Landtag Nadrenii-Palatynatu
![]() | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj związkowy | |
| Rodzaj | |
| Rok założenia |
4 czerwca 1947 |
| Kierownictwo | |
| Prezydent | |
| Wiceprezydent | |
| Struktura | |
![]() | |
| Liczba członków |
101 |
| Stowarzyszenia polityczne |
Koalicja rządząca (54) Opozycja (47) |
| Ordynacja | |
| Ostatnie wybory |
14 marca 2021 |
| Siedziba | |
![]() | |
| Moguncja, Niemcy | |
| Strona internetowa | |
Landtag Nadrenii-Palatynatu (niem. Landtag Rheinland-Pfalz) – jednoizbowy parlament kraju związkowego Nadrenia-Palatynat, będący najwyższym organem politycznej woli obywateli tego landu. Składa się ze 101 posłów wybieranych na pięcioletnią kadencję w wyborach powszechnych, bezpośrednich i tajnych. Siedzibą parlamentu jest zabytkowy gmach Deutschhaus w Moguncji[1].
Historia
Landtag został powołany w 1947 roku w związku z utworzeniem kraju związkowego. Od 1951 roku jego siedzibą jest Deutschhaus – jeden z najważniejszych historycznych budynków w Moguncji. Po 65 latach użytkowania i ponad 1300 sesjach plenarnych, w 2016 roku rozpoczęła się jego kompleksowa modernizacja. Prace renowacyjne trwały sześć lat i zakończyły się 8 września 2021 roku[2][3][4].
W trakcie remontu obrady parlamentu odbywały się w Steinhalle Landesmuseum Mainz, a administracja tymczasowo przeniosła się do Isenburg-Karree – przebudowanego budynku dawnego zakładu karnego. Po zakończeniu prac parlament i administracja powróciły do zmodernizowanego Deutschhausu oraz do przyległych Kavalliersbauten[2][3][4].
W 1999 roku oddano do użytku nowy Abgeordnetenhaus – budynek biurowy przeznaczony dla posłów i frakcji. Zlokalizowany na gruncie należącym do landu kompleks zastąpił pięć rozproszonych lokalizacji, znacznie poprawiając warunki pracy. Budynek ma powierzchnię użytkową ponad 6200 m²[2][3][4].
Funkcje
Landtag pełni cztery główne funkcje[5]:
- Debata publiczna – prowadzi otwartą debatę nad różnorodnymi interesami społeczeństwa,
- Wybór i zatwierdzenie władzy wykonawczej – wybiera ministra-prezydenta oraz zatwierdza rząd krajowy,
- Kontrola władzy wykonawczej – sprawuje parlamentarną kontrolę nad rządem i administracją,
- Ustawodawstwo i budżet – uchwala budżet landu i stanowione na jego obszarze prawo, m.in. w dziedzinach edukacji, kultury, policji, administracji lokalnej, mediów i organizacji aparatu urzędniczego.
Zgodnie z art. 107 konstytucji krajowej inicjatywa ustawodawcza przysługuje rządowi krajowemu, frakcjom i grupom co najmniej ośmiu posłów oraz obywatelom w drodze referendum (choć dotąd z tej drogi nie skorzystano). Ustawy są zazwyczaj omawiane w dwóch czytaniach plenarnych, a ustawy konstytucyjne – w trzech. Po uchwaleniu przez parlament, ustawa przekazywana jest przez prezydenta Landtagu do ministra-prezydenta, który nadaje jej bieg i ogłasza w oficjalnym dzienniku promulgacyjnym[5][6].
Organizacja pracy
Parlament zbiera się raz w miesiącu na 2–3 dni posiedzeń plenarnych, podczas których omawiane i przyjmowane są ustawy, wnioski oraz zapytania do rządu. Pomiędzy sesjami pracują komisje parlamentarne, przygotowujące szczegółowe analizy i rekomendacje dla plenum[5].
Najważniejsze organy kierujące pracą parlamentu to Prezydium Landtagu oraz Rada Starszych, odpowiedzialne za harmonogram i przebieg posiedzeń. Posłowie tworzą frakcje zgodnie z przynależnością partyjną – to one koordynują działania, specjalizacje tematyczne i wspólne inicjatywy ustawodawcze[5].
Siedziba
Główną siedzibą parlamentu jest Deutschhaus – zabytkowy gmach zlokalizowany przy placu Republiki Mogunckiej (Platz der Mainzer Republik). Budynek wraz z przyległymi Kavalliersbauten mieści m.in. biura prezydenta parlamentu, salę plenarną, sale posiedzeń oraz bibliotekę i archiwum Landtagu. W Isenburg-Karree, dawnym więzieniu przekształconym w biurowiec, nadal działa część administracji. Nowoczesne Abgeordnetenhaus, położone w sąsiedztwie, zapewnia przestrzeń biurową dla wszystkich deputowanych oraz frakcji politycznych. Kompleks powstał w miejscu dawnych gmachów ministerialnych[7].
Współpraca międzynarodowa
Landtag Nadrenii-Palatynatu aktywnie uczestniczy w europejskich i międzyregionalnych strukturach parlamentarnych. Należy m.in. do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Europy przy Radzie Europy oraz Komitetu Regionów Unii Europejskiej. Odgrywa również aktywną rolę w Oberrheinrat i Międzyregionalnej Radzie Parlamentarnej (IPR), promując współpracę z Alzacją, Badenem, Saarą, Lotaryngią, Luksemburgiem, Walonią i Województwem Opolskim. Współtworzy czterostronną sieć partnerską z regionami Burgundia-Franche-Comté, Oppeln i Środkowe Czechy. Utrzymuje relacje z parlamentami krajów takich jak Austria (kraj związkowy Salzburg), USA (Karolina Południowa) czy Rwanda[8].
Komitet ds. historii Landu
Przy Landtagu działa komisja naukowa zajmująca się badaniem historii Nadrenii-Palatynatu oraz dokumentowaniem jej rozwoju ustrojowego i kulturowego. Efekty prac publikowane są w serii wydawniczej „Blaue Reihe” oraz prezentowane podczas corocznego Dnia Historii Landu[9].
Lista prezydentów Landtagu
| Imię i nazwisko | Partia | Czas pełnienia funkcji | ||
|---|---|---|---|---|
| Od | Do | |||
| Jakob Diel | Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna | 1947 | 1948 | |
| August Wolters | 1948 | 1959 | ||
| Otto van Volxem | 1959 | 1971 | ||
| Johannes Baptist Rösler | 1971 | 1974 | ||
| Albrecht Martin | 1974 | 1985 | ||
| Heinz Peter Volkert | 1985 | 1991 | ||
| Christoph Grimm | Socjaldemokratyczna Partia Niemiec | 1991 | 2006 | |
| Joachim Mertes | 2006 | 2016 | ||
| Hendrik Hering | 2016 | |||
Przypisy
- ↑ Das Wahlsystem [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- 1 2 3 Sitz der Landtagsverwaltung [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- 1 2 3 Geschichte des Deutschhauses [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- 1 2 3 Das Abgeordnetenhaus [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- 1 2 3 4 Aufgaben und Arbeitsweise des Landtags [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- ↑ Gesetzgebung [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- ↑ Deutschhaus und Wappen [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- ↑ Internationale Zusammenarbeit [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].
- ↑ Kommission für die Geschichte des Landes [online], landtag-rlp.de [dostęp 2025-04-23].

.svg.png)
