Kościół św. Anny w Bielance

Kościół św. Anny
 Zabytek: nr rej. 1515 z dnia 31.01.1966;A/5431/1515 z 12.10.2011[1]
kościół filialny
Ilustracja
front kościoła
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Bielanka

Adres

Bielanka 23a

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Matki Boskiej Szkaplerznej w Zbylutowie

Wezwanie

św. Anny

Wspomnienie liturgiczne

26 lipca

Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny”
Ziemia51°07′05,9″N 15°41′24,1″E/51,118306 15,690028

Kościół św. Anny w Bielancerzymskokatolicki kościół filiarny wzniesiony w XIV wieku w Bielance, w gminie Lwówek Śląski, w powiecie lwóweckim w województwie dolnośląskim. Świątynia należy do dekanatu Lwówek Śląski diecezji legnickiej.

Opis obiektu

Zabytkowy, orientowany kościół parafialny położony jest w centralnej części wsi Bielanka, około 200 metrów na północ od drogi wojewódzkiej nr 365, na wzgórzu przy drodze gminnej prowadzącej do Skorzynic. Obiekt otoczony jest murem z kamienia łamanego, wyznaczającym teren dawnego cmentarza przykościelnego. Poza murem, od strony południowej, zachowały się ślady nowszego cmentarza.

Kościół został wzniesiony najprawdopodobniej w XIV wieku, a jego przebudowa miała miejsce w 1697 roku[3]. W XIX wieku obiekt funkcjonował jako kaplica cmentarna. W roku 1975 przeprowadzono renowację połączoną z częściową przebudową. Historyczne detale architektoniczne kościoła wykazują cechy późnogotyckie.

Kościół jest jednonawowy, murowany z łomu piaskowcowego, z użyciem ciosu kamiennego w narożach elewacji zachodniej, otynkowany (z wyjątkiem tejże elewacji). Budowla składa się z prostokątnej nawy, nieco węższego, zbliżonego do kwadratu prezbiterium od wschodu, zakrystii po stronie północnej oraz niewielkiej południowej kruchty w połowie długości nawy.

Kościół nakryty jest dachami dwuspadowymi – nad nawą więźba krokwiowo-jętkowa z podbitką, nad zakrystią więźba krokwiowo-płatwiowa, nad prezbiterium – sklepienie krzyżowo-żebrowe. Połacie dachowe pokryte są częściowo blachą falistą ocynkowaną, a częściowo blachą płaską. Elewacja zachodnia zamknięta jest trójkątnym szczytem z żelaznymi ankrami i krzyżem łacińskim o trójlistnych zakończeniach ramion. Elewacja południowa zawiera otwartą kruchtę z ostrołukową arkadą i trójkątnym szczytem. Okna w tej ścianie mają formę prostokątną lub zamkniętą łukiem w ośli grzbiet; widoczne daty 1697 i 1975. Elewacja wschodnia charakteryzuje się asymetrycznym szczytem nad prezbiterium i zakrystią oraz ostrołukowym oknem w osi budynku. Elewacja północna ma długie, czterodzielne okno w strefie nawy oraz obniżoną połać dachową nad zakrystią. Kościół wyposażony jest w instalację odgromową oraz ocynkowane rynny. Oświetlenie zapewniają rozglifione okna o różnorodnych formach – ostrołukowe, prostokątne, z łukami odcinkowymi i w ośli grzbiet[4][5].

Wnętrze

Wnętrze kościoła charakteryzuje się wyraźnym zróżnicowaniem wysokości – nawa jest znacznie wyższa od prezbiterium i ma otwartą więźbę dachową, w której między jętkami zamocowano deski tworzące romboidalny wzór. Przy ścianie zachodniej umieszczono emporę muzyczną opartą na stalowej konstrukcji. Prezbiterium, wyraźnie podniesione o jeden stopień względem nawy, przykryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym o wyraźnym profilu redukcyjnym, wspartym na kamiennych konsolach, ze zwornikiem ozdobionym czterolistną rozetą. W centralnej części prezbiterium znajduje się kamienna mensa o prostopadłościennym kształcie.

Po stronie północnej do prezbiterium przylega zakrystia, dostępna przez otwór drzwiowy zamknięty łukiem odcinkowym. Oświetla ją niewielkie, ostrołukowe okno z glifem osadzone w ścianie wschodniej, pod którym umieszczono kamienny postument, a w ścianie północnej znajduje się kamienna misa. Sklepienie w zakrystii, zbliżone do tego z prezbiterium, pozbawione jest konsol – żebra spływają bezpośrednio do posadzki.

Od strony południowej do nawy przylega kruchta, otwarta na zewnątrz ostrołukową arkadą i oświetlona prostokątnym oknem od wschodu. Z kruchty prowadzi do wnętrza ostrołukowy portal o profilowanych i sfazowanych ościeżach.

Posadzki w kościele są zróżnicowane: w zachodniej części nawy oraz w zakrystii wykonane z betonu, w pozostałej części nawy z czarno-białych płyt piaskowcowych, natomiast w prezbiterium znajduje się podłoga biała. Całe wnętrze zostało bielone, a zastosowane szalowanie zabezpieczono lakierem bezbarwnym[4][5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Bielanka – Kościół św Anny [online].
  2. Kościół św. Anny, Bielanka [online] (pol.).
  3. Bielanka – Kościół św. Anny – stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2025-04-11].
  4. 1 2 Kościół cmentarny pw. św. Anny [online] (pol.).
  5. 1 2 Kościół św. Anny, Bielanka – polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2025-04-11].