Język malajski wysp Banda
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
4 tys. (2000) | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
|
bliżej nieustalona, kreolski na bazie malajskiego lub jeden z języków (dialektów) malajskich | |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6a żywy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | bpq | ||
| IETF | bpq | ||
| Glottolog | band1353 | ||
| Ethnologue | bpq | ||
| BPS | 0012 5 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język malajski wysp Banda (bahasa Melayu Banda) – język używany na wyspach Banda w prowincji Moluki w Indonezji[1][2]. Według danych z 2000 roku posługiwało się nim blisko 4 tys. osób (SIL International)[3]. Według innych szacunków (2009) ma 13 500 użytkowników, zamieszkujących wyspy Banda oraz Seram i Ambon[4]. Lokalnie jest określany jako bahasa Banda[1][5]. Nie został bliżej opisany[6].
Jego przynależność nie została dobrze ustalona. Należy do grupy wschodnich odmian języka malajskiego, które bywają uznawane za języki kreolskie[7]. Cechuje się obfitością pożyczek z języka niderlandzkiego, które sięgają m.in. leksyki związanej z gospodarstwem domowym[1]. Być może powinien być klasyfikowany jako dialekt malajskiego ambońskiego[3]; niewykluczone, że jest bliżej spokrewniony ze słabo poznaną odmianą wysp Aru (Dobo Malay)[6]. Od odmiany wyspy Ambon odróżnia go m.in. zaimek 2. os. lp. – pane[8]. Między tymi odmianami występują też duże różnice w słownictwie i prozodii[9]. Sami użytkownicy podkreślają odrębność bahasa Banda od bahasa Ambon[5].
Stanowi główny język wysp Banda, dominujący wśród mieszkańców jako język pierwszy[4]. Jego użytkownicy przeważnie władają również malajskim ambońskim[10]. Powszechnie znany jest też język indonezyjski[4].
Jest to jeden z dwóch języków, które określono terminem Banda Malay. Historycznie na wyspie Banda istniała inna kontaktowa forma języka malajskiego, która służyła do komunikacji między tubylcami a kupcami jawajskimi. Język ten zanikł na początku XVII wieku[11].
Przypisy
- 1 2 3 Winn 2007 ↓, s. 90.
- ↑ Faradika Darman: Kabata dan bahasa tana di Kepulauan Banda. Kantor Bahasa Maluku, 2019-05-27. [dostęp 2022-12-26]. (indonez.).
- 1 2 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Malay, Banda, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- 1 2 3 Paauw 2009 ↓, s. 56.
- 1 2 Winn 2010 ↓, s. 382.
- 1 2 Nivens 2002 ↓, s. 40.
- ↑ Steinhauer 1991 ↓, s. 177–178.
- ↑ Paauw 2013 ↓, s. 160.
- ↑ Paauw 2009 ↓, s. 60.
- ↑ Winn 2010 ↓, przyp. 109, s. 382.
- ↑ Adelaar i in. 1996 ↓, s. 684.
Bibliografia
- K. Alexander Adelaar i inni, Malay: its history, role and spread, [w:] Stephen A. Wurm, Peter Mühlhäusler, Darrell T. Tryon (red.), Atlas of Languages of Intercultural Communication in the Pacific, Asia, and the Americas, t. II: Texts, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1996 (Trends in Linguistics. Documentation 13), s. 673–693, DOI: 10.1515/9783110819724.2.673, ISBN 978-3-11-081972-4, OCLC 1013949454 [dostęp 2021-08-14] (ang.).
- Richard J. Nivens, Borrowing Versus Code-switching in West Tarangan (Indonesia), Dallas: SIL International, 2002 (Publications in Sociolinguistics 8), ISBN 1-55671-134-4, OCLC 51514435 [dostęp 2024-07-31] (ang.).
- Scott H. Paauw, The Malay contact varieties of eastern Indonesia: A typological comparison, The State University of New York at Buffalo, 2009, OCLC 6002898562 [dostęp 2024-07-30] (ang.).
- Scott H. Paauw, The lexical sources of Sri Lanka Malay revisited, [w:] Sebastian Nordhoff (red.), The Genesis of Sri Lanka Malay: A Case of Extreme Language Contact, Leiden: Brill, 2013 (Brill’s Studies in South and Southwest Asian Languages 3), s. 149–164, DOI: 10.1163/9789004242258_007, ISBN 978-90-04-23413-0, OCLC 823249125 [dostęp 2022-12-26] (ang.).
- Hein Steinhauer, Malay in east Indonesia: the case of Larantuka (Flores), [w:] Hein Steinhauer (red.), Papers in Austronesian Linguistics No. 1, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1991 (Pacific Linguistics A-81), s. 177–195, DOI: 10.15144/PL-A81.177, ISBN 0-85883-402-2, OCLC 646958819 [dostęp 2022-09-02] (ang.).
- Phillip Winn, The Southeast Asian exception and “unforeseen results”: Unfree labour in the Banda Islands, [w:] Maria Suzette Fernandes Dias (red.), Legacies of Slavery: Comparative Perspectives, Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2007, s. 76–106, ISBN 978-1-5275-6700-9, OCLC 654375913 [dostęp 2022-09-11] (ang.).
- Phillip Winn, Slavery and cultural creativity in the Banda Islands, „Journal of Southeast Asian Studies”, 41 (3), 2010, s. 365–389, DOI: 10.1017/S0022463410000238, ISSN 0022-4634, OCLC 8271762620, JSTOR: 20778894 (ang.).