Gabriela Balicka-Iwanowska

Gabriela Balicka-Iwanowska

Data i miejsce urodzenia	16 maja 1867 Warszawa
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1962 Kraków
Poseł na Sejm Ustawodawczy (II RP)
Okres	od 1919 do 1922
Przynależność polityczna	Związek Ludowo-Narodowy
Poseł I kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 1922 do 1927
Przynależność polityczna	Związek Ludowo-Narodowy
Poseł II kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 1928 do 1930
Przynależność polityczna	Związek Ludowo-Narodowy
Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 1930 do 1935
Przynależność polityczna	Stronnictwo Narodowe

Gabriela Aniela Balicka-Iwanowska (ur. 16 maja 1867 w Warszawie^[1], zm. 19 lutego 1962 w Krakowie) – polska doktor botaniki, polityk, posłanka na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm I, II i III kadencji w II RP z ramienia Związku Ludowo-Narodowego oraz Stronnictwa Narodowego, w latach 1933-1939 przewodnicząca Narodowej Organizacji Kobiet^[2].

Balicka mimo iż urodziła się w 1867, oficjalnie podawała rok 1871 jako datę swojego urodzenia. Katarzyna Luksa, badaczka życia Balickiej, uważa, że zmieniona data spowodowana była chęcią jak najdłuższego otrzymywania świadczeń po zmarłym w 1884 ojcu, Antonim Iwanowskim^[3].

Pochodziła z rodziny ziemiańskiej z Podlasia, była trzecią córką Antoniego, urzędnika państwowego, i Sybilli z Rosenwerthów Iwanowskich.^[1] Matka Iwanowskiej zmarła w 1874 roku, gdy Gabriela była jeszcze dzieckiem, a dziesięć lat później, w 1884 roku, zmarł również jej ojciec. Wraz z siostrami została osierocona, jednak dzięki odziedziczonemu majątkowi pozostała częścią warszawskiej elity towarzyskiej.^[4]

Szkołę średnią ukończyła w Warszawie w 1889. Następnie w latach 1889–1893 studiowała na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu w Genewie. Na tej uczelni pod kierunkiem botanika Roberta Chodata uzyskała stopień naukowy doktora w 1893 na podstawie pracy Contribution a l’étude anatomique et systématique du genre Iris et des genres voisins. Od 1893 roku była członkiem Ligi Narodowej^[5].

W latach 90. XIX wieku prowadziła badania naukowe w Monachium. W okresie pracy zagranicą prowadziła różne badania z zakresu anatomii i cytologii roślin, publikując m.in. rozprawę o rozwoju woreczka zalążkowego u zrostopłatkowych (Flora 1899). Wyniki swych badań publikowała w wydawnictwach PAU w latach 1903–1906.

Po tym okresie przeniosła się do Krakowa, gdzie w latach 1902–1906 współpracowała z Emilem Godlewskim (seniorem). W latach 1906–1911 prowadziła na Wydziale Rolniczym TKN (późniejsza SGGW) w Warszawie początkowo kursy, później wykłady z fizjologii roślin.

Podczas I wojny światowej kierowała seminarium dla nauczycielek ludowych Towarzystwa Ochrony Kobiet. W 1919 jako jedna z pierwszych posłanek zasiadła w Sejmie Ustawodawczym. Mandat poselski sprawowała w latach 1919–1935, pracowała w Komisjach Konstytucyjnej i Oświatowej.

Ostatnie lata swojego życia spędziła w Krakowie. Spoczywa na cmentarzu Rakowickim (kw. LXXII, rząd 25, grób 11).

W 1891 roku poślubiła Zygmunta Balickiego, polskiego działacza społecznego i socjologa. Balicki zdecydował się na małżeństwo pod presją czynników zewnętrznych – ślub z Gabrielą miał zapewnić mu potrzebną stabilność finansową.^[4]

• Słownik biologów polskich, PWN, Warszawa 1987, s. 55 (tu data śmierci: 20 lutego 1962)
• Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, tom I: A–D (opracowanie autorskie Małgorzata Smogorzewska, redakcja naukowa Andrzej Krzysztof Kunert), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, s. 73–74 (z fotografią)
• Tadeusz Władysław Świątek, Rafał Chwiszczuk „Od Sawy do Kamy, czyli kobiecy ruch społecznikowski” Wydawca Fundacja Cultus Warszawa 2011 s. 31

• Katarzyna Luksa, Gabriela Balicka (1867–1962), naukowiec, posłanka Narodowej Demokracji