Korosz jednobarwny
| Corticeus unicolor | |||
| (Piller et Mitterpacher, 1783) | |||
_(4055919043).jpg) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Diaperinae | ||
| Plemię |
Hypophlaeini | ||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
korosz jednobarwny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Korosz jednobarwny[1] (Corticeus unicolor) – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Diaperinae. Zamieszkuje Europę i zachód Azji.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1783 roku przez Matthiasa Pillera i Ludwiga Mitterpachera w tej samej publikacji co rodzaj Corticeus[2][3], dla którego stanowi typ nomenklatoryczny[3].
Morfologia
Chrząszcz o mocno wydłużonym, walcowatym ciele[4][5] długości od 4,5[5] do 8 mm[4][5]. Oskórek jest błyszczący, o brązowym lub kasztanowym ubarwieniu[4]. Wierzch ciała jest nagi i punktowany[5].
Poprzeczna[5] głowa jest stosunkowo mocno i gęsto punktowana, ma wgłębiony i przyciemniony szew czołowo-nadustkowy, niemal trzykrotnie szersze niż dłuższe[4], na przedzie wykrojone oczy[5].
Przedplecze jest znacznie dłuższe niż szersze[4], najszersze w połowie długości, szersze od głowy, o prostej krawędzi przedniej, wyraźnych, kanciastych kątach przednich[5], prostych i prawie równoległych krawędziach bocznych[4][5], regularnie, płytko i nieszczególnie gęsto punktowane[4]. Pokrywy są silnie wydłużone, tak szerokie jak przedplecze, pozbawione kątów barkowych, łagodnie w tyle zaokrąglone. Rzędy mają postać regularnych szeregów, gęsto rozmieszczonych, wgłębionych punktów. Międzyrzędy mają punktowanie nieregularne, różnych rozmiarów, ale nie większe niż w rzędach. Skrzydła tylnej pary są dobrze rozwinięte[4]. Odnóża są krótkie i dość chude[5], o równomiernie rozszerzających się ku wierzchołkom goleniach. Stopy ostatniej pary mają wierzchołkowy człon dłuższy niż pozostałe razem wzięte[4].
Ekologia i występowanie
Owad saproksyliczny, dość ciepłolubny[6]. Zasiedla lasy liściaste i mieszane[1], a zwłaszcza ich skraje[7]. Związany jest głównie z drzewami liściastymi, najczęściej z brzozami, bukami, dębami i olszami, ale znajdywany jest też na drzewach iglastych, w tym świerkach, zwłaszcza w obszarach górskich[4][8][7]. Larwy są drapieżne i rozwijają się w korytarzach kornikowatych z rodzajów rozwiertek i drwalnik, a rzadziej innych ksylofagów[4][8][6]. Osobniki dorosłe spotyka się także poza ich żerowiskami – pod przegrzybiałą korą grubszych pni i pniaków, w butwiejącym drewnie i w owocnikach grzybów nadrzewnych, w tych ostatnich nierzadko gromadnie[8][7][6][9]. Postacie dorosłe aktywne są nocą[9], w Europie Środkowej od marca do października[1].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Malty, Danii, Szwecji, Norwegii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Grecji oraz europejskiej części Rosji, a w Azji z Armenii, anatolijskiej części Turcji i Izraela[3][5]. W Polsce jest owadem pospolitym i licznym[1]. W Czechach uchodzi za najpospolitszego przedstawiciela rodzaju[5], tym niemniej na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek bliski zagrożenia wymarciem (NT)[10].
Przypisy
- 1 2 3 4 Corticeus unicolor – Korosz jednobarwny. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2025-03-13].
- ↑ M. Piller, L. Mitterpacher: Iter per Poseganam Sclavoniae provincism mensibus junio, et julio anno 1782. Budae: Typis Regiae Universitatis, 1783, s. 87.
- 1 2 3 I. Löbl, A. Smetana: Catalogue of Palearctic Coleoptera. Vol. 5: Tenebrionoidea. Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2008, s. 311-312. ISBN 87-88757-84-6.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae. Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1991, s. 65-70.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 367-374, seria: Zoological Keys.
- 1 2 3 Wolfgang Willner: Taschenlexikon der Käfer Mitteleuropas. 1. Auflage. Wiebelsheim: Quelle & Meyer, 2013. ISBN 978-3-494-01451-7.
- 1 2 3 Klaus Koch: Die Käfer Mitteleuropas Ökologie. 1. Auflage. Band 2. Krefeld: Goecke & Evers, 1989. ISBN 3-87263-040-7.
- 1 2 3 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.
- 1 2 Alan Brown. Notable Coleoptera found in the Kidderminster area 2008–2011. „Worcestershire Record”, 2011. Worcestershire Biological Records Center. ISSN 1475-9616.
- ↑ Vladimir Novák: Tenebrionidae. W: R. Hejda, J. Farkač, K. Chobot: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Příroda, 2017, s. 443-446.