Eunicida

Eunicida
Ilustracja
Eunice aphroditois
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

pierścienice

Gromada

wieloszczety

Podgromada

wieloszczety wolno żyjące

Rząd

Eunicida

Eunicida – rząd wieloszczetów z podgromady wolno żyjących (Errantia).

Opis

Prostomium wyraźne, z lub bez przydatków. Gardziel wywrócona grzbietowo-bocznie, silnie umięśniona i wyposażona w przynajmniej jedną parę szczęk. Parapodia wyraźne, z silnie rozwiniętymi neuropodiami i zredukowanymi notopodiami[1].

Należą tu gatunki duże o silnie wydłużonym, dochodzącym do 3 m ciele. Wszystkie morskie. Wolno żyjące lub osiadłe. Niektóre z nich tworzą domki[2].

Zapis kopalny

Elementy aparatów szczękowych przedstawicieli rzędu Eunicida są zbudowane z odpornej substancji organicznej, dzięki czemu zachowują się jako mikroskamieniałości. Izolowane elementy nazywane są skolekodontami. Skamieniałości całych wieloszczetów są rzadkie, natomiast skolekodonty należą do stosunkowo częstych skamieniałości[3][4]. Znane są od górnego kambru[5].

Systematyka

Obecnie zalicza się tu 7 rodzin współcześnie żyjących i 3 wymarłe[6]:

  • Dorvilleidae Chamberlin, 1919
  • Eunicidae Berthold, 1827
  • Hartmaniellidae Imajima, 1977
  • Ichthyotomidae Eisig, 1906
  • Lumbrineridae Schmarda, 1861
  • Oenonidae Kinberg, 1865
  • Onuphidae Kinberg, 1865
  • † Atraktoprionidae
  • † Conjungaspidae Hints, 1999
  • † Tretoprionidae Hints, 1999

Przypisy

  1. Kristian Fauchald: The Polychaete Worms. Definitions and Keys to the Orders, Families and Genera. Natural History Museum of Los Angeles County, The Allan Hancook Fundation (University of Southern California), 1997.
  2. Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalne, systematyki i filogenezy. Wyd. 3. Warszawa: PWN, 2005, s. 355.
  3. Olle Hints: olle.hints@ttu.ee, Scolecodonts, the jaws of polychaete annelids [online], scolecodonts.net [dostęp 2025-02-21] (ang.).
  4. Zofia Kielan-Jaworowska, Polychaete jaw apparatuses from the Ordovician and Silurian of Poland and a comparison with modern forms., „Palaeontologia Polonica”, 16, 1966, s. 152.
  5. Olle Hints, Mats E. Eriksson, Diversification and biogeography of scolecodont-bearing polychaetes in the Ordovician, „Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology”, 245 (1), Early Palaeozoic, Palaeogeography and Palaeoclimate, 2007, s. 95–114, DOI: 10.1016/j.palaeo.2006.02.029, ISSN 0031-0182 [dostęp 2025-02-21].
  6. G. Read: Eunicida In: G. Read, K. Fauchald, K. (2013) World Polychaeta database. 2014. [dostęp 2014-04-01].