Maskonur złotoczuby
| Fratercula cirrhata[1] | |||
| (Pallas, 1769) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
maskonur złotoczuby | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok zimowiska | |||
Maskonur złotoczuby[4] (Fratercula cirrhata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny alk (Alcidae). Występuje na wodach i wybrzeżach północnego Pacyfiku. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
Morfologia
Długość ciała 36–41 cm; masa ciała około 773 g; rozpiętość skrzydeł 64–66 cm[2].
Obie płcie są podobne, choć samice są nieco mniejsze od samców[6]. Dziób duży, bocznie spłaszczony, zielonkawo-pomarańczowy. Maska biała, wokół oczu widoczne czerwone obrączki, na potylicy żółty, długi czubek. Reszta ciała oraz ciemię czarne, nogi pomarańczowe. Obie płci podobne. W zimie czubek zanika, ciało szare, maska ciemna, dziób pomarańczowy jedynie przy końcu. U osobników dorastających maska plamkowana, dziób żółty.
Zasięg, środowisko
Gniazda zakłada na wyspach, w norach na szczytach klifów lub na stromych urwiskach. Zasięg lęgowy rozciąga się od północnej Japonii (Hokkaido) przez Sachalin, Wyspy Kurylskie, Morze Ochockie po północny Półwysep Czukocki, a w Ameryce Północnej od zachodniej Alaski na południe do Aleutów, na wschód przez Zatokę Alaska (w tym Archipelag Kodiak) po Kolumbię Brytyjską i dalej na południe po środkową Kalifornię[2]. Zimuje na pełnym morzu i wzdłuż wybrzeży – od Kamczatki i południowej Alaski na południe poprzez obszary zajmowane w okresie lęgowym, czasem po południową Japonię i południową Kalifornię[2].
Pożywienie
Żywi się małymi rybami, głowonogami i skorupiakami. Żeruje w morzu, w pogoni za ofiarami potrafi nurkować na głębokość 40–50 m. W swym dużym dziobie może utrzymać do 20 ryb naraz, niekiedy więcej[6].
Status
IUCN uznaje maskonura złotoczubego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 1996 roku liczebność światowej populacji szacowano na ponad 3,5 miliona osobników, czyli ponad 2,3 miliona osobników dorosłych. Organizacja Partners in Flight uznaje globalny trend liczebności populacji za stabilny[3].
Przypisy
- 1 2 Fratercula cirrhata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 4 5 Nettleship, D.N., de Juana, E., Garcia, E.F.J. & Boesman, P.: Tufted Puffin (Fratercula cirrhata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-01-13].
- 1 2 Fratercula cirrhata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Alcidae Leach, 1820 - alki - Auks (wersja: 2022-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-30].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-01-30]. (ang.).
- 1 2 N. Bouglouan: Tufted Puffin. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-09-15]. (ang.).
Bibliografia
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).