [online], bip.lubrza.opole.pl, 19 lutego 2021 [dostęp 2023-02-10].
  18. ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26].
  19. ↑ Kasza 2020 ↓, s. 105.
  20. ↑ Maciej Dobrzański: Pociągi wracają na linię Prudnik-Krapkowice. prudnik24.pl, 2016-08-03. [dostęp 2019-03-02]. (pol.).
  21. ↑ Radosław Dimitrow: Linia kolejowa Krapkowice – Prudnik wyremontowana. Ale pociągi pasażerskie tędy nie pojadą. nto.pl, 2016-08-30. [dostęp 2020-02-15]. (pol.).
  22. ↑ Wielkie ćwiczenia. Nam niedogodności nie grożą, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 8 (1722), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 21 lutego 2024, s. 6, ISSN 1231-904X.
  23. ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Dobroszewice, gm. Lubrza [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-17].
  24. ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23].
  25. ↑ Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  26. ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  27. ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
  28. ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  29. ↑ Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  30. ↑ Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  31. 1 2 Andrzej Dereń, Dalej, niż do Mosznej [online], Teraz Prudnik!, 20 czerwca 2021 [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  32. ↑ Ścieżka rowerowa Prudnik-Moszna [online], visitopolskie.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  33. ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-01] (pol.).
  34. ↑ Światowe gwiazdy w Prudniku i Białej, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1123), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 4 lipca 2012, s. 8, ISSN 1231-904X.
  35. ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  36. ↑ Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  37. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  38. ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.