Kamienica przy Rynku 6 w Katowicach
.jpg) Kamienica od strony katowickiego Rynku (2025) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Rynek 6 / al. W. Korfantego 1, |
| Typ budynku | |
| Inwestor | |
| Kondygnacje |
3+1 |
| Powierzchnia użytkowa |
713,35 m² |
| Ukończenie budowy |
1869 |
| Ważniejsze przebudowy |
1900, 1911, 1933, 2024 |
| Pierwszy właściciel | |
| Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′36,5″N 19°01′21,1″E/50,260139 19,022528 | |
Kamienica przy Rynku 6 w Katowicach – narożna kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy Rynku 6 i alei Wojciecha Korfantego 1 w Katowicach, na terenie dzielnicy Śródmieście. Została wybudowana w 1869 roku przez budowniczego Abrahama Goldsteina, a w późniejszym czasie często zmieniała swoich właścicieli. Od marca 2025 roku funkcjonuje w niej restauracja sieci McDonald's. Jest wpisana do gminnej ewidencji zabytków.
Historia
.jpg)
Kamienica rynkowa pod numerem 6 została oddana do użytku w 1869 roku. Wybudował ją z przeznaczeniem na sprzedaż Abraham Goldstein, bogaty Żyd, który w 1866 r. wraz z bratem Josefem przybył z Królestwa Polskiego prowadzić interesy w Katowicach. W późniejszym czasie bardzo często zmieniała ona swoich właścicieli. Była także kilkukrotnie przebudowywana, m.in. w latach 1900, 1911 i 1933[1].
W latach 90. XIX wieku na parterze mieścił się jeden z pierwszych górnośląskich salonów samochodowych – Benz-Automobil. W latach 1906–1912 w budynku mieszkał dr Andrzej Mielęcki, lekarz chorób kobiecych i znany polski działacz społeczno-polityczny[2].
W latach 1935–1936 ówczesnym właścicielem budynku przy Rynku 6 był Herman Bartschat. Działała tam wówczas kancelaria adwokacka Włodzimierza i Zygmunta Guzy[2] oraz zakład krawiecki[3] prowadzony przez ówczesnego właściciela kamienicy. Wykonywano tam ubiory męskie, mundury, liberie i czapki, a także prowadzono skład ozdób wojskowych i urzędniczych[4].
Po II wojnie światowej na parterze przez kilka dziesięcioleci działał bardzo popularny bar mleczny „Centralny”[5]. W 1975 roku kamienica przeszła pod zarząd tymczasowy Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej[6].
Według informacji z 21 maja 2003 roku, miasto planowało wówczas pozyskać na własność budynek celem rozbudowy go w kierunku zachodnim, bądź połączeniem z planowanym wówczas budynkiem w północnej części katowickiego Rynku. Ówczesnym właścicielem nieruchomości była powołana w latach międzywojennych spółka Dom Rynkowy. Wydział Budynków i Lokali Urzędu Miasta Katowice wystąpił w tym okresie do Wydziału Prawnego o opinię dotyczącą możliwości powołania kuratora dla spółki Dom Rynkowy celem likwidacji spółki wraz z możliwością zakupu budynku przez miasto Katowice bądź Skarb Państwa[6].
W lipcu 2017 roku Komunalny Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej wystąpił do władz miasta o dofinansowanie prac remontowych kamienicy. Prace te ruszyły w październiku 2017 roku, a w styczniu 2018 roku były już na ukończeniu. W ramach prac w północnej elewacji kamienicy wyrównano i wzmocniono ściany, a także wymieniono stolarkę okienną. Łączny koszt prac wyniósł około 190 tys. złotych[7].
W grudniu 2023 roku z kamienicy wyprowadził się sklep z tkaninami[8], po czym przystąpiono do kompleksowego remontu kamienicy połączonego z adaptacją gmachu na restaurację sieci McDonald's, w którym przygotowano dla klientów 29 miejsc dla parterze i 133 na pierwszym piętrze. Powstała także winda, a cały gmach zwieńczyło z obydwu storn logo restauracji[9]. Restauracja została otwarta 25 marca 2025 roku[8].
Charakterystyka
.jpg)
Kamienica narożna przy Rynku 6 oraz alei W. Korfantego 1 położona jest w centralnej części Katowic, w dzielnicy Śródmieście. Znajduje się ona w północnej pierzei katowickiego Rynku[10]. Według stanu z 2018 roku należy do Skarbu Państwa i jest w zarządzie Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach[7]. Pod koniec grudnia 2021 roku w systemie REGON zarówno pod adresem Rynek 6, jak i Aleja W. Korfantego 1 brak było zarejestrowanych podmiotów gospodarczych[11].
Kamienica jest budynkiem bezstylowym, wybudowanym na planie litery „C”[1]. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 713,35 m², natomiast powierzchnia zabudowy 409 m². Budynek ma trzy kondygnacje nadziemne i jedną podziemną[10]. Bryła budynku jest zwarta, kryta płaskim dachem, o otynkowanych, symetrycznych elewacjach – po zachodniej stronie jest ona dziesięcioosiowa, a po południowej czteroosiowa. Narożniki oraz osie skrajne elewacji zachodniej kamienicy zostały zaakcentowane lizenami, zaś na całej szerokości budynek jest zwieńczony gzymsem[1].
Wejście do kamienicy znajduje się w pierwszej osi kamienicy, po południowej stronie. Okna w kamienicy są prostokątne o prostych opaskach. We wnętrzu znajdują się schody dwubiegowe w konstrukcji stalowej z drewnianymi spocznikami i oryginalną metalową balustradą[1][8].
Kamienica wpisana jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[12][8].
Przypisy
- 1 2 3 4 Klajmon 1997 ↓, s. 82.
- 1 2 Lipońska-Sajdak i Szota 2004 ↓, s. 42.
- ↑ Księga… 1935 ↓, s. 123.
- ↑ Abramski 2000 ↓, s. 67.
- ↑ Przemysław Jedlecki: 150 lat Katowic. Bar mleczny na rynku już kiedyś był. katowice.wyborcza.pl, 2015-01-09. [dostęp 2024-12-28]. (pol.).
- 1 2 Informacja Prezydenta Miasta dotycząca realizacji przebudowy centrum miasta [online], Zał. nr 2 do protokołu XLII, bip.katowice.eu, 21 maja 2009 [dostęp 2021-12-28] (pol.).
- 1 2 Kończy się remont kamienicy przy katowickim Rynku. Ściana nad Rawą przestała straszyć. katowice24.info, 2018-01-18. [dostęp 2021-12-28]. (pol.).
- 1 2 3 4 Beton, mural i gotówkomat w nowym McDonald's w Katowicach. Zaskakujące wnętrza. www.horecatrends.pl, 2025-03-27. [dostęp 2025-03-28]. (pol.).
- ↑ Nowa restauracja McDonald's przy rynku w Katowicach. Elewacja już prawie odsłonięta. www.wkatowicach.eu, 2024-12-23. [dostęp 2024-12-28]. (pol.).
- 1 2 Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2021-12-28]. (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2021-12-28]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Gminna ewidencja zabytków. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 2021-12-28]. (pol.).
Bibliografia
- Jerzy Abramski, Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, ISBN 83-913341-0-4 (pol.).
- Barbara Klajmon, Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1, Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8 (pol.).
- Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935 (pol.).
- Jadwiga Lipońska-Sajdak, Zofia Szota, „Gruss aus Kattowitz”. Pozdrowienia z Katowic. Album pocztówek ze zbiorów Muzeum Historii Katowic, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2004, ISBN 978-83-87727-07-9 (pol.).
