Gromadka
| wieś | |
 Plac przed budynkiem odlewni żeliwa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
2029[1] |
| Strefa numeracyjna |
075 |
| Kod pocztowy |
59-706[2] |
| Tablice rejestracyjne |
DBL |
| SIMC |
0364140 |
Położenie na mapie gminy Gromadka _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego  | |
 51°21′29″N 15°45′44″E/51,358056 15,762222[3] | |
| Strona internetowa | |
Gromadka (niem. Gremsdorf[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka[5][6].
Siedziba gminy Gromadka i największa wieś gminy. Liczy 2029 mieszkańców, z czego 51% stanowią kobiety, a 49% mężczyźni. Według danych archiwalnych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 roku we wsi Gromadka było 701 gospodarstw domowych. Wśród nich dominowały gospodarstwa zamieszkałe przez dwie osoby – takich gospodarstw były 164.[7]
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gromadka. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa legnickiego.
W 1988 roku do Gromadki przyłączono sąsiednią wieś Grodzanowice (do 1945 Greulich[4]).
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1003992 | Przedwsie | część wsi |
Historia
Pierwsza źródłowa wzmianka na temat miejscowości Gremsdorf została wymieniona w dokumencie rady miejskiej Bolesławca z 1554 r. Przez pierwsze wieki swojego istnienia leżała w dobrach lenna zamkowego w Bolesławcu. Powstanie osady wiąże się z eksploatacją rudy darniowej oraz pierwszymi okolicznymi kuźnicami i hutami. W 1845 r. wieś posiadała 1 młyn, 1 wiatrak, 1 tartak, 1 cegielnię, 6 karczm oraz 15 zakładów rzemieślniczych. Liczba ludności wsi w ówczesnym okresie kształtowała się na poziomie 490 osób.
W 1859 roku Johann Gottlieb Wiedermann zakupił stary zakład hutniczy w Grodzanowicach i na jego podwalinach zbudował hutę z wielkim piecem. Odlewnia żelaza, a po wojnie żeliwa, pracowała jako przedsiębiorstwo państwowe, praktycznie nieprzerwanie do 2002 r. Obecnie teren należy do prywatnego właściciela.
W 1913 wieś otrzymała połączenie kolejowe, w latach 30. XX wieku Gromadka i Grodzanowice liczyły łącznie 2200 mieszkańców[8].
Zabytki
Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisany jest kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Matki Bożej Częstochowskiej[9].
Jest to neogotycki kościół zbudowany w latach 90. XIX w. Do 1945 r. służył ewangelikom. Na wieży kościoła warto przyjrzeć się dwóm dzwonom wykonanym ze spiżu w latach 1902 i 1911 – jeden z tych dzwonów został przywieziony przez reemigrantów z Jugosławii, natomiast drugi dzwon, po wojnie, został zabrany z kościoła w Wierzbowej i do dziś nie został zwrócony (podobnie jak, służące za ozdoby, piszczałki organowe).
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 341 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39013
- 1 2 Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- 1 2 GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Wieś Gromadka (dolnośląskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, wypadki drogowe, kierunkowy, edukacja, demografia, tabele, zabytki, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-09] (pol.).
- ↑ Waldemar Bena opis do mapy „Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy” Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 4 [dostęp 2024-11-17].
