Euaeshnida
| Euaeshnida | |
| Bechly, 1996 | |
| Okres istnienia: jura–dziś | |
 Gomphaeschna antilope z rodziny Gomphaeschnidae sensu Bechly, 1996 | |
.jpg) Żagnica sina z rodziny żagnicowatych | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| (bez rangi) | Euepiproctophora |
| (bez rangi) | Anisopteromorpha |
| (bez rangi) | Trigonoptera |
| (bez rangi) | Pananisoptera |
| (bez rangi) | Neoanisoptera |
| Infrarząd | |
| (bez rangi) | Euanisoptera |
| (bez rangi) | Aeshnoptera |
| (bez rangi) | Aeshnomorpha |
| (bez rangi) | Panaeshnida |
| (bez rangi) | Aeshnida |
| (bez rangi) | Paneuaeshnida |
| (bez rangi) | Euaeshnida |
Euaeshnida – takson ważek z podrzędu Epiprocta i infrarzędu różnoskrzydłych.
Morfologia
Ważki te mają głowę o dużych oczach złożonych stykających się pośrodkowo. Ich autapomorfią są wyraźnie nierównoległe w przebiegu druga gałąź żyłki radialnej tylnej i żyłka interradialna druga. Użyłkowanie skrzydła cechuje się u nich ponadto tak jak u Paracymatophlebiidae wyraźnie pofalowaną drugą gałęzią żyłki radialnej tylnej, gałęzią 3/4 tejże żyłki równoległą do żyłki medialnej przedniej aż po krawędź skrzydła. Sektor medialny spłaszczony jest dość prosty i długi, tylko u Eumorbaeschnidae jeszcze nieco nieregularny. Charakterystyczna dla Euaeshnida jest dystalna strona drugiej gałęzi wtórnej żyłki medialnej przedniej w trójkącie dyskoidalnym przynajmniej nieco zakrzywiona lub zagięta. W przednim skrzydle trójkąt dyskoidalny jest silniej wydłużony niż w tylnym. Pętla analna jest w mniejszym lub większym stopniu wydłużona poprzecznie. Tak jak u innych Aeshnida odwłok ma tergity segmentów od trzeciego do ósmego zaopatrzone w bardzo wyraźnie wykształcone podłużne żeberka biegnące przez środek strony grzbietowej[1].
Taksonomia
Analogiczny takson jako pierwszy wprowadził Hans Lohmann pod nazwą Palanisoptera, najpierw w nieopublikowanym manuskrypcie z 1995 roku, a następnie w publikacji z 1996 roku[2][1]. Nazwa Palanisoptera została jednak już w 1991 roku użyta przez Hansa Klausa Pfau dla innego taksonu[3]. Również w 1996 roku przez Güntera Bechly’ego wprowadzona została nazwa Euaeshnida dla taksonu odpowiadającego Palanispotera Lohmanna oraz nazwa Aeshnomorpha dla taksonu odpowiadającego Palanisoptera Pfau[4][1]. Euaeshnida zbliżone są też swym zakresem do Aeshninae zdefiniowanych w pracy Richarda A. Muttkowskiego z 1910 roku[5][1].
Filogenetyczna systematyka Euaeshnida według pracy Bechly’ego z 2007 roku do rangi rodziny przedstawia się następująco[6]:
- †Eumorbaeschnidae
- Neoaeshnida
- Gomphaeschnidae
- Aeshnodea
- Allopetaliidae
- Euaeshnodea
- Brachytronidae
- Aeshnoidea
- Telephlebiidae
- Aeshnidae – żagnicowate
Przypisy
- 1 2 3 4 Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Euanisoptera / Aeshnoptera, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.
- ↑ Hans Lohmann. Das phylogenetische System der Anisoptera (Odonata). „Deutsche Entomologische Zeitschrift”. 106 (9), s. 209–266, 1996.
- ↑ H.K. Pfau. Contributions of functional morphology to the phylogenetic systematics of Odonata. „Advances in Odonatology”. 5, s. 109-141, 1991.
- ↑ Günter Bechly, Morphologische Untersuchungen am Flügelgeäder der rezenten Libellen und deren Stammgruppenvertreter (Insecta; Pterygota; Odonata), unter besonderer Berücksichtigung der Phylogenetischen Systematik und des Grundplanes der *Odonata, „Petalura”, Special Volume 2, 1996, s. 1–402.
- ↑ Richard Anthony Muttkowski. Catalogue of the Odonata of North America. „Bulletin of the Public Museum of the City of Milwaukee”. 1 (1), s. 1-207, 1910.
- ↑ Günter Bechly, Phylogenetic classification of fossil and extant odonates, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.