Kustodia (Gniezno)

Kustodia
Osiedle Gniezna
Ilustracja
Pałac Kustodia
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gnieźnieński

Miasto

Gniezno

Data założenia

XX wiek

W granicach Gniezna

1 stycznia 1951[1]

SIMC

0970721

Położenie na mapie Gniezna
Mapa konturowa Gniezna, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kustodia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kustodia”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kustodia”
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego
Mapa konturowa powiatu gnieźnieńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kustodia”
Ziemia52°32′59″N 17°35′05″E/52,549722 17,584722
Zabudowania byłego folwarku Kustodia z przełomu XIX i XX w

Kustodia – osiedle w zachodniej części Gniezna, położone nad Jeziorem Świętokrzyskim i Strugą Gnieźnieńską (Wełnianką) przy ul. Powstańców Wielkopolskich, dawniej folwark, z pałacem z końca XIX w., wpisanym do rejestru zabytków, obecnie przebudowanym na mieszkania, parkiem, budynkami gospodarczymi i zabudową wiejską z początku XX w., dawna posiadłość Grabskich. Przy folwarku ogródki działkowe. Na terenie osiedla znajduje się fabryka okien EKO-OKNA. Od zachodu graniczy z dzielnicą Piekary, od wschodu z dzielnicą Winiary, od południa z dzielnicą Stare Miasto, od północy ze wsią Pyszczynek.

Ulice

  • Powstańców Wielkopolskich
  • Żabia

Historia

Majątek Kustodia do XIX wieku był własnością zakonu O.O. Franciszkanów. W roku 1786 konwent zakonu, prawem emfiteutycznym, na trzy pokolenia folwark oraz 77 ha ziemi wydzierżawił rodzinie Piaseckich. Ci, po latach, odstąpili dzierżawę Kazimierzowi Liczbińskiemu, który zarządzał majątkiem do roku 1835[2]. Po sekularyzacji zakonu, całość majątku przejęły władze pruskie.

W roku 1905 Kustodię wykupił Leon Grabski, zakładając, wraz z bratankiem Edwardem Grabskim, Fundację Grabskich, która zarządzała już 140 hektarowym gospodarstwem [3]. Jako obszar dworski do lat 30 XX w. majątek Kustodia, stanowił odrębną jednostkę administracyjną i dopiero w 1934 roku został administracyjnie przypisany do Gminy Gniezno[4].

Po II wojnie dekretem PKWN folwark w całości zostaje znacjonalizowany. Kustodię przejął PGR Łabiszynek, którego dyrekcja w pałacu urządziła biura. W granice miasta Kustodia zostaje ujęta w końcu lat 50 XX wieku[5].

W 1969 w sąsiedztwie pałacu „Grabskich” u zbiegu ulic: Powstańców Wielkopolskich i Żabiej oddano do użytku nowoczesny kompleks szkolny - Zawodowej Szkoły Specjalnej – dzisiaj- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 2 w Gnieźnie im Janusza Kusocińskiego. [6]

Obecnie nieruchomości Kustodii w większej części są w posiadaniu Agencji Nieruchomości Rolnych.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 48, poz. 436
  2. ↑ Gniezno- Stanisław Karwowski wyd.1892 str. 190. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2013-10-28]
  3. ↑ Księga Adresowa Gospodarstw Rolnych województwa poznańskiego- współautor Ostrowski Adam str. 44 i 45. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa. [ dostęp 2013-10-28]
  4. ↑ Dziennik Ustaw 1934 nr 68 poz. 610. ISAP.[dostęp 2013-10-28]
  5. ↑ Gniezno [online], Polskie Zabytki [dostęp 2024-02-01].
  6. ↑ RYS HISTORYCZNY OŚRODKA SZKOLNO-WYCHOWAWCZEGO NR 2 W GNIEŹNIE. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 2 w Gnieźnie. [dostęp 2013-10-29]
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.